T’cooh Ha Thanh, ặt đhị vel 1, chr’val Đạ Sar, chr’hoong Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng truih, lalăm a hay pr’loọng đong choh muy tơơm cà phê a năm, tu cơnh đêêc bh’nơơn pa chô căh têệm ngăn. Tơợ t’ngay xăl cơnh bhrợ têng, choh bhrợ bấc tơơm chr’noh, bh’nơơn pa chô âng pr’loọng đong ơy dzoóc dal lâh bấc chu. “Pr’ặt tr’mông t’piing lâng lalăm a hay năc z’zăng lâh mơ, pr’ặt tr’mông pr’loọng đong tệêm ngăn lâng bhrợ cha cung choom lâh. Dọo cơnh lalăm a hay, tu căh ơy năl  bhrợ cơnh khoa học kỹ thuật năc bhrợ cha lưm bấc k’đhap k’ra. Nâu keie ơy bơơn pâh bấc lớp pa choom, năl cơnh bhrợ năc bhiệc bhrợ cha cung đơơng chô bh’nơơn dal lâh.”

Cung cơnh t’cooh Ha Thanh, ma nuyh K’ho ặt đhị chr’val Đạ Sar xoọc xăl cơnh bhrợ ha rêê đhuôch ting cơnh c’lâng pa dưr dal chr’năp hàng hóa. Lâh mơ đhăm choh tơơm đanh t’ngay cơnh cà phê, măc ca, tơơm cha p’lêê…, chr’val nâu pa dưr lâh 2.400ha bhơi rơ veh, k’nặ 850ha pô, 25ha tơơm za nươu Arisô, lâh 10ha dâu tây, v.v.. Nâu đoo năc pazêng t’nơơm lêy choh vêy kỹ thuật dal lâh, ha dợ đơơng chô bh’nơơn tệêm ngăn, chr’năp kinh tế đoọng ha đhanuôr dal lâh. T’cooh bhươl Kră Jăn Ha Đời, ặt đhị vel 3 chr’val Đạ Sar đoọng năl: “Tơợ bêl Đảng, Nhà nước, apêê cấp ủy đảng, chính quyền xay moon đăh xăl cơnh bhrợ têng, pa zưm c’rơ bhrợ têng vel bhươl t’mêê, đhanuôr ơy ting bhrợ ta nih liêm. Lalăm ahay, tu năc muy choh tơơm cà phê năc bh’nơơn căh têệm ngăn. Nâu kêi choh lagim, tơơm za nowu, rơ veh, pô zập rau năc pr’ặt tr’mông ơy z’zăng lâh. Đhanuôr bhui har lâng tin đươi lâh mơ ooy c’lâng xa nay âng Đảng, Nhà nước. Pr’ặt tr’mông ha dưr năc t’pâh ha pruốt đhanuôr zêng k’bhộ ngăn.”

Ting cơnh t’cooh Cill Nim, Phó Chủ tịch UBND chr’val Đạ Sar jưah lâng xăl cơnh choh bhrợ ha rêê đhuôch ting cơnh c’lâng công nghệ đal, bấc chính sách k’rong bhrợ, zooi âng Đảng lâng Nhà nước t’đui đoọng ha zr’lụ đhanuôr acoon coh ơy zooi Đạ Sar đâh bơơn liêm xang vel bhươl t’mêê moọt 5 c’moo lalăm a hay. Xoọc đâu, đợ pr’loọng đha rựt âng chr’val ting pr’đơợ t’mêê dzợ mơ 2%. T’cooh Cill Nim moon: “Tơợ rau zooi âng đhanuôr, rau k’rang âng cấp ủy, chính quyền đh’rưah lâng xa nay zooi âng Đảng lâng Nhà nước cơnh lâng bh’rợ pa xiêr đha rựt năc tước c’moo 2020 prang chr’val doó dzợ pr’loọng đha rựt. Ting cơnh pr’đơợ coh cr’chăl t’mêê, chr’val vêy 54 pr’loọng đha rựt lâng 109 pr’loọng đăn đha rựt. Chr’val xoọc k’rong t’vaih zập pr’đơợ liêm buôn đoọng ha pazêng pr’loong nâu bơơn pa đăn lâng rau liêm choom âng khoa học kỹ thuật, xăl cơnh bhrợ cha đoọng z’lâh k’rơ âng đay, pa xiêr đha rựt đanh mâng lâng ha dưr coh pr’ặt tr’mông.”

