VOV4.Jarai- Wot dah a`a\m mrơk hơbai bon, hơmâo seng să rơyă hơbai mơng đang a`am, samơ\ pô seng să rơyă hơbai pơkra hyu pe\ a`a\m tơnăp tap bia\ ma\. {ơi plơi pla mơnuih [ôn sang djuai ania Thái Sơn La, a`a\m hơbai bon yơh gơnam seng să phun, pioh seng a`a\m mrơk hơbai , [ơi anih ara\ng juăt lăi hơbơi ia. A`a\m mrơk hơbai Bon mih, jing boh hơmâo hla tep top mriah hêm, dưi hơmâo neh met wa ba glăi a`am phun do\ mơda, rau hơdja\ ha\ng ia, đek lui kơđuh lui h^, rau ha\ng ia hdjă abih kơtăk ([ơi ano\ yua kơtư\ ha\ng akha do\ mda a`a\m hơbai bon pioh hơtuk). Rơngiao kơ djuai bon, neh met wa pre lui hlâo gơnam [âu phu, kah hăng akan pơs^n, hara, [ôk ngot, a`a\m pơtăm [âu phu pal ama\ng đang, bia\ ma\ `u [u dưi kơ [ah ôh boh weh ( ara\ng juăt lăi boh tiu dlai, [âu phun bia\ ma\). A`a\m mrơk bon, [u dưi kơ [ah ôh kl^ kơbao [u dah kl^ rơmô, Mơnuih [ôn sang do\ [ơi kual }ư\ Siăng juăt juăt pioh pơkrem [ơhu [ơi pra apui, pioh krô, tơdah kiăng yua le\ kre\ o\m ha\ng apui să `u blang đ^ yơh, kuah lui rơgoh [ơi anih tơ hia\ brơi kl^ mriah, tră\m ama\ng ia, ba nao hơtuk `u hl^ kơbau, rơmô hơbêh. Hlâo dưm go\  hơtuk a`a\m mrơk bon anun. Neh met wa pre lui djuh. Neh met wa dưm nao djuh phrâo, tơdah djuh apui [u [o\ng abih ôh, ana\m kro\ nao djuh dong tah. Yă Lường Thị Quân, [ơi plơi  Tà Lọ, să Chiềng Đen, plơi prong Sơn La brơi thâo: “ Tal sa kom [u brơi thim djuh, tal dua [u dưi pơblih djuh ôh, tơdah pơblih djuh, [udah brơi djuh dong, neh met wa juăt lăi a`a\m mrơk kơtal kong đok”

Tơdah hơtuk kl^ kơbao ha\ng kl^ rơmô hơbêh laih, neh met wa dưm nao a`a\m hơbai  bon ama\ng go\ hơtuk 15 mơnit, tơdơi kơ anun dưm nao a`a\m pơtăm djo\p mơta, hla a`a\m [âu phu, trong ph^ ( Trong dlai), a`a\m khén… dưm nao ama\ng go\. Truh kơ a`a\m să laih, ana\m wor ôh dưm nao tơ pung braih đie#u ama\ng go\ a`a\m mrơk hơbai bon, kiăng jơman hloh. Go\ a`a\m mrơk hơbai hơtuk giong, hmâo [âu jơman mơng kl^ kơbau, kl^ rơmô, yua mơng a`a\m mắc kén. Ya\ Lường Thị Quân brơi thâo dong: “ Kiăng a`a\m mrơk hơbai  bon jơman, kho\m hơmâo djo\p gơnam [âu phu, kah ha\ng pơ hăng, mắc kén, toih, laih anun hdôm a`a\m hla [âu, hla ]ơ luă, hla pơtu\”

Hlâo adih, tơdah hơmâo tuai rai ]ua\ ngui pơ sang ta, neh met wa ama\ng plơi pla mơnuih djuai ania Thái, [u brơi ôh tuai [o\ng a`a\m mrơk bon, hu^ [u thâo hơbai, amra kơtal ađok. Ăt yua dah neh met wa hơmâo tơlơi pơmin, hu^ pơhiăp sat nao rai, pơgun truh tơlơi [u mơak nao rai kplah wah tuai ha\ng pô sang. Năng ai yua mơng anun yơh, tui ha\ng tơlơi phiăn juăt mơnuih [ôn sang djuai ania Thái, hrơi ngă yang huă asơi hơdor ơi yă, pô sang [u hơbai ôh a`a\m mrơk hơbai bon. Ră anai a`a\m mrơk bon jing h^ gơnam [o\ng huă jơman kơ mơnuih [ôn sang. A`a\m mrơk bon amra hơmâo [ơi hrim mông [o\ng huă  hrim hrơi, rơ-i jum tuai kơ neh met wa. Dong mơng gơnam [o\ng huă mơng ơi yă pơdo\ glăi, ama\ng hdôm sang ano\, a`a\m mrơk hơbai bon [ơi hdôm sang [o\ng mơ`um mơnuih [ôn sang [ơi Tây Bắc, ruah gơnam [o\ng huă phun, lăi pơthâo brơi tuai rơngoai mơng ataih rai ]ua\ ngui. Amai Nguyễn Thị Hồng, tuai rai mơng Hà Nội, hơmâo [o\ng laih a`a\m mrơk hơbai  bon, kơ mơnuih [ôn sang djuai ania Thái pơ Sơn La brơi thâo tui anai:“ Tơdang kâo [o\ng a`a\m mrơk hơbai  bon anai jơman bia\ ma\. ~u ph^ ph^ mơng trong ph^, laih anun hdôm hla a`a\m [âu phu, ba rai a`a\m mrơk hơbai  bon anai jơman phara phara kơ mơnuih [ôn sang Thái”

Nao ]ua\ hdôm plơi pla mơnuih [ôn sang djuai ania Thái pơ Tây Bắc adih, [ơi rơ-i asơi huă djuai ania [ia\, [âu phu jơman [ong rah, mơ`um rah tơpai đie#u [âu phu, laih anun [o\ng a`a\m mrơk hơbai  bon, yua tlơi seng să rơyă hơbai thâo mơng am^, amai adơi. Gơnam [o\ng huă  pơ plơi pla ba\ ha\ng pran jua jơmah, thâo khăp tuai rơngoai mơng mơnuih [ôn sang pơ anai, ]ơkă jum tuai rai ]ua\ mơng anih je\ giăm, ataih braih kơbưi hloh, rai ngui pơ anai [u djơ\ sa wot đu] ôh.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr