Đông pa câl Yến Sào Năm Công ắt đhị chr’val Phước Sơn, chr’hoong Tuy Phước, tỉnh Bình Định vêy bấc đông băn chr’laách đhị zr’lụ joọm Thị Nại. Tơợ c’moo 2017 tước đâu, đhị đông đương pa câl nâu p’têết pazưm đhanuôr cóh vel đông, đợ apêê băn chr’laách đoọng pay đông. Zr’lụ toor joọm Thị Nại chr’nắp liêm sinh học, plêệng k’tiếc liêm buôn đoọng ha bhiệc pa dưr pa xớc zâp đông băn chr’laách nắc lêy đông chr’laách liêm chr’nắp bhlâng. Yến Sào Năm Công ơy bơơn ta moon nắc bh’nơơn pr’đươi OCOP 3 sao lâng nắc ting t’bhlâng pa dzoọc hạng, xoọc bơơn zâp ngành chức năng zooi p’cắh đhị zâp bhiệc bhan du lịch lâng hội chợ. T’coóh Lê Văn Công, c’la đông pa câl Yến Sào Năm Công đoọng năl:“Tơợ bêl pấh xa nay bh’rợ OCOP tước đâu, acu bơơn lêy mưy râu nắc lướt liêm crêê. Bel bh’nơơn pr’đươi âng đay bơơn moót OCOP 3 sao cấp tỉnh nắc thương hiệu âng cu ting chr’nắp păr ch’ngai lấh mơ. Kiêng cr’noọ bh’rợ âng đay bơơn chuẩn sao nắc lêy bhrợ liêm crêê lâng zâp c’lâng bh’rợ âng Nhà nước lêy cha mêết. Lấh mơ nắc lêy đăng ký bha ar lêy pa câl, cha mêết chất lượng chr’laách lâng pr’đơợ zâp, têêm ngăn ch’na đh’nắh.”

Xoọc đâu, cóh chr’hoong Tuy Phước nắc vel đông vêy bấc bh’nơơn pr’đươi OCOP. Bấc bh’nơơn pr’đươi bơơn xay moon, p’cắh lâng lêy pa câl pazưm đhị zâp bhiệc bhan du lịch, zâp đhị du lịch zăng liêm choom cơnh: Búah đông trùng hạ thảo; Nem, chả Chợ Huyện; Yến sào Năm Công; Bánh ít hi la a’xông... Thị trường pa câl zâp pr’đươi OCOP têêm ngăn hân đhơ cơnh đêếc cắh lấh p’êết pazưm ting n’juông đoọng đhanuôr lâng hợp tác xã grơơ nhool lấh mơ đắh k’rong bhrợ.

T’coóh Huỳnh Nam, Chủ tịch UBND chr’hoong Tuy Phước đoọng năl, vel đông xoọc pa dưr k’rơ bh’rợ pa dưr pa xớc du lịch zr’lụ toor joọm Thị Nại, ooy đâu pazưm lâng p’cắh pa câl pr’đươi OCOP âng vel đông tước lâng ta mooi:“Zâp bh’nơơn pr’đươi OCOP âng vel đông vêy thị trường, đhr’năng lêy pa câl liêm choom. XoỌc đâu, chr’hoong Tuy Phước vêy zâp râu chr’nắp đắh pa dưr pa xớc Yến sào, cắh mưy Yến sào Năm Công nắc dzợ 2, 3 đông pa câl lơơng, lâng chất lượng liêm choom, buôn thị trường câl đươi bấc pazưm lâng zâp zr’lụ, chr’nắp yêm âng đoo. C’moo đâu, t’bhlâng vêy pa xoọng tơợ 7 – 10 bh’nơơn pr’đươi OCOP dzợ. Cr’noọ bh’rợ nắc tước c’moo 2023, zâp chr’val lêy vêy mưy bh’nơơn pr’đươi OCOP đoọng têêm ngăn ha cr’noọ bh’rợ zr’nưm lâng bhrợ pa dưr đợ bh’nơơn pr’đươi chr’nắp lalay âng zâp chr’val.”

