Hân đhơ năc êêh râu chr’noh bha lâng năc r’veh g’bá VietGap ơy zooi pa liêm pa crêê pr’ăt tr’mông âng đhanuôr coh pazêng chr’hoong Bến Lức, Đức Huệ, tỉnh Long An. R’veh n’nâu zooi đhanuôr vêy thu nhập lâh 40 ức đồng coh muy hân noo, zập c’moo pay pa chô m’bứi bhlâng tơợ 3 tươc 4 hân noo. Căh muy chô đơơng râu liêm choom ooy kinh tế, bh’rợ choh g’bá liêm sạch crêê cơnh xa nay VietGap năc dzợ bhrợ tr’xăl ooy cr’noọ bh’rợ âng đhanuôr, tơợ bh’rợ choh cơnh ty đanh năc xăl choh ting cơnh cr’noọ đươi dua âng thị trường lâng đươi khoa học kỹ thuật ooy bh’rợ pa bhrợ.
Hân đhơ năc êêh râu chr’noh bha lâng năc r’veh g’bá VietGap ơy zooi pa liêm pa crêê pr’ăt tr’mông âng đhanuôr coh pazêng chr’hoong Bến Lức, Đức Huệ, tỉnh Long An. R’veh n’nâu zooi đhanuôr vêy thu nhập lâh 40 ức đồng coh muy hân noo, zập c’moo pay pa chô m’bứi bhlâng tơợ 3 tươc 4 hân noo. Căh muy chô đơơng râu liêm choom ooy kinh tế, bh’rợ choh g’bá liêm sạch crêê cơnh xa nay VietGap năc dzợ bhrợ tr’xăl ooy cr’noọ bh’rợ âng đhanuôr, tơợ bh’rợ choh cơnh ty đanh năc xăl choh ting cơnh cr’noọ đươi dua âng thị trường lâng đươi khoa học kỹ thuật ooy bh’rợ pa bhrợ.
Xa nay bh’rợ zập chr’val muy bh’nơơn bh’rợ (moon pa đệ năc xa nay bh’rợ OCOP) đhị tỉnh Đắk Lắk xoọc vêy rau ha dưr k’rơ. Ting t’ngay ting bấc bh’nơơn pr’đươi OCOP bơơn chứng nhận 3-4 sao. Rau đâu năc tơợp pa dưr c’lâng bh’rợ pa dưr bh’nơơn chr’noh chr’bêệt, pa dưr pr’ặt tr’mông kinh tế zr’lụ vel bhươl ting c’lâng pa dzoóc chr’năp chr’noh chr’bêệt.
Xa nay bh’rợ zập chr’val muy bh’nơơn bh’rợ (moon pa đệ năc xa nay bh’rợ OCOP) đhị tỉnh Đắk Lắk xoọc vêy rau ha dưr k’rơ. Ting t’ngay ting bấc bh’nơơn pr’đươi OCOP bơơn chứng nhận 3-4 sao. Rau đâu năc tơợp pa dưr c’lâng bh’rợ pa dưr bh’nơơn chr’noh chr’bêệt, pa dưr pr’ặt tr’mông kinh tế zr’lụ vel bhươl ting c’lâng pa dzoóc chr’năp chr’noh chr’bêệt.
Đhanuôr lâng pr’zơc da dêr! Tơơm prí n’oong xoọc bơơn bấc đhanuôr Cơ Tu đhị apêê chr’hoong da ding ca coong Quảng Nam chơih pay choh bấc đoọng pa dưr kinh tế pr’loọng đong. Cr’nọo bh’rợ nâu xoọc đơơng chô râu bơơn bhrợ zăng tệêm ngăn zooi đhanuôr z’lâh đha rựt đanh mâng.
Đhanuôr lâng pr’zơc da dêr! Tơơm prí n’oong xoọc bơơn bấc đhanuôr Cơ Tu đhị apêê chr’hoong da ding ca coong Quảng Nam chơih pay choh bấc đoọng pa dưr kinh tế pr’loọng đong. Cr’nọo bh’rợ nâu xoọc đơơng chô râu bơơn bhrợ zăng tệêm ngăn zooi đhanuôr z’lâh đha rựt đanh mâng.
Cr’chăl hay, chr’hoong Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang nắc vel đong pa dưr k’rơ cr’nọo bh’rợ b’băn a đhăh dzăm cơnh: a tam đinh, cọop, k’xenh… Cơnh lâng k’xenh ri voi nắc đhanuôr buôn băn coh a bóc, zr’roh đác căh cợ bể ta bhrợ lâng xi măng. Đhơ cơnh đêêc nắc đăn đâu vêy muy pr’loọng đhanuôr ơy băn k’xenh ri voi coh a bóc gương đơc coh tầng 3 đong ặt lâng cr’nọo bh’rợ nâu vêy pa chô bh’nơơn dal bhlầng.
Cr’chăl hay, chr’hoong Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang nắc vel đong pa dưr k’rơ cr’nọo bh’rợ b’băn a đhăh dzăm cơnh: a tam đinh, cọop, k’xenh… Cơnh lâng k’xenh ri voi nắc đhanuôr buôn băn coh a bóc, zr’roh đác căh cợ bể ta bhrợ lâng xi măng. Đhơ cơnh đêêc nắc đăn đâu vêy muy pr’loọng đhanuôr ơy băn k’xenh ri voi coh a bóc gương đơc coh tầng 3 đong ặt lâng cr’nọo bh’rợ nâu vêy pa chô bh’nơơn dal bhlầng.
