C’moo 2020, bơơn râu zooi đoọng âng Tổ chức Tầm nhìn thế giới đhị Việt Nam, bh’rợ chóh tri vel Mực nắc glúh váih, tr’nơợp vêy pa zêng 20 cha nặc, lấh mơ nắc hội viên nông dân cóh vel nâu. Amoó Zơ Rum Ben, Nhóm trưởng chóh tri vel Mực, thị trấn Thạnh Mỹ, chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam đoọng năl: Pa zêng đợ pr’đươi pr’dua cơnh kệ, ta la bạt tước phôi zêng âng Tổ chức Tầm nhìn thế giới zooi đoọng. Zâp hội viên nắc mưy k’đhơợng zư bh’rợ, zư lêy lâng bơơn bhrợ tri, tu cơnh đêếc liêm buôn bhlâng. Xang lấh 2 c’moo xay bhrợ, tước đâu bh’rợ pa dưr pa xớc liêm choom, đơơng chô bh’nơơn zăng têêm ngăn ha hội viên: “Bấc apêê ađhi amoó cóh vel Mực cắh váih bhiệc bhrợ têêm ngăn. Tơợ bêl vêy bh’rợ chóh tri nâu nắc apêê ađhi amoó bhui har bhlâng. N’jứah choom zư lêy k’coon n’jứah choom bhrợ bhiệc liêm buôn, apêê ađhi amoó vêy zên pa chô têêm ngăn lấh. Tr’nơợp cung zr’nắh k’đhạp, hân đhơ cơnh đêếc, lâng râu t’bhlâng bhrợ, trách nhiệm lâng đoàn kết âng ađhi amoó ooy đâu nắc zâp râu bhiệc cung bhrợ liêm choom. Zâp ngai cung choom bhrợ, zư lêy. Azi rơơm bh’rợ bơơn t’bhứah lấh mơ dzợ.”

      Ting cơnh amoó Zơ Rum Ben, chóh tri doọ vêy k’đươi moon bấc đắh kỹ thuật, c’rơ zư lêy, lấh mơ nắc tưới đác cha ngáach liêm, doọ vêy đươi dua chất zư lêy cung cơnh chất hoá học nắc bh’nơơn pr’đươi bhrợ pa glúh bơơn bấc thị trường đươi dua. Tri nâu chóh zâp c’moo lâng mơ 2 c’xêê nắc choom bơơn bhrợ mưy chu.

     Ooy cr’chăl hanua, bh’rợ tơợp bhrợ têng cha cóh vel đông chr’hoong Nam Giang moon zr’nưm lâng thị trấn Thạnh Mỹ moon lalay nắc ơy vêy bh’dzang pa dưr pa xớc k’rơ liêm. Đợ bh’nơơn ơy bơơn tơợ bh’rợ nâu ơy zooi đhanuôr vel đông vêy g’lúh pa dưr pa xớc bh’rợ tr’nêng, pa dưr pr’ắt tr’mung lâng chrooi pa xoọng ooy bh’rợ pa dưr vel bhươl t’mêê. T’coóh A Râl Đao, Phó Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn Thạnh Mỹ, chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam đoọng năl:“XoỌc đâu cóh vel đông thị trấn vêy bấc bh’rợ pa dưr pa xớc bh’rợ tr’nêng liêm choom. Lấh mơ cơnh bh’rợ chóh tri ting c’bhúh ooy vel Mực. Hội Nông dân thị trấn ta luôn k’đươi moon pa choom đhanuôr đắh bhrợ têng cha. Pa choom đắh bhiệc b’băn, ch’chóh ha đhanuôr. Lấh mơ, azi moon pa choom đhanuôr đắh bhiệc vặ zên bhrợ cha, ooy đâu vêy pa xoọng zên pa chô têêm ngăn, zi lấh đha rứt nhâm mâng, chrooi pa xoọng ooy bh’rợ pa dưr vel bhươl t’mêê.”

      Ting cơnh t’coóh Pơ Loong Diệu, Chủ tịch Hội Nông dân chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam: Bh’rợ chóh tri cóh vel Mực lướt moót bhrợ nắc ơy chrooi đoọng bhrợ đoọng bhiệc bhrợ ha bấc apêê pa bhrợ cóh vel đông. N’jứah bhrợ tri, zâp hội viên n’jứah k’rong lêy b’băn lâng chóh tơơm cha p’lêê, pa chô zên têêm ngăn. T’coóh Pơ Loong Diệu đoọng năl, ooy zâp dự án, xa nay bh’rợ, tơợ tơợp c’moo đâu tước nâu cơy, Hội Nông dân chr’hoong Nam Giang ơy zooi đoọng m’ma chr’nóh, bh’năn băn ha hội viên pa dưr pa xớc bh’rợ tr’nêng lâng pa zêng zên k’noọ 400 ực đồng. K’noọ tước đâu, Hội nắc bhrợ pr’đơợ ha đhanuôr pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung pr’loọng đông, pa dưr dal zên pa chô, t’bil ha ul pa xiêr đha rứt:“Cr’chăl hanua vêy bấc xa nay bh’rợ zooi đoọng đhanuôr đắh bhrợ têng cha, t’bil ha ul pa xiêr đha rứt cóh vel đông chr’hoong. Cơnh bh’rợ băn k’roóc, a’ọc, bé, a’tứch... Lấh mơ, bh’rợ chóh píh bhung, píh Vinh cung xoọc bơơn Hội p’ghít lêy pa dưr pa xớc. Lâng bh’rợ chóh tri ting c’bhúh pr’loọng ooy vel Mực, nâu đoo nắc bh’rợ t’mêê lâng xoọc pa dưr pa xơc liêm choom. Azi đương rơơm ooy bh’rợ nâu lâng t’bhlâng xay bhrợ pa dưr đoọng zooi đhanuôr vêy bhiệc bhrợ têêm ngăn./.”

