Cr’chăl n’nâu, đha nuôr tỉnh Quảng Bình t’bhlâng zư xmir lêy, zư lêy tơơm pô đoọng pa câl bêl Tết. Đha nuôr zư x’mir lêy pô năc p’zay x’mir lêy pa ghit, pa liêm tơợ bh’rợ ươm m’ma, zư x’mir lêy, cha groong bh’ruy, ng’cơnh choom đoọng pô chơh vaih crêê bêl Tết. P’căn Trần Thị Biên, ăt coh phường Quảng Long, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình đoọng năl, lâh apêê pô cúc rơơc cơnh a hay, bâc c’moo đăn đâu, đha nuôr choh p’xoọng apêê pô ly, lay ơn… bơơn thị trường chăp kiêng. Ting p’căn Trần Thị Biên, g’luh n’nâu xooc plêêng cha kêêt, đha nuôr vel Quảng Long băt pa ang đèn “ băn” pô, p’rơơm g’luh pô Tết liêm choom:“Bêl choh pô ooy k’tiêc năc vêy băt pa ang điện dâng 1 c’xêê đoọng tơơm pô dưr chăt, dal. Xang n’năc vêy t’păt đèn điện đoọng pô căh dzợ dal năc vêy tơơp vaih pô. Lêy plêêng boo cha kêêt tu cơnh đêêc choh pô c’moo đâu công lum zr’năh k’đhap, dzợ lâh 1 c’xêê dzợ năc Tết ă tu cơnh đêêc dha nuôr công xooc k’rang.”

Ăt ma mông lâng bh’rợ choh pô lâh 15 c’moo đâu, t’cooh Nguyễn Đức Long ăt coh tổ Trường Sơn, phường Quảng Long, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình đoọng năl, c’moo đâu cha kêêt z’lưa tu cơnh đêêc đha nuôr công choh z’lưa lâh c’moo l’lăm. Cr’chăl x’ría c’moo căh năl cơnh k’dâng, đha nuôr năc ta luôn đương goon coh nang, zư x’mir lêy ha pô, ch’mêêt lêy tơơm pa dưr, bhrợ bhr’lâ chế độ tr’ang, đac tưới, dinh dưỡng liêm glăp đoọng pô chơh crêê bêl Tết. ting t’cooh Nguyễn Đức Long, ma nưih choh pô xooc đươi dua bh’rợ cơnh a hay năc băt pa ang đèn “băn pô”, zooi tơơm pô vêy p’xoọng bâc tr’ang đoọng dưr ch’măt vaih đơơh lâh:“Moot bêl x’ría c’moo, đha nuôr hợp tác xã Trường Sơn đh’rưah tươc nang zư x’mir lêy pô đương rơơm pô chơh crêê cr’chăl đoọng vêy râu pa chô coh bêl Tết. Đha nuôr zâp t’ngay công tươc nang, bhrợ tngay ha dum p’loon pa ang đèn, cha groong bh’ruy a mit. Ha dang dap bh’nơơn năc choh pô vêy bâc lâh mơ choh ha roo nđhang c’rơ g’lêêh công lơi bâc lâh mơ choh ha roo.”

X’ría c’moo, bâc đha nuôr tỉnh Quảng Bình âi tr’xăl k’tiêc choh ha roo căh vêy bh’nơơn dzang choh apêê pô liêm glăp, đơơng chô bh’nơơn liêm dal. Bh’rợ choh pô Tết đơơng chô râu pa chô dal  tươc 5-6 chu t’piing lâng choh ha roo. T’cooh Mai Văn Minh, Giám đốc Sở Nông nghiệp lâng Pa dưr vel bhươl tỉnh Quảng Bình đoọng năl, tu chr’năp m’ma chr’noh, pr’đươi ha rêê đhuôch dưr dal tu cơnh đêêc chr’năp pa câl apêê bh’nơơn ha rêê đhuôch, pa bhlâng năc pô Tết c’moo đâu vêy dhr’năng dal lâh c’moo l’lăm: “L’lăm bêl moot hân noo bhrợ x’ría c’moo, đoọng g’đach ha đha nuôr câl crêê m’ma, pr’đươi phân bón căh la lua, căh liêm, Sở Nông nghiệp lâng pa dưr vel bhươl âi bhrợ têng c’bhuh ch’mêêt lêy, pa zum lâng apêê vel đong ch’mêêt lêy pa zêng cơ sở pa câl pr’đươi, đoọng k’đhơợng nhâm đha nuôr bhrợ têng bh’nơơn liêm bhlâng. Ha dang đơc đha nuôr đươi dua crêê pr’đươi cha chơơr, căh liêm năc bil bal ngân bhlâng tươc tr’mông x’ría c’moo./.”

