Khu xiâm Kal kí, Chin puh pơkâ hnê ‘na ‘mâi mơnhông klêi kơ’nâi têa kân lân lu
Thứ ba, 05:00, 25/11/2025 Tơplôu: Nhat Lisa/VOV Tây Nguyên  Tơplôu: Nhat Lisa/VOV Tây Nguyên
VOV.Xơ Đăng - Pêi pro tiô tơdroăng xing xoăng cheăng dêi Khu xiâm kal kí, 4 khu pêi cheăng dêi mâu kăn xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng, Tơnêi têa, Chin phuh hiăng lăm troh a mâu kong pơlê, pơlê kong kân pa Hdroh pêa Tơdế Tơnêi têa ƀă Tây Nguyên vâ pơkuâ hnê ‘mâi mơnhông mâu kế tơmeăm tro tơ’nhê xua khía mơhot kân têa lân lu. Dế pêi cheăng a kong têa vâi ê, ing Kŏng hoa Nam Phi, pôa Phạm Minh Chính - Ngế pro xiâm hnê ngăn hiăng veăng hôp tơdrêng tung internet tơdjêp ing Ƀơrô Chin phuh ƀă mâu kong pơlê, pơlê kong kân vâ tơno tơnêng ‘na mâu tơdroăng pêi pro tơdrêng vâ teăm tŏng gum rĕng ‘mâi mơnhông tơdroăng ki hiăng tơ’nhê kế tơmeăm klêi kơ’nâi khía mơhot kân têa lân lu.

A roh hôp tơdrêng tung um ki tơdjêp internet ƀă mâu kong pơlê Khánh Hoà, Gia Lai ƀă Dak Lak, Lâm Đồng, Tây Ninh, pôa Phạm Minh Chính-Ngế pro xiâm hnê ngă tơnêi têa tối mơnhên, pơla hdrối kố nah tơdroăng ki khía mơhot kân, têa lân lu ƀă tơdroăng cheăng ‘mâi mơnhông hngêi trăng, kế tơmeăm, tơdroăng kố, Khu xiâm ngăn ‘na cheăng kal kí, Kăn xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng hiăng pơkâ hnê tối nhên trâu, rơhí rơhó khât, ăm thế mâu kăn ki cheăng tung Khu xiâm ngăn ‘na Cheăng kal kí lăm troh a kong pơlê, pơlê kong kân vâ hnê tối, lăm pôu, mơhnhôk hiâm mơno kuăn pơlê, veăng gum ‘mâi mơnhông ‘na hngêi trăng, chiâk deăng, kế tơmeăm dêi kuăn pơlê.        

Pêi pro tiô tơdroăng xing xoăng dêi Khu xiâm ngăn ‘na cheăng kal kí, 4 khu cheăng dêi mâu kăn xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng, Tơnêi têa, Chin phuh pơtối lăm troh a mâu kong pơlê, pơlê kong kân, tung mê, pôa Trần Cẩm Tú, Ngế cheăng tung Khu xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng lăm pôu ngăn, hnê tối tơdroăng ‘mâi mơnhông hngêi trăng, kế tơmeăm a , Khánh Hoà, pôa Nguyễn Hoà Bình, Phŏ Ngế pro xiâm hnê ngăn tơnêi têa lăm troh tŏng gum ăm kong pơlê Dak Lak, pôa Phan Văn Giang, Ngế xiâm ngăn ‘na lêng lăm tŏng gum a Gia Lai, jâ Bùi Thị Minh Hoài, Kăn xiâm hnê ngăn Măt trâ̆n Tơnêi têa Việt Nam lăm tŏng gum a kong pơlê Lâm Đồng.

Pơtối séa mơnhên ngăn, pơkuâ hnê hnoăng cheăng ‘mâi mơnhông hngêi trăng, kế tơmeăm, chiâk deăng klêi kơ’nâi khía mơhot kân, têa lân lu a kong pơlê Khánh Hoà, pôa Trần Cẩm Tú – Ngế cheăng tung Khu xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng hiăng hnê thế kong pơlê Khánh Hoà pơtối pêi pro tro khât tơdroăng ki pơkâ thế, tơdjâ troăng dêi Khu xiâm ngăn ‘na cheăng kal kí, Khu xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng, pôa Tô Lâm - Kăn xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng; dêi Chin phuh ƀă Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh; pơkâ thế khu râ xiâm Đảng ủi, khu kăn hnê ngăn rêm râ athế lăm pôu ngăn, tơpui tơno, mơhnhôk, hơlêm tuăn, veăng síu khéa ƀă mâu rơpŏng ki ai mơngế hlâ, ai mơngế hía; khăm pơlât mâu ngế ki tro rong.

“Mơhnhôk thế pêi pro nhên dêi tơrêm khu râ, mâu kế tơmeăm, kế kâ ki kal, kơdo mơ-eăm ƀă rêm tơdroăng cheăng ki vâ pơtối châ achê, tŏng gum, veăng gum ăm kuăn pơlê ki tro têa lân lu tâ tá a mâu kơpong ki tro têa lân lu trâu, kân rơdâ. Khu kăn hnê ngăn cheăm, kong pơlê pơkal athế kring vế tơniăn ăm kuăn pơlê châ tơniăn, pơtroh teăm tơdrêng, tŭm têk mâu kế kâ, mâu phái hmê ăm Kuăn pơlê; khăm pơlât, rak ngăn khât ăm mâu vâi krâ, vâi hdrêng, vâi kơdrâi ki pôu hngăm, mâu ngế ki ivá pá hro, mâu ngế ki kơtiê xahpá tơ’lêi trâu tơdroăng pá lui; malối, ôh tá khoh lôi tơdroăng ki ôh tá ai hngêi trung, ai lâm vâ ăm mâu vâi kuăn, vâi muăn mơhriâm, ôh tá khoh ti ai hngêi pơkeăng khăm pơlât, rak ngăn ăm vâi kuăn pơlê”.

