Trang trại băn pazêng bh’năn âng diic điêl a’noo Nguyễn Văn Vương lâng a’moó Bùi Thị Lý bhưah 7000m2 ặt đhị vel An Lạc 2, chr’val Tiền Phong, chr’hoong Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng vêy muy đh’nơc xơợng pr’hay “Vạn thú gia trang”. Nâu đoo năc cr’noọ bh’rợ pa zưm bhrợ bấc rau tơơm chr’noh, bh’năn băn ha dợ bhrợ cơnh cr’noọ: choh băn kiêr, pa xiêr zên k’rong bhrợ lâng dọo pay đươi za nươu kháng sinh căh cợ phân bón công nghiệp đoọng t’vaih pr’đươi sạch, tệêm ngăn. Căh bấc ngai năl, lalăm dưr vaih “c’la” trang trại, a’noo Nguyễn Văn Vương năc thủy thủ bhuông viễn dương, ha dợ a’moó Bùi Thị Lý ơy học sư phạm. Anhi muy loom rech chô ooy vel đong bhrợ cha, pa dưr tr’mông tr’meh tơợ đhăm k’tiếc âng vel đong đay.

Zr’lụ  k’tiếc âng trang trại bhưah 500m2 pác bhrợ 2 tầng, tầng piing năc băn a’jọot lâng tầng dưp xoọc băn dâng 1.000 p’nong tr’pai. Zập c’xêê, trang trại âng pr’loọng đong a’noo Vương pa câl 7-8 tạ lêệ tr’pai. Dưp zr’lụ băn tr’pai năc băn goay đoọng pa sạch êệ đhọ âng tr’pai lâng đợ n’noh hữu cơ. Goay pậ năc pay bhrợ bh’năn a xiu, chr’noọh a’tưch lâng bhrợ phân g’bur rơ veh rơ đoong lâng chr’noh coh trang trại. A’noo Nguyễn Văn Vương đoọng năl, dâng zập c’moo, trang trại pa câl ooy thị trường dâng 2,5 tấn a tưch, 4 tấn a xiu lâng bấc bh’nơơn chr’noh lơơng… đơơng chô bh’nơơn dâng 500 ức đồng tơợ ơy lơi zên k’rong bhrợ: “Cr’chăl lưm k’đhap  bhlầng năc cr’chăl tơợp bhrợ trang trại, zên căh vêy tu k’rong bhrợ bấc rau. Lalăm hay, coh đâu bhrợ ruộng, apêê cấy căh vêy pa chô bh’nơơn, choh chr’noh năc a’mọ pa hư, bh’nơơn êp bhlầng tu cơnh đêêc vel đong vêy c’lâng xa nay k’rong pa zưm k’tiếc ting đhăm pậ bhưah, t’pâh apêê đhanuôr bhrợ trang trại. Azi năc pêch abóc, g’lấp k’nặ 500m2 k’tiếc. Zên mị diic điêl k’rong bhrợ xoọc tơợp 400 ức đồng. Tước nâu kêi, zên k’rong bhrợ trang trại nâu năc lâh 2 tỷ đồng.”

Đọong  vêy bơơn bh’nơơn cơnh t’ngay đâu, a’noo Vương lâng a’moó Lý ơy z’lâh bấc c’nặt tơợp bhrợ lâng bấc t’ngay meh toong ha dưm căh choom bêch pị đoọng chêêc năl pa ghit xa nay bh’rợ lâng lướt pa choom bhrợ tơợ zập cr’noọ bh’rợ âng apêê lơơng. Xọoc tơợp, jưah  lâng băn a’jọot, a’noo a’moọ băn chịm pa ráp Pháp ha dợ ch’noọh a chịm nâu câl bấc zên. A’noo xay cớ lâng k’điêl năc băn rau bh’năn choom đươi dua pr’đươi ta choh bhrợ coh vel đong… Cr’chăl đêêc, chr’val Tiền Phong vêy chính sách k’rong k’tiếc bhưah năc a’noo a’moọ lêy bhrợ trang trại, băn choh pa đhiêr bấc rau bh’năn, chr’noh… A’moọ Bùi Thị Lý truih: “Xọoc tơợp cung lưm bấc k’đhap k’ra, tu căh ơy looih lâng bhrợ têng bh’rợ ha lêệng, cung căh ơy  vêy kinh nghiệm b’băn. Xang đêêc, a’cu jưah bhrợ jưah pa choom tơợ lơơng. A’cu cung lướt cha mêệt lêy lâng pa choom tơợ pazêng ma nuyh băn lalăm đhị Thái Bình, Hải Dương…, chêêc năl tơợ mạng internet. R’dợ a’cu pa chô kinh nghiệm lâng đươi dua ooy bh’rợ xoọc đâu.”