Người trồng hoa chong đèn “nuôi” hoa Tết

Cuối năm, trời rét, người trồng hoa ở tỉnh Quảng Bình chong đèn "nuôi"  hoa Tết Nguyên đán 2023. Hiện nay, giá cây giống, vật tư nông nghiệp đều tăng cao, người trồng hoa hy vọng hoa nở đúng dịp Tết và bán giá cao hơn năm ngoái.

Thời điểm này, nông dân tỉnh Quảng Bình tích cực chăm sóc, bảo vệ cây hoa để bán dịp Tết. Nông dân chăm sóc hoa rất cẩn thận, công phu từ khâu ươm giống, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, phải làm sao để hoa nở đúng dịp Tết. Bà Trần Thị Biên, ở phường Quảng Long, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình cho biết, ngoài các loại hoa cúc vàng truyền thống, những năm gần đây, bà con trồng thêm các loại hoa ly, lay ơn... được thị trường ưa chuộng. Theo bà Trần Thị Biên, đợt này trời đang mưa rét, người dân làng hoa Quảng Long chong đèn "nuôi" hoa, kỳ vọng vụ hoa Tết thắng lợi:“Khi trồng cây hoa xuống đất thì sẽ cắm đèn điện khoảng 1 tháng để cây hoa vươn lên, dài ra. Rồi sau đó sẽ tắt đèn điện để hoa không vươn lên nữa mà sẽ tạo búp hoa. Thấy trời mưa rét nên trồng cây hoa năm nay cũng gặp khó khăn, còn hơn 1 tháng nữa là Tết nên nông dân cũng đang lo.”

Gắn bó với nghề trồng hoa hơn 15 năm nay, ông Nguyễn Đức Long, ở tổ dân phố Trường Sơn, phường Quảng Long, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình cho biết, năm nay rét muộn nên bà con cũng xuống giống muộn hơn so với mọi năm. Thời tiết cuối năm thất thường, nông dân phải thường xuyên túc trực ở đồng, chăm sóc cho hoa, theo dõi cây phát triển, điều chỉnh chế độ ánh sáng, nước tưới, dinh dưỡng phù hợp để hoa nở đúng dịp Tết. Theo ông Nguyễn Đức Long, người trồng hoa đang sử dụng phương pháp truyền thống là chong đèn “nuôi hoa”, giúp cây hoa có thêm nhiều ánh sáng để phát triển nhanh hơn:“Vào dịp cuối năm, bà con hợp tác xã Trường Sơn đồng loạt ra đồng chăm sóc hoa mong nở đúng thời kỳ để có thu nhập trong dịp Tết. Bà con ngày nào cũng ra đồng, làm ngày làm đêm tranh thủ chong đèn, canh phòng sâu bệnh. Nếu tính năng suất thì trồng hoa gấp nhiều lần trồng lúa nhưng công sức chăm sóc thì bỏ ra nhiều hơn so với trồng lúa.”

Cuối năm, nhiều nông dân tỉnh Quảng Bình đã chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng các loại hoa phù hợp, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Việc trồng hoa Tết mang lại thu nhập cao gấp 5 - 6 lần so với sản xuất lúa. Ông Mai Văn Minh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Bình cho biết, do giá cây giống, vật tư nông nghiệp tăng nên giá bán các sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là hoa Tết năm nay có thể cao hơn năm trước:“Trước khi vào vụ cuối năm, để tránh cho bà con mua phải giống, vật tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật giả, kém chất lượng, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã tổ chức đoàn thanh tra, phối hợp với các địa phương kiểm tra tất cả các cơ sở kinh doanh vật tư, để đảm bảo nông dân sản xuất ra sản phẩm tốt nhất. Nếu như để bà con sử dụng nhầm hàng giả, kém chất lượng thì thiệt hại sẽ ảnh hưởng lớn đến kinh tế cuối năm./.”