Drêng kố, teăng mâ Khu xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng, Tơnêi têa, pôa Trần Cẩm Tú-Ngế cheăng ki má môi tung Khu xiâm pơkuâ hnê ngăn Đảng hơbru 20 rơtal liăn ăm Đảng ƀô̆, khu kăn hnê ngăn ƀă Kuăn pơlê dêi kong pơlê Khánh Hoà.

Klêi kơ’nâi tơƀai hiăng chu a tơraih tơƀai Cam Ranh (kong pơlê Khánh Hoà) a kong măng, pôa Nguyễn Hoà Bình-Phŏ Ngế pro xiâm hnê ngăn hiăng thâ rĕng troh a kơpong ki têa kân lân lu ki ó a bêng Đông Hoà, kong pơlê Dak Lak (tơring Đông Hoà, kong pơlê Phú Yên hdrối nah). Phŏ Ngế pro xiâm hnê ngăn hiăng hơlêm, mơhnhôk, veăng síu khéa tơdroăng ki ai mơngế hlâ, hngêi trăng, kế tơmeăm tơ’nhê, mê vâi krâ hiăng trâm tơdroăng ki hliăng tiâ, xahpá, ƀă tơdroăng kố vêh mơnhên, Đảng, Tơnêi têa ôh tá la lâi mơhrâm lôi vâi krâ-nhŏng o ối tung tơdroăng ki xahpá tiah mê. Rêm tơdroăng ki tŏng veăng ‘na phái hmê, kế kâ, hmân ếo, bung, duh, tŏng veăng ‘na hiâm mơno kô châ pêi pro tơdrêng ƀă rĕng tơƀrê má môi.

“Pơla dế trâm tơdroăng hliăng tiâ, xahpá kố, ki kal má môi mê cho kuăn mơngế, tiô tơdroăng hnê djâ dêi mô đôi, kŏng an châ troh akố mê cho tơdroăng ki kơnía má môi, kế tơmeăm, hngêi trăng pin lôi kơ’nâi ah, Đảng, Tơnêi têa kô tŏng gum ăm roh ki hiăng chía tơniăn ah. Tâng pin hmôu pơ mơjo to kế tơmeăm, hngêi trăng, mê ai hên tơdroăng ki ối xâu xía. Kuăn mơngế cho ki xiâm, cho ki kal má môi, mâu vâi muăn hiăng châ hluăn ing xía vâ troh akố tơniăn cho tơdroăng ki hiăng hâk phiu kân ‘nâng. Nôkố, ki kal má môi mê cho athế tŏng xo, veăng gum kuăn mơngế”.

Phŏ Ngế pro xiâm hnê ngăn má môi dêi Chin phuh hiăng kĭ Hlá mơ-eá tơkêa veăng gum tơdrêng ăm lối rơpâu rơtal liăn ăm 4 kong pơlê, cho Khánh Hoà, Lâm Đồng, Gia Lai ƀă Dak Lak. Khu xiâm ngăn ‘na lêng hiăng mơhnhôk ai dâng 45 rơpâu ngế kăn ƀô̆, mâu lêng rơtế ƀă ôi rơpâu toăng rơxế, kơmăi, pơto chơ, hbru gum lối hrĭng tâ̆n kế tơmeăm, pơtroh tơƀai trưk thăng pơto chơ kế tơmeăm hbru gum ăm Kuăn pơlê a kơpong têa kân lân lu. Khu râ kŏng an hiăng mơhnhôk lối hrĭng rơpâu ngế kăn ƀô̆, mâu lêng ƀă khu gak ngăn kring vế a mâu cheăm, bêng, kong pơlê rơtế ƀă mâu rơxế, kơmăi, kế tơmeăm vâ hbrâ mơdât, ‘mâi mơnhông hngêi trăng, kế tơmeăm ki tro tơ’nhê klêi kơ’nâi tro khía mơhot kân, têa lân lu pro.

Khu xiâm ngăn ‘na Chiâk deăng ƀă Hyôh kong prâi hiăng mơhnhôk mâu khu râ dêi lâp plâi tơnêi veăng gum kế kâ, têa tôu, têa ôu ki tâ tung kŏng kếo tŏng gum ăm Kuăn pơlê a kơpong ki tro khía mơhot kân, têa lân lu a mâu kong pơlê Gia Lai ƀă Dak lak; tơdrêng amê, hnối tŏng gum 1.500 kơthung xup kơxŏng khăng ăm Dak Lak. Khu xiâm râng liăn ngân hiăng gum 4.000 tâ̆n phái ăm mâu kong pơlê Gia Lai, Khánh Hoà. Khu xiâm ngăn ‘na pơkeăng ƀă khăm pơlât hiăng mơhnhôk, xing xoiăng 6 tâ̆n trếo pơkeăng ƀă 150 rơpâu ‘noăng pơkeăng ki vâ kơhleăng têa; 3 rơpâu tơdrong tâ pơkeăng ăm mâu rơpŏng vâ xúa, vâ dâi tung kơpong ki tro têa lân lu.

Tơplôu: Nhat Lisa/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC