Mơdêk túa lĕm tro khôi hmâ tung mơjiâng thôn pơlê nếo a kơpong hdroâng kuăn ngo kong pơlê Kon Tum
Thứ bảy, 06:00, 30/12/2023 Nguyễn Khoa Điềm/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên Nguyễn Khoa Điềm/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên
VOV4.Xơ Đăng - Hơnăm 2023, kơnôm mơhnhôk pêi cheăng tăng liăn ngân, pơtối rak túa lĕm tro tung tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo a kơpong hdroâng kuăn ngo kong pơlê Kon Tum a hiăng hlo pơ’lêh hên. Ƀă hnoăng cheăng cho xiâm tung mơjiâng thôn pơlê nếo, hên kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo a kong pơlê Kon Tum hiăng mơ-eăm tung pêi chiâk mơdêk pê lo liăn ƀă veăng pơ’lêh ngiâ méa thôn pơlê.

Ƀă mơngế Rơteăng a pơlê Mô Bành 2, cheăm Đăk Na, tơring Tu Mrông, kong pơlê Kon Tum, tŏn chêng koăng ƀă pế pơchên kế kâ chal krâ hiăng chiâng tơdroăng ki tơ’mot tơmối ôm hyô. Kơnôm mê tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo a pơlê Mô Bành 2 xuân ai hên ki tơ’lêi hlâu. Nâ Nguyễn Thị Thiên Nga ai pâ cho Xuăn, nôu cho Rơteăng nôkố pro kăn phŏ hnê ngăn vâi kơdrâi cheăm Đăk Na ăm ‘nâi, vâi krâ nhŏng o tung pơlê phiu ro khât xua ai tơ’nôm môi tơdroăng cheăng ki nếo, rế pêi lo liăn rế rak vế mơdêk ki kơnía túa lĕm tro khôi hmâ dêi hdroâng kuăn ngo tơná:

“A cheăm Đăk Na ai xí Siu Puông lĕm khât, kơnhŏng têa hnăng hngíu lĕm kuăn pơlê hlê plĕng rak vế kong prâi tơnêi tơníu kong. Vâ kum ăm tơmối ôm hyô ƀă vâi krâ nhŏng o hmâ pế pơchên mâu kế kâ khôi hmâ dêi mơngế Rơteăng, môi tiah prông tơxông, bro kơƀăn kái kơpôu, ká pôh tung phêa ƀă hên ki ê. Ing hâi ki mơjiâng ôm hyô pơlê pơla kuăn pơlê khên hơ’lêh tơdroăng cheăng, kơhnâ hên tâ”.

Đăk Na cho kơpong III ối tung kơpong xơpá khât ƀă kơtăn ing tíu xiâm tơring Tu Mrông, kong pơlê Kon Tum dâng 50km vêh peăng mâ hâ lâ. Cheăm ai 12 thôn, pơlê ƀă lối 3 rơpâu mâ mơngế ki hên cho hdroâng Rơteăng rêh ối cho ing tơdroăng ki pêi chiâk deăng xo. Ki khât tung tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê ối hên xơpá, vâ ai ivá mơnhông tung mơjiâng thôn pơlê nếo, Đảng ƀô̆, khu kăn pơkuâ cheăm Đăk Na mơnhên pơxiâm sap ing tơdroăng ki mơhnhôk tơlo liăn, mơdêk ‘na khôi túa lĕm tro tung kuăn pơlê.

Ing tơdroăng ki ƀlêi chiâng apoăng tung mơjiâng ôm hyô pơlê pơla, kuăn pơlê ai tơ’nôm tơdroăng ki khên tơnôu a dêi tơná veăng tung mâu tơdroăng tê mơdró. Ƀlêi chiâng ƀă túa pêt, uâ pơliê pôm têa tôu, pơkeăng kong Ngọc Linh ƀă tơdroăng tê mơdró, nâ Y Za Nhi, hngêi ối a pơlê Mô Bành 1, cheăm Đăk Na cho mơngế Rơteăng hơnăm ối nếo kơhnâ, khên tơmiât, khên pêi:

“Mâu rơxông hơnăm ối nếo rơhêng vâ mơnhông cheăng kâ ăm rơpŏng hngêi, ăm pơlê cheăm kal ai ivá khên tơnôu tung tơdroăng cheăng, pêi klâi xuân kal khŏm mơ-eăm pêi tá troh tui lui. Tâng pó pêi hlo tơƀrê, ai tơdroăng ki khên tơnôu mê mơni kô kro mơdrŏng a pơlê cheăm xiâm dêi tơná ƀă tơdroăng ki pêt pôm têa tôu lơ pơkeăng kong Ngọc Linh. Nôkố mâu túa pơkeăng kố a pơlê Tu Mrông pin tê gá tơniăn khât”.

Hlo a mơngế Rơteăng ai hiâm mơno, pôu râng ƀă pơlê pơla khât tơ’lêi hlâu tung tơdroăng mơnhông túa cheăng kâ pú hên, ing mâu ngế ki xiâm, a cheăm Đăk Na nôkố hiăng mơjiâng châ 3 Khu pêi cheăng tơrŭm ƀă 3 Tôh pêi cheăng tơrŭm. Tơdroăng ki veăng tung mâu Khu pêi cheăng tơrŭm hiăng kum kuăn pơlê hơ’lêh túa tơmiât tung pêi cheăng pêt tơmeăm.