Năl đươi dua khoa học kỹ thuật, grơơ nhool tr’xăl c’lâng bh’rợ chóh bhrợ mận ting c’lâng hữu cơ, pr’loọng đông anoo Nguyễn Đình Thuận cóh tiểu khu 12, thị trấn Mộc Châu, chr’hoong Mộc Châu, tỉnh Sơn La pa chô lãi k’dâng 700 ực đồng zâp c’moo, ting bhr’dzang bhrợ cha k’van đhị k’tiếc vel đông.
Năl đươi dua khoa học kỹ thuật, grơơ nhool tr’xăl c’lâng bh’rợ chóh bhrợ mận ting c’lâng hữu cơ, pr’loọng đông anoo Nguyễn Đình Thuận cóh tiểu khu 12, thị trấn Mộc Châu, chr’hoong Mộc Châu, tỉnh Sơn La pa chô lãi k’dâng 700 ực đồng zâp c’moo, ting bhr’dzang bhrợ cha k’van đhị k’tiếc vel đông.
Ha roo cha neh đhơ êêh rau năc tơơm chr’noh bha lầng âng tỉnh Đăk Lăk, ha dợ cung căh choom căh moon tươc rau pr’đơợ liêm choom âng ha roo cha neh coh tỉnh bêl dưr vaih bấc chr’năp cha neh tr’haanh, bh’nơơn dal, liêm choom đoọng pa câl ooy k’tiếc k’ruung lơơng. Đăk Lăk xoọc pa zay pa dưr bh’nơơn ha roo cha neh ting c’lâng lalay đọong vêy c’rơ tr’zệêng lâng đơơng chô bh’nơơn dal lâh mơ.
Ha roo cha neh đhơ êêh rau năc tơơm chr’noh bha lầng âng tỉnh Đăk Lăk, ha dợ cung căh choom căh moon tươc rau pr’đơợ liêm choom âng ha roo cha neh coh tỉnh bêl dưr vaih bấc chr’năp cha neh tr’haanh, bh’nơơn dal, liêm choom đoọng pa câl ooy k’tiếc k’ruung lơơng. Đăk Lăk xoọc pa zay pa dưr bh’nơơn ha roo cha neh ting c’lâng lalay đọong vêy c’rơ tr’zệêng lâng đơơng chô bh’nơơn dal lâh mơ.
Bơr c’moo hay, chr’năp trun m’ma Úc đhị chr’hoong Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa ta luôn xiêr, tơợ 50-70 r’bhầu đồng/kg, nâu kêi xiêr tước 10 chu, dzợm 5-6 r’bhầu đồng/kg tu căh choom pa câl. Chr’năp trun xiêr lalâh ếp, bil bal bấc ha dợ bấc đhanuôr căh năl cơnh bhrợ đoọng chêêc lêy c’lâng pa câl.
Bơr c’moo hay, chr’năp trun m’ma Úc đhị chr’hoong Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa ta luôn xiêr, tơợ 50-70 r’bhầu đồng/kg, nâu kêi xiêr tước 10 chu, dzợm 5-6 r’bhầu đồng/kg tu căh choom pa câl. Chr’năp trun xiêr lalâh ếp, bil bal bấc ha dợ bấc đhanuôr căh năl cơnh bhrợ đoọng chêêc lêy c’lâng pa câl.
Nuôi cúi lúi đang là một hướng đầu tư đem lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con nông dân miền núi. Cúi lúi được xếp vào loại đặc sản nhờ thịt ngon, mát và giàu đạm. Tuy nhiên để mô hình này thành công, chúng ta cần phải nắm rõ kỹ thuật nuôi cúi lúi cũng như hiểu rõ được tập tính sinh trưởng của loài động vật này. Alăng Lợi, PV Chương trình PT tiếng Cơ Tu- Đài TNVN đang có mặt tại một trại nuôi cúi lúi với hơn 50 con của anh Alăng Ứi, thôn Ban Mai, xã Ba, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam. Để hiểu hơn về mô hình nuôi cúi lúi, sau đây, là cuộc trao đổi của PV Alăng Lợi với anh Alăng Ứi ở thôn Ban Mai, xã Ba, huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam về kỹ thuật nuôi cúi lúi mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Nuôi cúi lúi đang là một hướng đầu tư đem lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con nông dân miền núi. Cúi lúi được xếp vào loại đặc sản nhờ thịt ngon, mát và giàu đạm. Tuy nhiên để mô hình này thành công, chúng ta cần phải nắm rõ kỹ thuật nuôi cúi lúi cũng như hiểu rõ được tập tính sinh trưởng của loài động vật này. Alăng Lợi, PV Chương trình PT tiếng Cơ Tu- Đài TNVN đang có mặt tại một trại nuôi cúi lúi với hơn 50 con của anh Alăng Ứi, thôn Ban Mai, xã Ba, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam. Để hiểu hơn về mô hình nuôi cúi lúi, sau đây, là cuộc trao đổi của PV Alăng Lợi với anh Alăng Ứi ở thôn Ban Mai, xã Ba, huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam về kỹ thuật nuôi cúi lúi mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Đâh năl c’lâng bh’rợ, pân k’rong bhrợ têng, pr’loọng anoo Nguyễn Đức Thành ặt đhị Nam Yên, chr’val Hòa Bắc, chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng ơy bhrợ pa dưr liêm choom cr’nọo bh’rợ cha choh ba bệêt, b’băn r’rơơi đơơng chô bh’nơơn lâh 300 ức đồng zập c’moo.
Đâh năl c’lâng bh’rợ, pân k’rong bhrợ têng, pr’loọng anoo Nguyễn Đức Thành ặt đhị Nam Yên, chr’val Hòa Bắc, chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng ơy bhrợ pa dưr liêm choom cr’nọo bh’rợ cha choh ba bệêt, b’băn r’rơơi đơơng chô bh’nơơn lâh 300 ức đồng zập c’moo.