“Vạn thú gia trang” xoọc r’dợ đươi dua công nghệ thông tin coh k’đhơợng bhrợ lâng hệ thống bhrợ l’ngooi lâng xoọc t’vaih, ra lăp hệ thống tự động điều khiển nhiệt độ c’rọol b’băn đoọng pa chô  bh’nơơn dal  bhlầng. Cr’chăl tước đâu, a’noo Vương, a’moó Lý năc t’bhưah zr’lụ bhrợ; t’vaih apêê zr’lụ  băn lươn lâng a’tam, đươi dua bh’năn tơợ băn goay lâng choh pa xoọng bấc rau tơơm za nươu.

Trang trại âng pr’loọng đong  a’moọ Bùi Thị Lý năc muy coh pazêng trang trại tr’nơợp âng chr’val Tiền Phong, chr’hoong Vĩnh Bảo. T’cooh Vũ Văn Thụ, Chủ tịch UBND chr’val Tiền Phong đoọng năl, coh đhr’năng bấc đha đhâm c’mor vel đong lướt bhrợ công nhân đhị apêê công ty, zr’lụ công nghiệp… k’tiếc bhrợ ha rêê đhị vel đong crêê ta lơi bấc năc rau cr’noọ pân pa chăp pân bhrợ âng diic điêl a’noo Vương a’moọ Lý lâng pazêng bh’nơơn ơy bơơn coh đhăm k’tiếc vel đong ơy xăl cơnh pr’chăp cơnh bhrợ âng bấc pêê lơơng: “Tơợ cr’noọ bh’rợ âng a’moọ Bùi Thị Lý, c’moo 2019 tước nâu kêi đhị chr’val ơy vêy 4 đoàn viên tơợp bhrợ cha lâng chr’val cung t’vaih pr’đơợ đăh zên vặ âng Ngân hàng CSXH. Bấc đha đhâm c’mor xoọc lướt bhrợ công nhân đhị apêê doanh nghiệp, công ty ơy rech chô bhrợ cha coh vel đong. Pazêng cr’noọ bh’rợ, cơnh pr’chăp t’mêê, cơnh bhrợ t’mêê ơy tân đôr, zooi pa dưr dal thu nhập âng đhanuôr vel đong, chroi k’rong zooi chr’val Tiền Phong bhrợ têng vel bhươl t’mêê kiểu mẫu lâng t’bhlầng pa dưr pr’ặt tr’mông đhanuôr vel đong.”

Cr’noọ bh’rợ băn bh’năn tr’xăl bấc bh’năn chr’noh lâng c’rơ tơợp bhrợ cha, pân pa chăp pân bhrợ âng a’noo Nguyễn Văn Vương lâng a’moó Bùi Thị Lý ơy bơơn đớp rau k’rang t’pâh, đớp bấc giấy khen, bằng khen âng chr’hoong Vĩnh Bảo lâng Thành Đoàn Hải Phòng. Cr’noọ bh’rợ cung ơy bơơn cher cha ner lâng bơơn chơih pay năc Dự án liêm choom âng tr’thi “Pa dưr c’rơ tơợp bhrợ cha đhị Hải Phòng” c’moo 2021./.

Làm nông nghiệp tuần hoàn, thu nửa tỉ đồng mỗi năm

Với ý tưởng lấy ngắn nuôi dài, tạo ra vòng tuần hoàn trong chuỗi nuôi trồng, mô hình chăn nuôi và canh tác tổng hợp của vợ chồng chị Bùi Thị Lý và anh Nguyễn Văn Vương ở xã Tiền Phong, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng đã thành công khi tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, giá thành hợp lý. Đây cũng là kết quả của tinh thần dám nghĩ, dám làm của những người trẻ khi quyết định khởi nghiệp và làm giàu trên ruộng đất quê.

Trang trại chăn nuôi tổng hợp của vợ chồng anh Nguyễn Văn Vương và chị Bùi Thị Lý rộng 7.000m2 ở thôn An Lạc 2, xã Tiền Phong, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng có một cái tên khá ấn tượng “Vạn thú gia trang”. Đây là mô hình kết hợp nhiều loại cây trồng, vật nuôi nhưng luôn tuân thủ nguyên tắc: khép kín chuỗi thức ăn nuôi trồng, giảm tối đa chi phí đầu vào và không sử dụng thuốc kháng sinh hay phân bón công nghiệp để tạo ra sản phẩm sạch, an toàn. Ít ai biết rằng, trước khi trở thành “ông bà chủ” trang trại, anh Nguyễn Văn Vương là thủy thủ tàu viễn dương, còn chị Bùi Thị Lý từng học sư phạm. Quyết định trở về quê lập nghiệp, phát triển kinh tế từ đồng đất quê hương là quyết định khá bất ngờ của hai vợ chồng.