Pôa Võ Nguyên Sinh, Kăn hnê ngăn Hô̆i đong Kuan trĭ hlối cho kăn pơkuâ Khu pêi cheăng tơrŭm Ôm hyô ƀă Pơkeăng ngiât Siu Puông ƀă 43 ngế tơrŭm cheăng ki hên cho mơngế Rơteăng, ăm ‘nâi:

“Mâu ngế ki tơrŭm tung khu pêi cheăng tơrŭm mê vâi hơ’lêh troăng prôk tuăn tơmiât pêt kế tơmeăm, rak vế pêi cheăng kâ. Veăng tung Khu pêi cheăng tơrŭm vâ pêt pơkeăng kong Ngọc Linh mê châ rak vế kong ƀă mơnhông pêt kong krá tơniăn. Xua vâi hơ’lêh túa tơmiât ing mê mơjiâng mâu túa cheăng kâ ki ê. Pêt mâu hdrê ki iâ khế mê pêt pôm têa tôu, mê nếo păn í, păn chu vâ xúa tung ôm hyô. Ƀă ki ton xŏn mê ai pơkeăng kong Ngọc Linh. Vâi ai liăn pêi lo ing kế tơmeăm pêt ki iâ khế ƀă ki ton khế”.

Ing tơdroăng ki mơdêk mâu ivá mơhno túa lĕm tro khôi hmâ ƀă mâu ki kơnía lĕm tro tung mơjiâng thôn pơlê nếo, hên thôn pơlê dêi mơngế Rơteăng a tơring Tu Mrông, kong pơlê Kon Tum nôkố hiăng chiâng tíu ăm tơmối ôm hyô ki a chê hngế troh. Hên Khu pêi cheăng tơrŭm, Tôh pêi cheăng tơrŭm pêt pơkeăng, bro ôm hyô pơlê pơla ƀă mâu ngế ki tơrŭm cheăng cho mơngế Rơteăng pêi cheăng kâ tơƀrê kum kuăn pơlê pêi lo liăn, hơ’lêh tơdroăng rêh ối.

Riân ngăn dêi Vi ƀan hnê ngăn tơring Tu Mrông ăm hlo tung hơnăm 2023 hiăng ai lối 10 rơpâu ngế tơmối ôm hyô troh a tơring. Kố cho ƀlêi chiâng khât ƀă Tu Mrông, tơring ki malối xơpá dêi kong pơlê Kon Tum ƀă 95% pơ’leăng mâ mơngế cho Rơteăng. Pôa Võ Trung Mạnh, Kăn hnê ngăn Vi ƀan tơring Tu Mrông ăm ‘nâi kơxô̆ liăn mơhno túa lĕm tro khôi hmâ đi đo châ tơring mơnhên cho ivá krá tơniăn tung mơjiâng thôn pơlê nếo.

Tơdroăng mơhnhôk tơlo liăn kố vâ mơjiâng thôn pơlê nếo hiăng kum kuăn pơlê khên tơnôu a dêi tơná, kơhnâ pro chiâng tơdroăng ki hơniâp ro, phá tơviah ƀă rak vế tơdroăng rêh ối tơniăn, tơdâng tơ’mô:

“Khu pơkuâ ngăn Đảng, Vi ƀan hnê ngăn tơring Tu Mrông mơnhên ki xiâm vâ mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla cho pơkuâ ngăn, rak vế mơnhông pêt kong; pêt pơkeăng păn mơnăn mơnoâ a kơdâm kong loăng tro ƀă ôm hyô mê cho troăng prôk mơnhông tro. Tung tơdroăng mê tơring hiăng ai hên tơdroăng, túa pơkâ, tơdroăng tơkêa vâ tí tăng ki ai hlâu, ki rơdêi, tung mê túa pơkâ nhên mâu tíu ôm hyô; mơnhên ‘no liăn cheăng mâu tơdroăng ki kal ki tơmối kal vâ tơ’mot tơmối vâ kuăn pơlê châ pơxúa hên má môi tung tơdroăng cheăng ôm hyô”.

Ƀă tơdroăng ki mơnhông, mơdêk châ kơxô̆ liăn tơlo mơhno túa lĕm tro khôi hmâ, vâi krâ nhŏng o a tơring Tu Mrông tối krê ƀă kong pơlê Kon Tum tối tơdjuôm dế rế hía rế kơhnâ, khên tơnôu a dêi tơná tung tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo. Riân troh mơ’nui hơnăm 2023 hiăng ai 32 to thôn, pơlê kơpong hdroâng kuăn ngo dêi kong pơlê Kon Tum pêi klêi thôn pơlê nếo.

Tâi tâng mâu cheăm tung kong pơlê pêi klêi ing 15 tơdroăng pơkâ thôn pơlê nếo tơngi klêng. Lâp kong pơlê Kon Tum nôkố ai 42 to cheăm pêi klêi thôn pơlê nếo, tung mê hên cheăm kơpong hdroâng kuăn ngo hiăng pêi klêi thôn pơlê nếo.

Nguyễn Khoa Điềm/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC