Jax sâu hnuz xiêz 10/10/2015

Jok uô nuv Chăm Ninh Thuận bax tok ntênhs hội Katê

Zos lênhx nênhs uô đrêiv hâux lưv xơưs pax ntâuz, tsôngk trik yo Chăm Mỹ Nghiệp tâu ntêr shông, pos Thuận Thị Trào cêr shir phaz yax hâur ntênhs hội Katê no zos jok têx lênhx nênhs uô pax ntâuz, xơưs tsôngk trik yo Chăm tưz cxiv kho, uô đuô tâu 7 zav pax ntâuz lâuk thâuv ntêx chiê piêr kriê trâu tsôngv kruô hâur thiêz đrâuv luôs 2 chas têz qơưs pâuz txos zuk thax tsav qơư, heir nênhs têx pax ntâuz, tsôngk trik yo jông thâuk nzor. Ntênhs hội Katê shông no, jok Mỹ Nghiệp tưz bax tâu 100 ntâu zav  pax ntâuz, xiv huv muôx txâuk cxuô zav li: Hnaz, yo, ba lô, ntâuz puô trôngx….chiê tok tsôngv kruô tuôx ndis seiz thiêz zuôr. Iz chas ntơư, Mỹ Nghiệp tsênhv yưv pênhr cxiv kho đuô qar qơư muôs têx xiv huv chiê phưx vưv tâu tsôngv kruô jông đuô hâur ntênhs hội Katê. Pos Thuận Thị Trào-lênhx nênhs xơưs tsôngk trik yo nênhs Chăm Mỹ Nghiệp, xã Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận heik pâuz:

Băng: “ Cur qơư uô pax ntâuz xơưs tsôngk trik yo tsênhv bax têx xiv huv chiê tok ntênhs hội Katê hâur shông 2015 zos têx huv yiêz, uô tâu jông yax chiê bax tok tsôngv kruô hâur ntênhs hội shông no. Chor kruô tuôx ndis seiz, uô si hâur jok Mỹ Nghiệp lok six chôngz, viv li pêz qơư uô têx pax ntâuz, tsôngk trik yo no tsuv bax cov tâu têx xiv huv jông chiê tok ntênhs hội Katê shông 2015 no”.

Ntơưv jok uô nuv Bàu Trúc tsiv uô nênhs Chăm têx trôngx tos, tưx têik, trax …., têx lênhx muôx txux chi, tsưr ziv jêik, uô tâu jông têx xiv huv ntơư cux tsênhv zênhx max uô têx xiv huv heik sâuv chiê bax tok nênhs Chăm ntênhs hội Katê thâuk nzor. Nhiv no, jok uô nuv Bàu Trúc muôx 200 ntâu ziv chuôz zis uô zav hâux lưv no, zaz zâuv tâu iz cxênhz ntâu lênhx lox tôngv đros uô. Iz chas têx xiv huv uô thâuk nzor tâu tsôngv box sơưr đơưk nhiêv zuôr txos li: têx đuôz tsas tsuô Chăm, đuôz pox niêv phuôz têik Apsara, têx lênhx nênhs txơưx uô tsênhv xar tơưv tsiv uô têx trêr pax txêix jông…trâu sâuv têx xiv huv chiê cov jông thiêz yiêz đuô. Pos Đàng Thị Phan-nhoz jok uô nuv Bàu Trúc, xã Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận heik:

Băng: “ Vav chiê siêz njôngr hâur ntênhs hội Katê no, uô li chas zuk têx xiv huv, jok têx huv  lâuk ntơư muôx ntâu tuk, chôngz lênhx pâuz txos chiê zuk huôv tsar uô tâu jông đuô. Zos têx lênhx nênhs hâur têz qơưs pâuz txos xưz, luôs 2 chas têz qơưs đrâuv pâuz tsi txos mak zuk tsuv uô li chas cov jông đuô chiê tsôngv kruô sơưr đơưk đros pâuz txos, viv nênhs saz têz qơưs đrâuv lơưr nhiêv têx pax ntâuz, tsôngk trik yo thiêz têx huv no đuô”.

Hợp tác xã Chăm Bàu Trúc uô têx xiv huv lâuk thâuv nzor tưz bax ntâu xiv huv jông chiê tok tsôngv kruô tuôx ndis seiz, uô si hâur ntênhs hội Katê. Hâur ntơư, muôx têx xiv huv yiêz thiêz jông li: Têx têik pax, 12 tuk tsiêx, têx chuôz zênhx uô jông jav hâur vax tsêr, chuôz zênhx phưx vưv hâur luz nênhx niêx hnuz….. Nhiv no tsôngv box xã  viên tsênhv zênhx max uô cov tiêr têx xiv huv jông thiêz yiêz chiê phưx vưv tsôngv kruô tuôx ndis seiz, uô si. Tix lâus Trần Ngọc Minh Hoàng- iz lênhx kruô nhoz TP HCM tuôx ndis seiz, uô si ntơưv no shir phaz heik:

Băng: “ Tuôx ndis uô si ntơưv no, cur nhiêv yax zos têx đuôz tsêr Chăm, chiê uô tâu iz đeiv đuôz li no muôx têx lok six phiv liv thiêz tas ntâu six hơưv, hnuz nhôngs uô, đhâu ntơư pov tâu nênhs hăm lơưr lok six txơưx uô thiêz muôx txux chi tsưr ziv jông, viv ntơư zos têx đuôz, chuôz zênhx lok six phiv liv uô tâu. Cur pov lok six jông cơưk. Jâuv no tuôx ndis seiz uô si pov muôx ntâu kror jông thiêz pâuz tâu ntâu zav lok nênhs Chăm têx txux chi vênhx huôv jông”.