Khu vực chăn nuôi của trang trại rộng 500m2 được chia thành 2 tầng, tầng trên là nơi nuôi dế mèn và tầng dưới hiện nuôi khoảng 1.000 con thỏ. Trung bình mỗi tháng, trang trại của gia đình anh Vương xuất bán 7-8 tạ thỏ thịt. Phía dưới chuồng thỏ là khu vực nuôi trùn quế để xử lý chất thải của thỏ và nguồn rác thải hữu cơ. Trùn quế sau đó được khai thác để làm thức ăn cho cá, nuôi gà và xử lý làm phân bón cho các loại rau và cây trồng trong trang trại. Anh Nguyễn Văn Vương cho biết, trung bình mỗi năm, trang trại xuất bán ra thị trường khoảng 2,5 tấn gà; 4 tấn cá cùng nhiều mặt hàng nông sản khác... mang lại thu nhập khoảng 500 triệu đồng sau khi trừ chi phí: “Giai đoạn khó khăn nhất chính là giai đoạn mới xây dựng trang trại, kinh phí còn hạn hẹp vì phải đầu tư rất nhiều. Ngày xưa ở đây là ruộng, người ta cấy nhưng không hiệu quả, trồng cây thì chuột phá hoại, năng suất thấp nên chính quyền địa phương mới có kế hoạch dồn điền đổi thửa, khuyến khích các hộ dân ra làm trang trại. Mình phải múc ao, lấp gần 5.000 m2 mặt bằng. Vốn 2 vợ chồng bỏ ra ban đầu là 400 triệu. Đến thời điểm bây giờ, kinh phí bỏ ra cho trang trại này là 2 tỷ đồng.”

Để có được thành công như hôm nay, anh Vương và chị Lý đã trải qua nhiều bước thử nghiệm cùng những đêm thức trắng nghiên cứu tài liệu hay khăn gói đi học tập những mô hình trang trại ở nhiều nơi. Ban đầu, cùng với nuôi dế mèn, anh chị nuôi chim bồ câu Pháp nhưng nguồn thức ăn chăn nuôi phải mua hoàn toàn nên giá thành sản phẩm cao. Anh chị bàn bạc và chọn phương án kết hợp các loại vật nuôi để có thể tận dụng những nguyên liệu có sẵn tại địa phương... Thời gian đó, xã Tiền Phong có chính sách dồn điền đổi thửa nên anh chị quyết định xây dựng trang trại, chăn nuôi quay vòng khép kín... Chị Bùi Thị Lý kể: “Lúc mới đầu cũng có rất nhiều khó khăn, vì mình chưa quen với việc lao động chân tay, cũng chưa có kinh nghiệm chăn nuôi. Sau đó, mình vừa làm, vừa học hỏi, nghiên cứu thêm. Tôi cũng đi tham quan và học hỏi ở những người chăn nuôi trước ở Thái Bình, Hải Dương..., tìm hiểu thêm trên mạng internet. Dần dần, mình tự rút ra kinh nghiệm của bản thân và áp dụng vào mô hình hiện tại của nhà mình.”

“Vạn thú gia trang” đang từng bước được áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, sản xuất với hệ thống làm mát và đang thiết kế, lắp đặt hệ thống tự động điều khiển nhiệt độ chuồng nuôi để bảo đảm hiệu quả cao nhất. Thời gian tới, anh Vương và chị Lý sẽ mở rộng quy mô theo mô hình trang trại sân vườn; xây dựng các khu nuôi lươn và cua đồng để tận dụng nguồn thức ăn từ trùn quế và trồng thêm các loại cây dược liệu.

Trang trại của gia đình chị Bùi Thị Lý là một trong những trang trại đầu tiên của xã Tiền Phong, huyện Vĩnh Bảo. Ông Vũ Văn Thụ, Chủ tịch UBND xã Tiền Phong cho biết, trong khi không ít thanh niên địa phương lựa chọn đi làm công nhân tại các công ty, khu công nghiệp... đất nông nghiệp trên địa bàn bị bỏ hoang nhiều thì sự mạnh dạn, dám nghĩ, dám làm của vợ chồng anh Vương và chị Lý với những thành công trên đồng đất quê hương đã thay đổi cách nghĩ của nhiều người: “Từ mô hình của cô Bùi Thị Lý, năm 2019 đến nay ở xã đã có 4 đoàn viên khởi nghiệp và xã cũng tạo điều kiện về vốn vay của Ngân hàng CSXH. Nhiều thanh niên đang đi làm công nhân trong các doanh nghiệp, công ty đã mạnh dạn trở về, khởi nghiệp tại địa phương. Những mô hình, cách suy nghĩ mới, cách làm mới trong nông nghiệp đã được lan tỏa, giúp nâng cao thu nhập của người dân địa phương, góp phần giúp xã Tiền Phong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội địa phương.”

Mô hình chăn nuôi tuần hoàn và tinh thần khởi nghiệp, dám nghĩ, dám làm của anh Nguyễn Văn Vương và chị Bùi Thị Lý đã nhận được sự động viên, nhiều giấy khen, bằng khen của huyện Vĩnh Bảo và Thành Đoàn Hải Phòng. Mô hình cũng được trao giải thưởng và được bầu chọn là Dự án triển vọng trong cuộc thi “Ươm mầm Khởi nghiệp Hải Phòng” năm 2021./.