Tỉnh Bình Định xoọc vêy 217 bh’nơơn pr’đươi bơơn chuẩn OCOP cấp tỉnh; ooy đâu 6 pr’đươi pr’dua bơơn hạng chr’nắp 5 sao, 35 bh’nơơn pr’đươi bơơn hạng 4 sao, 176 bh’nơơn pr’đươi bơơn 3 sao. Ngành Nông nghiệp tỉnh Bình Định pazưm lâng zâp đơn vị crêê tước zooi đoọng âng đơơng 100% bh’nơơn pr’đươi OCOP âng tỉnh xay moon lâng pa câl đhị sàn thương mại điện tử; zooi bhrợ pa dưr đhị xay moon lâng pa câl bh’nơơn pr’đươi OCOP đhị thành phố Quy Nhơn lâng 2, 3 vel đông lơơng.

Tỉnh Bình Định cung xoọc k’rong bhrợ lâng pa dưr pa xớc zâp zr’lụ pr’đươi chr’nắp yêm pazưm lâng bh’nơơn pr’đươi OCOP. Ooy đâu, p’ghít lêy bhrợ pa dưr pazưm lâng zư lêy, pa dưr pa xớc zâp zr’lụ pr’đươi nông sản, dược liệu chr’nắp, g’nưm đhị râu chr’nắp liêm đắh pr’đơợ tự váih, văn hoá bhrợ cha âng đhanuôr. T’coóh Trần Văn Thanh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Bình Định đoọng năl: zâp bh’rợ du lịch vel bhươl, du lịch nông nghiệp lêy cha mêết, nông nghiệp sinh thái pazưm lâng zr’lụ pr’đươi, bh’nơơn pr’đươi OCOP chr’nắp ting zâp vel đông xoọc đơơng chô bh’nơơn chr’nắp liêm:“Xay bhrợ p’cắh, đợc zâp bh’nơơn pr’đươi OCOP zâp đhị zr’lụ du lịch. Pr’đươi OCOP bấc, hân đhơ cơnh đêếc, đoọng liêm glặp lâng du lịch nắc azi cung ơy bhrợ bhiệc lâng apêê bhrợ, lêy cha mêết đợ bh’nơơn pr’đươi n’đoo liêm, hil choom đoọng ta mooi lướt du lịch câl chô đoọng ha đhi noo bhúh xoọng lâng pr’zợc. Pa đhang moon cớ bhrợ hun pr’hêl ting t’nôm 3 – 5 pr’đươi pr’dua hân đhơ cơnh đêếc, zên pa câl mơ mưy tước 2 ực ooy mưy chi đhung pr’hêl đoọng choom bhrợ pr’hêl. Ooy zâp hội nghị âng tỉnh, azi ơy bhrợ cắh cậ zâp đhị du lịch ta mooi lêy chô choom câl đơơng chô./.”

Bình Định: Đưa sản phẩm OCOP vào phục vụ du lịch

Tỉnh Bình Định có nhiều sản phẩm OCOP được thị trường ưa chuộng. Bình Định đang nâng cao chất lượng, quảng bá thương hiệu, đồng thời đưa sản phẩm này vào phục vụ du lịch. Việc đưa sản phẩm OCOP vào giới thiệu tại các sự kiện văn hóa, du lịch đã kết nối trực tiếp từ người sản xuất đến tay người tiêu dùng cũng như nâng tầm giá trị cho sản phẩm.

Cơ sở Yến Sào Năm Công đóng tại xã Phước Sơn, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định có nhiều nhà nuôi yến ở khu vực đầm Thị Nại. Từ năm 2017 đến nay, cơ sở này liên kết người dân địa phương mua lại những nhà nuôi yến để lấy tổ. Khu vực ven đầm Thị Nại đa dạng sinh học, khí hậu thuận lợi cho phát triển các nhà nuôi yến nên tổ yến đạt sản lượng và chất lượng cao. Yến Sào Năm Công đã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao và tiếp tục nâng hạng, đang được các ngành chức năng hỗ trợ quảng bá tại các sự kiện du lịch và hội chợ. Ông Lê Văn Công, chủ cơ sở Yến sào Năm Công cho hay:“Từ khi tham dự chương trình OCOP đến nay, mình nhận thấy một điều là đi đúng hướng. Khi sản phẩm của mình đạt sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh thì thương hiệu của mình ngày càng bay xa hơn. Muốn tiêu chí của mình đạt tiệu chuẩn sao thì phải thực hiện đúng và đủ theo quy trình của Nhà nước kiểm định. Đặc biệt là phải đăng ký giấy phép kinh doanh, kiểm định chất lượng yến và điều kiện đủ, an toàn thực phẩm.”

