Di phuong Đông Gia Nghĩa, tinh Lam Dong (dahlau diah di xa Dak Nia, Ban Gia Nghĩa, tinh Dak Nong) bruk menyim jih dalah bhian hu tukvak kurang, jih dalah tok daok rah tabiak dalam adat cambat, adat mbang akaok padai bahrau atau dom adat lakhah caga hu makna dalam mbon palei. Min tapi, meng tuk menyim jih dalah di urang bangsa Mạ brei angan jeng bruk ngak ilamu di bhap bini, dom daneng menyim hadei tukvak atah dhua yau ye daok “ndih bilan la-an” hu peih ngak gilac. Dom urang kamei bhian atah daneng menyim rilo thun hu gilac mai saong talei mrai, blah khan bai piah khik ramik bruk mayim jih dalah.
Thun 2018, kapul pambuak bruk menyim jih dalah Dak Nia tuk padang hu 7 urang. Tal ini hu 12 urang, taong abih jeng lac urang bangsa Mạ daok di dom mbon palei Bu Sóp, N’Jiêng, Ting Wel Đơm… Kapul menyim jih dalah ini lac labik pataom dom urang hu abih hatung hatian saong bruk ngak, thau tani tanat dom ilamo menyim bhap bini.
Amuk H’Bạch (umo 77 thun), daok di mbon palei Bu Sóp khan, bac megru bruk ngak meng umo 10 thun. Tuk nan yaom lac daok sit thun umo min amuk thau dui mrai paje, tagok glai paik hala kayau, kalei akaok kanyik, duah phun tràm ba mai nyaom sambo bar ka talei mrai. Harei ye tagok apuh, malam ye amuk tame daneng menyim, tari taring menyim yaok blah jih dalah. Langiu di nan amuk H. Bạch daok lac urang pato bruk menyim jih dalah ka 6 tal bac di dom mbon palei dalam xa.
Sa-ai H’Tuyết brei thau, meng tuk padang tabiak kapul, sa-ai mai saong daneng menyim. Urak ini hadei tuk tagok apuh, sa-ai tari taring saong daneng menyim. Jien mek hu meng bruk ngak manyim jih dalah yaok harei labaih 200.000 dong. Yaom lac jien oh rilo min jeng daong parilo jien mek tame ka baoh sang. Meng hu bruk menyim jih dalah, sa-ai hu kein lagaih piah sangka ka 2 urang anek mbang bac, uak drei tagok dalam raidiuk.
Urak ini bruk menyim jih dalah bhap bini daok khik tani tanat di dom mbon palei urang bangsa Mạ daok di phuong Đông Gia Nghĩa. Tukvak blaoh tapa, angan je jih dalah urang Mạ daok di Dak Nia dak harei dak hu rilo urang thau tal kayua hu tagok darak pasar online. Min, kayua bruk ngak mbang daok sit, ngak taong abih meng tangin nan kaya ndap nda oh ka pabak hu hatai caong khin di tuai damuai blei pandar.
Sa-ai kamei H’Bình, akaok kapul menyim jih dalah brei thau, piah jih dalah hu rilo tuai damuai thau tal, sa-ai gam saong abih urang dalam kapul bac megru bruk pablei ndap nda online, hu mbaok tame dom tal bac pasram, livestream angaok dom mang xa hoi piah ba jih dalah mai jaik jang saong urang pandar. Urak ini kuhria rah tapa yaok urang dalam kapul hu jien mek tame meng 7-8 trieu dong/bilan.
Tui sa-ai H'Bình, langiu bruk ngak tabiak saong pablei ndap nda, bruk pato bruk ngak ka rai adei sit jeng biak hu angan makna kayua nyu daong khik ramik ilamo bangsa. Dom urang kamei pambuak pagam haong daneng menyim, bruk bac megru saong pato bruk oh lac piah khik tani tanat bruk duah jien, blaoh nyu daok ieu lac sa bruk piah khik ramik ilamo bangsa.
Ong Thạch Cảnh Tịnh, Akaok UB Bhap bini phuong brei thau, bruk khik tani tanat saong patagok palei ngak bruk oh lac sa janih brei khik ramik ilamo siam gheih blaoh daok brei bruk ngak, parilo jien mek tame ka rahra. Tuk ndap nda ngak tabiak meda hu pablei salih, njauk lagaih saong bruk patagok kinh te di baoh sang. Tukvak anak tal, bhum palei brei patui veik roh duah saong peih veik dom tal pato pakai ilamo pablei salih online, gam haong nan pambuak bruk pablei tabiak ka ndap nda piah daong rahra sahnang hatai pagam haong bruk ngak bhap bini, dak harei dak rilo jien mek tame saong tani tanat dalam raidiuk.
Menyim jih dalah oh lac sa bruk duah jien brei ka manuac urang daok di phuong Đông Gia Nghĩa blaoh urak ini nyu daok jeng sa talei pambuak ilamo pagam pambuak dom rairah dahlau adei, pamedeih hatai hadah mbaok meta bangsa saong peih tabiak jalan patagok karo kajap ka bhap bini urang bangsa Mạ di angaok bhum taneh bhong merah bazan ini./.
Viết bình luận