Tín hiệu vui từ mô hình trồng nấm thôn Mực

                        (Jumi Sĩ)

Nhiều năm qua, cùng với chú trọng phát triển chăn nuôi, huyện miền núi Nam Giang, tỉnh Quảng Nam còn có nhiều mô hình trồng trọt cho hiệu quả kinh tế cao, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân miền núi. Đặc biệt, mô hình trồng trọt theo nhóm hộ đang mở ra một hướng đi mới, tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho lao động tại chỗ. Mô hình trồng nấm thôn Mực, thị trấn Thạnh Mỹ, huyện Nam Giang là một trong số đó.

        Năm 2020, được sự hỗ trợ của Tổ chức Tầm nhìn thế giới tại Việt Nam, mô hình trồng nấm thôn Mực chính thức ra đời, ban đầu gồm 20 thành viên, chủ yếu là hội viên nông dân của thôn. Chị Zơ Rum Ben, Nhóm trưởng nhóm trồng nấm thôn Mực, thị trấn Thạnh Mỹ, huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết: toàn bộ dụng cụ làm nấm từ kệ, tấm bạt đến phôi đều do Tổ chức Tầm nhìn thế giới hỗ trợ. Các hội viên chỉ quản lý mô hình, chăm sóc và thu hoạch nấm nên rất thuận lợi. Sau hơn 2 năm triển khai, đến nay mô hình phát triển rất tốt, mang lại thu nhập ổn định cho hội viên:“Đa số chị em phụ nữ trong thôn Mực không có việc làm ổn định. Từ khi có mô hình trồng nấm này chị em rất vui. Vừa có thể trông con mà vừa có thể làm việc rất thuận lợi, chị em có thu nhập ổn định hơn. Dĩ nhiên ban đầu việc gì cũng khó khăn cả, nhưng bằng sự nỗ lực, trách nhiệm và đoàn kết của chị em trong nhóm thì mọi việc cũng được giải quyết ổn thoả. Mọi người ai cũng biết về kỹ thuật trồng và chăm sóc. Chúng tôi mong muốn mô hình được mở rộng hơn nữa.”

      Theo chị Zơ Rum Ben, trồng nấm không đòi hỏi nhiều về kỹ thuật, công sức chăm sóc, chủ yếu tưới nước sạch, đặc biệt, mô hình này không sử dụng chất bảo quản cũng như chất hóa học nên sản phẩm làm ra rất được thị trường ưa chuộng. Nấm được trồng quanh năm và cứ hơn hai tháng sẽ cho thu hoạch.

     Thời gian qua, phong trào khởi nghiệp trên địa bàn huyện Nam Giang nói chung và thị trấn Thạnh Mỹ nói riêng đã có bước phát triển mạnh mẽ. Những hiệu quả khả quan thu được từ phong trào này đã giúp người dân địa phương có cơ hội phát triển sản xuất, nâng cao đời sống và góp phần vào công cuộc xây dựng nông thôn mới. Ông A Râl Đao, Phó Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn Thạnh Mỹ, huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết:“Hiện nay trên địa bàn thị trấn có nhiều mô hình phát triển kinh tế hiệu quả. Đặc biệt như mô hình trồng nấm theo nhóm ở thôn Mực. Hội Nông dân thị trấn luôn vận động, tuyên truyền và hướng dẫn bà con về việc phát triển kinh tế. Tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt cho bà con. Ngoài ra, chúng tôi hướng dẫn bà con trong việc vay vốn làm ăn, qua đó có thêm thu nhập ổn định và thoát nghèo bền vững, góp phần vào mục tiêu xây dựng nông thôn mới.”

      Theo ông Pơ Loong Diệu, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam: Mô hình trồng nấm ở thôn Mực đi vào hoạt động đã góp phần tạo việc làm cho một số lao động nông nhàn tại địa phương. Vừa làm nấm, các hội viên vừa đầu tư chăn nuôi gia súc, gia cầm và trồng cây ăn quả,  nâng cao thu nhập. Ông Pơ Loong Diệu cho biết, thông qua các dự án, chương trình, từ đầu năm đến nay, Hội Nông dân huyện Nam Giang đã hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi cho hội viên phát triển sản xuất với tổng số tiền gần 400 triệu đồng. Sắp tới Hội tiếp tục tạo điều kiện cho bà con phát triển kinh tế gia đình, nâng cao thu nhập, xóa đói, giảm nghèo:“Thời gian qua có rất nhiều chương trình hỗ trợ cho bà con trong phát triển kinh tế - xã hội, xoá đói giảm nghèo trên địa bàn toàn huyện. Điển hình như mô hình nuôi bò, nuôi heo đen, nuôi dê, gà... Ngoài ra, mô hình trồng bưởi da xanh, cam Vinh cũng đang được Hội chú trọng phát triển. Với mô hình trồng nấm theo nhóm hộ ở thôn Mực, đây là một mô hình khá mới và đang phát triển rất tốt. Chúng tôi rất kỳ vọng vào mô hình này và tiếp tục triển khai thực hiện để giúp bà con có việc làm ổn định./.”