VOV4.Jarai- Jơlan nao truh pơ plơi Hà Va\n Trên, tơring glông Vân Canh, tơring ]ar Bình Định hiam bia\ ma\. Hdôm kyâo keo plum plam [ơi dua bơnah jơlan bê tông hiam tơpă thar. Lăng nao mơng ataih blu `up [ơi tơkai ]ư\ ama\ng jang Yang hrơi, hdôm sang hơmua kơtor, hơbơi plum kơ mơnuih [ôn sang djuai ania Bahnar plum plam mơtah lăng lu] mơta. Ơi Nguyễn Sinh Cơ, khoa g^t gai ping gah plơi Hà Văn Trên, ]râo nao ha\ng tơngan gah lon phrâo ako\ pơjing rai kơ]a\u bruă rơbeh 200 ha [ơi tơkai ]ư\ brơi thâo, hơmâo laih  tơlơi kơ]a\u bruă  ră anai, ping gah plơi hơmâo ako\ pơjing lu wot jơnum ]rông lô, mă tơlơi gum pơhiăp mơng ping gah, poih tu\ ư nao rai jơlan hdră, tơdơi kơ anun ngă tui tơlơi jơnum ha\ng plơi pla, hlơi tu\ ư, hlơi [u tu\ ư, ruah mă anih poih man pơdong plơi pla phrâo. Ơi Nguyễn Sinh Cơ, pô mơnuih ping gah ba hlâo, ngă hră tơbia\ đuăi mơng sang ano\ [un rin thun 1996. Tơlơi pơhiăp lăi mơng `u ara\ng hmư\ tui bia\ ma\ djơh ha\ng mơnuih [ôn sang Bahnar [ơi anai:“ {ing gơmơi ama\ng ping gah, jơnum na nao bruă ping gah. Ngă tui ha\ng pran jua  tơlơi pơkă mơng ping gah. Hrim pô đu] thâo hluh, [uh rơđah mơnuih ping gah abih ba\ng khom nga\ gru hlâo, abih ba\ng bruă mă [ing ta ngă hlâo kơ mơnuih [ôn sang. Tal dua ta pơblang glăi rơđah, kiăng [ing adơi ayong bơhơmutu sang ano\ ayo\ng ha\ng sang ano\ adơi ayo\ng ama\ng plơi pla”

            Hro\m ha\ng ơi Nguyễn Sinh Cơ, yă  Đinh Thị Nở [ơi plơi Hà Văn Trên, ăt nga\ hră pô rơkâo tơbia\ đuăi mơng ana\n sang ano\ [un rin mơn. Yă Nở mriah [o# mơta hlăk ruai glăi tơlơi gleh glăn tơnăp hdôm thun blan laih rơgao. Am^ `u duăm ruă kraih do\ đih ama\ng sưng [u thâo tơgu\ ôh, bơ kơ ana\ ba\ le\ do\ anet, bơ kơ rơkơi `u djo\p hrơi măt tơpai, tui anun yơh tơlơi rin rơpa ăt do\ rin rơpa đu] yơh. Gơnang kơnuk kơna brơi ]an prăk, hua\i mă kơmlai, rơkơi bơnai `u pơ phun pla kyâo keo, hro\m ha\ng pla hơbơi plum, laih anun rông un mơnu\. Na nao ama\ng 3 thun, sang ano\ rơkơi bơnai `u pơhrui glăi rơbeh 40 klăk/thun. Sang ano\ anai găn gao laih rin rơpa. Yă Nở brơi thâo; kâo ngă hra\ rơkâo tơbia\ đua\i mơng ana\n sang ano\ [un rin, kiăng hua\i ngă tơtra\u brơi kơnuk kơna ta, laih anun hmư\ hing sang ano\ pơdrong đ^ laih, ana\ ba\ nao sang hră dưi blang [o# mơta hăng gơyut gơyâo: “Kơnuk kơna brơi kâo ]an prăk, kâo pla rưng kyâo, pla đang tơbâo, pla hơbơi plum, sang ano\ kâo ăt plai hloh kơ sang ano\ pơ kon laih, kâo ngă mă hră pơar pô kâo, rơkâo tơbia\ đuăi mơng sang ano\ [un rin, [u gơnang tah mơng kơnuk kơna brơi găn gao h^ tơlơi rin rơpa. Kâo rơkâo mă pô, pioh brơi sang ano\ pơ kon dong”