Hơưv tok ntênhs hội Katê shông no, tsôngv box nhoz têx jok uô nênhs Chăm têx nuv thâuk nzor Ninh Thuận ziv shir phaz đuô thâuv luz nênhx iz hnuz tsar ndê jux juk, muôx hâux lưv uô truôx tuk. Thiêz đros lơưr tsưr ziv, siêz xar, phưx vưv tsôngv kruô tuôx ndis seiz, uô si hâur ntênhs hội Katê tsi tiêk zos cêr shir phaz mak ntơư tsênhv zos six hơưv chiê tsôngv box piêr kriê jok Chăm têx pax ntâuz, txux chi vênhx huôv jông thâuk nzor hâur ntu cxiv tsa jêx jok yiêz trâu tsôngv kruô sơưr đơưk pâuz txos./.

                                          ( TTTPHCM-Riê lâux cxeik-nhênhv)   

Phênhv “Cêr nênhx vênhx huôv” hnuz xiêz 10/10/2015

Cxur ciz tox siêz Tây Bắc

Lơưr pox nhuôs mênhx cxưx Thái nhoz Nậm Có mak thâuv ntêx, blêx tâu xêir chiê chox lok ciz cov gis zos blêx blâuv têz, viv chor blêx no njiêr lox, khênhx, ho tsư kaz tros ntêr, blêx blâuv thiêz muôs. Nhiv no, tiv pêx xênhv li zoz qơưx sir zôngv blêx blâuv muôx tsơưs, thax tsav blêx têz tsik yuôr ntâu viv li nhiv no phênhv ntâu zos zôngv blêx blâuv tan lok sik Lương Phượng chiê chox lok ciz, taz sik phênhv ntâu cux zos blêx blâuv tan.

Blêx blâuv tan mak lox, siz luôs, tâu chor gâux muôv vir ndâuk sơưr đơưk xêir lok six jông, đhâu co muôz chox muk tsâu đêx xar muôx 3 hnuz, vov 3 txos 4 hnuz mav chox muk uô zuz, txos thâuv zuz muôx 3 txos 5 đêiv blôngx mav chox muk chos. Thâuv blêx cxơưr, tsênhv njuôz, taz sik njiêr tưz pur siêr mak hlêik chox lok ciz. Niêv tix Lò Thị Phương, iz lênhx nênhs tsênhv hluôk nhoz jok Có Thái, xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải tâu pos zơưs, niêv txir kriê tsưr ziv uô blêx ciz hêik pâuz:

Băng: “Blêx thâuv tsênhz njuôz, muôz xêik tsênhv yuôr cuô mik, njiêr cux tsuv khor kho, lox thiêx muk hlêik lok chiê ciz nox’.

Blêx mok tâu hlêik lok tso trâu hâur têx vaz jiêz kruôr. Muôz têx luz ntiv hur trâu chor blêx, đhâu co chor blêx tâu tsôngr cov hur si têx bluôs, gra chox muk ciz txos thâuv chor blêx tsư kaz, nox siv zos cxur muôs blâuv mak nquôr trâu hâur vaz chiê cov txiêk đhâu co chox muk tuôr. Niêv tix Lò Thị Hiền, nhoz jok Có puz pâuz nzir:

Băng: “Tsik tuôr thâuv chor blêx tsênhv cuz, tsuv chiê cov txiêk mav tuôr, cov chor cxur tsik siz lo.  Tuôr iz mê njik ho muôz lok xuôk vaz tsôngr chor xuô por tsês. Uô li co txos thâuv tâu chor cxur mav li tsês”.

Xã Nậm Có nhiv no muôx zuôr xar 240 hec ta thax tsav chos blêx, hâur co thax tsav chos blêx blâuv tsav zuôr xar 50%. Chor shông thâuv ntêx no, cxur ciz tsuôk zos uô trâu têx tuz nhuôs nox lok sik uô huv krưr trâu tsôngv kruô. Oz pêz shông tror lok no, cxur ciz tưz tâu pox nhuôs uô ntâu đuô chiê phưx vưv tsôngv kruô tuôx ndis shuôk. Thiêz chor cxur no tưz paz trâu ntâu chuôz zis muôx nzir phênhv sâu. Iz zav li niêv tix Lò Thị HIền, nhoz jok Có li chuôz zis muôx 2.000 ntâu yiv ndis liêx blêx. Đrâuv phênhv sâu iz tấn ntâu blêx iz shông, niêv tix chuôz zis tsênhv muôx phênhv sâu txix uô cxur ciz, tu zus tsiêx cxu, phênhv sâu hâur chuôz zis ziv hnuz ziv siêz đuô. Chiê tuôr chiê uô cxur ciz tâu pos zơưs tsês chiê lok, niêv tix Lò Thanh Phương hêik:

Băng: “Chiê uô tâu chor cxur ciz co tsuv muôx chor uô niêv, uô pos li têx têk txơưx. Chor pos lâul uô tsik tâu lơưv mak zuk zuôr sir jos uô chiê tuôr chiê chor cxur ciz njuôz jông, tsưz kaz no”.

(Nhạc nền Thái….)

Nậm Có tsênhv txos chêix blêx siêr. Sâuv chor liêx ntêir, blêx tưz trâur hnaz, njiêr tưz pur lox. Chor cxur ciz, tsư kaz no paz uô trâu thax tsav tox siêz Tây Bắc jông gâux tâu sơưr đơưk nhiêv đuô./.

                                               (Bích Thủy-Ly dịch đọc)