Hiện nay, huyện Tuy phước là địa phương có nhiều sản phẩm OCOP. Nhiều sản phẩm được giới thiệu, quảng bá và tổ chức tiêu thụ lồng ghép tại các sự kiện du lịch, các điểm du lịch tương đối hiệu quả như: Rượu đông trùng hạ thảo; Nem, chả Chợ Huyện; Yến sào Năm Công; Bánh ít lá gai …Thị trường tiêu thụ các sản phẩm OCOP ổn định nhưng vẫn thiếu tính liên kết chuỗi để người dân và hợp tác xã mạnh dạn hơn trong đầu tư, sản xuất. 

Ông Huỳnh Nam, Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước cho biết, địa phương đang đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái ở khu vực ven đầm Thị Nại, trong đó gắn việc quảng bán sản phẩm OCOP của địa phương đến với du khách:“Các sản phẩm OCOP của địa phương có thị trường, khả năng tiêu thụ tốt. Hiện nay huyện Tuy Phước có các tiềm năng, lợi thế về phát triển yến sào, không riêng gì yến sào Năm Công mà còn một số nhà yến khác, với chất lượng tốt thường sẽ được thị trường chấp nhận và tiêu thụ tốt gắn với vùng miền, đặc trưng đặc sản của nó. Năm nay mình cố gắng có thêm từ 7-10 sản phẩm OCOP nữa. Mục tiêu là đến năm 2023, mỗi xã phải có một sản phẩm OCOP để đảm bảo cho yêu cầu chung và đồng thời tạo ra sản phẩm đặc sắc riêng của từng xã.”

Tỉnh Bình Định hiện có 217 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP cấp tỉnh; trong đó 6 sản phẩm đạt hạng tiềm năng 5 sao, 35 sản phẩm đạt hạng 4 sao, 176 sản phẩm đạt hạng 3 sao. Ngành Nông nghiệp tỉnh Bình Định phối hợp các đơn vị liên quan hỗ trợ đưa 100% sản phẩm OCOP của tỉnh giới thiệu và tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử; hỗ trợ xây dựng điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP tại thành phố Quy Nhơn và một số địa phương khác.

Tỉnh Bình Định cũng đang quy hoạch và phát triển các vùng nguyên liệu nông sản đặc trưng gắn với sản phẩm OCOP. Trong đó, chú trọng quy hoạch gắn với bảo tồn, phát triển các vùng nguyên liệu nông sản, dược liệu đặc trưng, dựa trên lợi thế về điều kiện tự nhiên, văn hóa sản xuất của người dân. Các mô hình du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp trải nghiệm, nông nghiệp sinh thái gắn với vùng nguyên liệu, sản phẩm OCOP đặc trưng theo từng địa phương đang mang lại hiệu quả rõ rệt. Ông Trần Văn Thanh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Bình Định cho biết:“Triển khai giới thiệu, trưng bày các sản phẩm OCOP ưu trú và các điểm du lịch. Sản phẩm OCOP nhiều nhưng để phù hợp với du lịch chúng tôi cũng đã làm việc với nhà sản xuất nên nghiên cứu những sản phẩm nào gọn, nhẹ có thể để khách du lịch họ mua tặng quà cho người thân và bạn bè. Ví dụ như tạo ra gói quà 3-5 sản phẩm nhưng giá tiền từ một đến hai triệu trong một túi quà để có thể làm quà tặng. Trong các hội nghị của tỉnh chúng tôi đã làm hoặc tại các điểm du lịch khách du lịch đến họ có thể mua sắm gọn, nhẹ”./.