            “ Ping gah nao hlâo, ana\ plơi pla đuăi tui klôn”, jing tơlơi pơtă pơtăn mơng Wa Hồ, dưi hơmâo ping gah pơ anai nga\ , tui hiam, truh pơ hdôm mơnuih ping gah. Ră anai, Ping gah hlăk ai Đinh Văn Dũng, [ơi plơi Hà Văn Trên, min glăi ama\ng pran jua  `u hơ ưi bia\ ma\, ama\ng hdôm thun blan đuăi tui gơyut gơyâo nao mơ`um tơpai măt, rơngia\ rơngiăm thun blan, [u yua hơget get ôh. 2 thun mut ping gah, ayo\ng Dũng pran jua kơja\p tui laih, gir run mă bruă. Ayong le\ pô sang ano\ [un rin tal blung [ơi 2 boh plơi Hà Văn Trên ha\ng Hà Văn Dưới, rơng mă nga\ hră pô, ngă hră rơkâo tơbia\ đuăi mơng sang ano\ [un rin: “Kâo le\ mơnuih ping gah, pô kâo ăt pla kyâo dlai, pla hơbơi plum, ăt hơmâo hơmăi prăk kak, kâo găn gao laih sang ano\ [un rin, kâo pioh glăi kơ sang ano\ pơ kon do\ hlăk ai, brơi hdôm mơnuih tha rơma, [u ai hơbuai tah”

            Tơlơi gơ`a\m mơng ano\m ping gah, [irô jơnum min mơnuih [ôn sang să Canh Thuận, tơring glông Vân Canh, tơring ]ar Bình Định le\ “ Hjan sui pơsah lon”. Djơh ha\ng mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\, sa tơđar nga\ hro\m lu bruă mă, neh met wa [u ana\m hdor ôh, tui anun yơh, hrim blan ping gah plơi ruah mă sa tơlơi, ba rai ]rông lô, tu\ ư nao rai ama\ng ping gah plơi, tơdơi kơ anun ngă tui pơ plơi pla mơnuih [ôn sang. Ơ Rơ Ô Hòa, khoa g^t gai ping gah să, khoa g^t gai [irô jơnum min mơnuih [ôn sang să Canh Thuận brơi thâo, tơlơi rơngiă lu prăk kak mơng să hlâo adih le\ lon gron lui raih, [u ma\ bruă ôh, hlăk anun pơ plơi pla hơmâo lu mơnuih mă bruă. Tui ha\ng ơi Hòa, đưm adih le\ juăt nga\ hơmua tơju\ pla, ngă hơmua sa dua bơyan, lon tơba hlong lui h^, laih anun nao mă bruă pơ lon pơ kon dong. Bơ ră anai ăt lon gron anun mơn, ana\ mơnuih anun mơn, samơ\ phara, mă bruă thâo, tui anun yơh tơlơi hd^p mda plai [ia\ dleh tơnăp. Ama\ng 5 thun laih rơgao, mrô sang ano\ [un rin ama\ng să Canh Thuận, hro\ trun 75% do\ glăi 54%. Ơ Rơ Ô Hòa, khoa g^t gai ping gah să, khoa g^t gai [irô jơnum min mơnuih [ôn sang să Canh Thuận, tơring glông Vân Canh, tơring ]ar Bình Định brơi thâo: “ Tơdang [ing gơmơi jơnum ]rông lô [irô g^t gai, laih anun jơnum ]rông lô, iâu pơthưr plơi pla pơblang glăi, tơlơi gơgrong ba mơng plơi pla, hrim sang ano\, hrim pô mơnuih, hrim bruă mă kđi ]ar, laih anun hơmâo gơgro\ng ba hrim sang ano\. Tơdơi kơ anun [uh tơlơi bơwih [o\ng huă thâo mơng neh met wa, laih anun gơ`u hơmâo pơhrui glăi prăk kak ama\ng sang ano\ pô, tui anun yơh gir run mă pô, pioh glăi hdôm sang ano\ mơnuih tha rơma, [u hơmâo anih gơnang”

            Ră anai, mơnuih [ôn sang djuai ania Bahnar [ơi să Canh Thuận, tơring glông Vân Canh, tơring ]ar Bình Định, hơmâo mơak pran jua, sa pran đuăi tui ping gah. Lu sang ano\ ngă hră pơar rơkâo găn gao laih rin rơpa, ăt đ^ tui hrơi blan. Neh met wa [u kia\ng tah tơlơi djru ba prăk kak mơng kơnuk kơna ta./.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr