Tơợ đanh, đhanuôr đhị da ding ca coong tỉnh Lai Châu buôn leh pay hi la za nươu tơợ crâng chô đoọng pa dưah apêê ca ay. Xọoc đâu, bấc m’ma za nươu chr’năp ơy bơơn đhanuôr đơơng chô choh, t’vaih c’lâng lướt t’mêê coh pa dưr kinh tế, r’dợ pa xiêr đha rựt, pa dưr ca van đanh mâng.

Đhị chr’hoong da ding k’coong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, bh’rợ ta đhâm c’mor bhrợ cha, bhrợ t’vaih cr’van cr’bhộ đhị đhăm k’tiêc âng vel đong ting t’ngay bâc lâh mơ. Tơợ bh’rợ n’nâu n’leh bâc apêê ta đhâm c’mor manuyh Cơ Tu bhrợ cha choom, n’năl cơnh đươi khoa học kỹ thuật ooy bh’rợ tr’nêng. T’ruih: Xay moon h’cơnh choom bhrợ cha bêl đâu, xay truih ooy đhanuôr lâng pr’zơc bh’rợ choh sâm ba kích đh’rưah lâng b’băn bơơn pay pa chô lâh 300 ức đồng coh zập c’moo âng ađoo pân juyh Cơ Lâu Thái Ngọc ăt coh cr’noon Pr’ning, chr’val Lăng, chr’hoong c’noong k’tiêc Tây Giang.

Hau đươi zâng lâng đhr’năng ha ul đha rựt bêl vêy bhươn k’tiếc, bấc c’moo đâu, prloọng đong anoo Nguyễn Trí Vinh, ặt đhị vel Nà Cang, chr’val Hát Lót, chr’hoong Mai Sơn, tỉnh Sơn La ơy k’rong cr’nọo bh’rợ choh tơơm cha p’lêê, nắc lêy choh táo lâng pih bhung đơ bhlầng, vêy bh’nơơn dal đơơng chô kinh tế dal lâh. Cr’noọ bh’rợ nâu ơy zooi pr’loọng đong a noo dưr ca van, bơơn bấc đhanuôr ting pachoom bhrợ têng.

Đoọng pa dưr râu chr’năp coh mr’cơnh đhăm choh bhrợ, coh cr’chăl đăn đâu, bâc đhanuôr ch’choh b’băn coh da ding k’coong tỉnh Quảng Nam năc xăl m’ma chr’noh chr’bêệt, bh’năn băn crêê cơnh lâng đhr’năng k’tiêc k’bunh, pleng k’tiêc, chô đơơng râu liêm choom ooy kinh tế bâc bhlâng. Coh đêêc, bh’rợ choh tơơm pay cha p’lêê âng pr’loọng đong p’căn Đậu Thị Tuyên coh chr’val Ba, chr’hoong Đông Giang bơơn pay pa chô tơợ 200- 300 ức đồng coh muy c’moo, năc manuyh bhrợ cha choom âng đhanuôr bhrợ ha rêê đhuốch da ding k’coong tỉnh Quảng Nam.

Cr’chăl hanua, tơợ zên vặ t’đui đoọng âng Ngân hàng Chính sách Xã hội, đhanuôr zâp acoon cóh Cơ Tu, Ve, Tà Riềng cóh chr’hoong k’coong ch’ngai Nam Giang, tỉnh Quảng Nam vêy pr’đơợ k’rong bhrợ pa dưr pa xớc zâp bh’rợ liêm choom. Tu cơnh đêếc, bấc pr’loọng đhanuôr cắh mưy dưr zi lấh đha rứt nắc dzợ dưr váih đợ pr’loọng z’zăng lấh mơ.

Nắc ma nuyh zay t’bech đhị bhrợ têng cha, t’cooh Phạm Ngọc Thân ặt đhị vel 4, chr’val Tân Hòa, chr’hoong Buôn Đôn (Đắk Lắk) ơy bơơn hơnh deh nắc muy coh 63 cha nắc đhanuôr bhrợ cha choom bhlầng coh prang k’tiếc k’ruung c’moo 2021. Căh muy bhrợ cha choom, t’cooh dzợ zooi bấc hội viên đhanuôr lơơng z’lâh đha rựt, ting chroi k’rong bhrợ têng vel bhươl t’mêê lâng zooi apêê lưm k’đhap k’ra đhị vel đong.

Tơợ pr’đơợ liêm choom đăh k’tiếc k’bunh, pazêng c’moo hay, tỉnh ca noong k’tiêc Lai Châu ơy k’rong pa dưr bh’rợ bhrợ têng ha rêê đhuôch ting cơnh c’lâng k’rong bhrợ têng hàng hoá. Đh’rưah lâng zập rau tơơm chr’noh ơy vêy tơợ a hay cơnh chè, ha roo, mắc ca, tơơm cha p’lêê… ơy đơơng chô bh’nơơn kinh tế dal, r’dợ dưr vaih nắc bh’rợ bhrợ têng cha bha lầng đhị vel đong.

K’coong ch’ngai tỉnh Quảng Ngãi vêy pr’đơợ plêệng k’tiếc liêm chr’nắp đoọng pa dưr pa xớc zâp râu tơơm zanươu. Đoọng zâp râu tơơm zanươu dưr váih bh’nơơn pr’đươi hàng hoá, zúp đhanuôr k’coong ch’ngai dưr zi lấh đha rứt, zâp vel đông k’coong ch’ngai tỉnh Quảng Ngãi lêy vêy c’lâng bh’rợ lêy bhrợ nhâm mâng lấh.

Cr’chăl hanua, tu vêy zên tín dụng t’đui đoọng tơợ Ngân hàng Chính sách Xã hội, bấc apêê chính sách, pr’loọng đha rứt, đăn đha rứt, manứih acoon cóh chr’hoong k’coong ch’ngai A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế vêy pr’đơợ pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung, pa xiêr đha rứt liêm choom.

Cr’chăl đăn đâu, bấc đhanuôr đhị tỉnh Quảng Nam ơy pa liêm k’tiêc đoọng choh ha roo a ham, pa dưr chr’năp, t’hước tước bh’nơơn OCOP. Cha neh a ham liêm choom cơnh lâng ma nuyh điêng bấc rau ch’na pr’dzăm, apêê crêê cao áp huyết, ca ay da dul, tiểu đường, liêm choom đọong a ham, loom, p’lêê họong… Cha neh a ham choom zệê cha căh cợ bhrợ trà… Bấc ngai câl đươi. Tợơ 2 c’moo choh bhrợ đoọng lêy, ha roo a ham bơơn bh’nơơn dal lâh bâc chu t’ping lâng ha roo c’xu lâng chr’năp kinh tế cung dal lâh.