Cơnh lâng pazêng cơnh tr’xăl coh cr’noọ pr’chăp, cơnh bhrợ âng đhanuôr, đh’rưah lâng rau k’rang, zooi âng apêê cấp ủy đảng, chính quyền  vel đong, rơơm pr’ặt tr’mông âng đhanuôr acoon coh năc ha dưr k’rơ lâh mơ coh cr’chăl ha y./.

Lâm Đồng: ấn tượng giảm nghèo bền vững ở Đạ Sar

Nhờ đa dạng hóa cây trồng, đặc biệt là sản xuất cây dược liệu, rau, hoa theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, bà con dân tộc thiểu K’ho ở xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng đã vươn lên thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no.

Ông Ha Thanh, ở thôn 1, xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng kể, trước gia đình độc canh cây cà phê nên thu nhập bấp bênh. Từ ngày chuyển đổi cách thức sản xuất, canh tác nhiều loại cây trồng, thu nhập của gia đình đã tăng cao gấp nhiều lần: “Đời sống so với trước đã khá lên rất nhiều, kinh tế ổn định và làm ăn được. Không như trước đây, vì chưa biết KHKT nên làm ăn rất khó, không phát triển được. Giờ qua thường xuyên dự các lớp tập huấn, nắm bắt được các tiến bộ KHKT nên việc sản xuất mang lại hiểu quả cao.”

Cũng như ông Ha Thanh, người K’ho ở xã Đạ Sar đang thay đổi cách tổ chức sản xuất nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị hàng hóa. Ngoài diện tích trồng cây dài ngày như cà phê, mắc ca, cây ăn quả…, xã này phát triển được 2.400ha rau, gần 850ha hoa, 25ha cây dược liệu Atisô, hơn 10 ha dâu tây v.v… Đây là những loại cây đòi hỏi kỹ thuật canh tác cao hơn, nhưng mang lại nguồn thu nhập ổn định, giá trị kinh tế cao cho người dân. Già làng Kră Jăn Ha Đời, ở thôn 3 xã Đạ Sar cho biết: “Ngay khi Đảng, Nhà nước, các cấp ủy đảng, chính quyền tuyên truyền về chuyển đổi canh tác, chung sức xây dựng xây dựng nông thôn mới, bà con đã hưởng ứng rất tích cực và làm theo. Trước đây, do chỉ trồng cây cà phê nên thu nhập bấp bênh, không ổn định. Giờ chuyển sang trồng lagim, cây dược liệu, rau, hoa các loại nên đời sống đã khấm khá hơn rất nhiều. Bà con rất phấn khởi và tin tưởng vào chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đời sống khá lên thì vui xuân, đón tết đều được mọi người tổ chức no đủ.”

Theo ông Cill Nim, Phó chủ tịch UBND xã Đạ Sar, cùng với thay đổi nhận thức trong canh tác, sản xuất nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, nhiều chính sách đầu tư, hỗ trợ của Đảng và Nhà nước ưu tiên vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã giúp Đạ Sar nhanh chóng đạt chuẩn nông thôn mới vào 5 năm trước. Hiện tỷ lệ hộ nghèo của xã theo tiêu chí mới chỉ còn 2%. Ông Cill Nim, nói: “Từ sự nỗ lực của người dân, sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền cộng với các chương trình hỗ trợ của Đảng và Nhà nước đối với công tác giảm nghèo nên đến năm 2020 toàn xã không còn hộ nào nghèo. Theo tiêu chí trong giai đoạn mới, xã có 54 hộ nghèo và 109 hộ cận nghèo. Xã đang tập trung tạo mọi điều kiện thuận lợi để những hộ này tiếp cận được với KHKT, thay đổi cách thức làm ăn để vượt lên chính mình, giảm nghèo bền vững và vươn lên cải thiện cuộc sống”.

Với những chuyển biến trong cách nghĩ, cách làm của người dân, cộng với sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, tin tưởng rằng cuộc sống của vùng dân tộc thiểu số sẽ phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới./.