VOV4.Jarai  - Pơ Daklak djop hbo# bruă djơh hăng: “Anom mă bruă pơgang tơlơi ngă sat amăng sang ano#”, “Anom mă bruă sang ano# rông pơtô ană klă”, “Anom mă bruă pô ama klă hăng ană bă”,…hơmâo pơgo#p tom laih dôm rơbâo bôh sang ano# klaih h^ mơng [un rin, ako# pơjing sang ano# bơrơnôm.

    Sang ano# amai Lê Thị Sửu pơ thôn 14, să Ia Kiết, tơring glông }ư\ Mgar hnong `u [un rin, [a\ ană lu tơnap biă mă,  anun ung mo# `u juăt hơmâo tơlơi bơrơsao na nao. Amăng tơlơi hdip tui anun, Khul đah bơnai tơring glông hơmâo grong kơ sang ano# ]an 10 klak prak mơng Hdră brơi sang ano# [un rin ]an ngăn rơnôh, [ut pơkrem prak mơng khul đah bơnai să ăt brơi ]an mơn 2 klak prak. Hơmâo ngăn rơnôh, sang ano# amai Sửu tuh pơ alin rông un, mơnu\ [rư\ lar tui. Yoa anun, sang ano# amai klaih h^ mơng [un rin, blơi thim 3 ar lon đang, dưi ngă h^ sang hiam, hơmâo ano# hrui glăi rim thun mơng 150 truh kơ 200 klak prak; tơlơi hdip sang ano# bơrơhme\ mơ-ak. Amai Lê Thị Sửu hok mơ-ak lăi tui anai: “Hlâo dih lơm aka mut grup đah bơnai sang ano# kâo tơnap biă. Yoa hơmâo khul đah bơnai gum djru ngăn rơnôh hăng hrăm mơna] rông un, mơnu\ mơn, sang ano# mơng hơđong, klaih h^ mơng [un rin, hoăi đoăi hyu  paih [ong huă yu\  ngo#, sang ano# rơnôm hlôh kơ hlâo mơn”.

    Hrom hăng sang ano# amai Sửu, thun dih, đơ đam tơring ]ar Daklak hơmâo rơbeh 1.600 bôh sang ano# khul đah bơnai klaih mơng [un rin yoa hơmâo ]an ngăn rơnôh gum pơđup mơng khul grup. {u djơ\ kơnong gum pơđup ngăn rơnôh đu] ôh, mơ\ djop gưl khul amăng tơring ]ar hơmâo ako# pơjing rai lu anom bruă pơke\ hrom bruă ako#pơjing sang ano# bơrơnôm djơh hăng: Ako#pơjing sang ano# ngă tui tơlơi pơtrun, sang ano# bơrơhme\, sang ano# thâo bơwih [ong…Rim hbo# bruă mơng anom bruă na nao hơmâo bôh tơhnal bruă ngă djơ\ tơlơi hdip, lu mta pơhư] adai amai [rư\ hrơi jai lu đah bơnai mut jum. Amai Trần Thị Tuyết Lan, Khoa khul grup wai lăng đah bơnai tơring glông }ư\ Kuyn lăi: “ Biă `u hơdôm đah bơnai [ing gơmơi hơmâo dôm hbo# bruă djơh hăng ngă ami\, ngă mo#, ngă hđu\ amăng sang ano# hơmâo 3 rơnuk glak hdip hrom. Hrom hăng anun [ing gơmơi ruah [ing adơi ,amai  amăng grup đah bơnai pơ djop [ôn lan hơmâo hrăm hră thâo hdră bruă anun, pioh hyu pơtô lăi kơ adơi amai hăng yoa mơng tơlơi pơtô lăi anai mơn, hơmâo lu adơi amai mut ngă hrom hăng bruă hơmâo bôh than biă amăng bruă anai”.

     Gah bruă pioh lui kơ adơi amai, djop gưl grup đah bơnai do# pơ phun lu hbo# bruă jơnum tom, pơ pha jing [ut [at, pioh adơi amai pơkon amăng sang ano# ngă tui, djơh hăng “Anom bruă ama klă pơtô ană thâo”, “Anom bruă yoa tơlơi suaih pral sang ano#”,”Sang ano# rông ană klă”…Mut tom [ơi anih jơnum anai, djop mơnuih amăng sang ano# lêng thâo hluh kjap kơ bruă ako# pơjing sang ano# bơrơnôm, thâo gum nao rai, hơmâo tơlơi grong thâo khăp kơ tơdroă. Jing sa amăng dôm [ing hur har kơ bruă “Sang ano# rông ană klă pơtô ană yâo”, ayong Nhữ Văn Phức pơ thôn Quyết Tiến 1, să Ia Ty\, tơring glông Ia Kar brơi thâo: “ Dơng mơng mut hrom khul amăng Câu Lac bô, kâo [uh adơi amai rơhma], thâo ră ruai kơ bruă sang ano#, ano# kiang kơ sa ]o đah rơkơi amăng sang ano#. Biă `u bruă ha ]o đah rơkơi amăng sang ano# pioh ako#pơjing sang ano# bơrơnôm yôm biă. Mơng anun pô kâo hơmâo hrăm tui [rư\ dôm ano# aka [u djơ\ pioh pơtô ană bă gai git sang ano#, ană bơnai tăo klă hlôh”.

    Truh ră anai, Khul grup đah bơnai tơring ]ar Daklak hơmâo ako# pơjing rơbeh 380 hbo# bruă [ut [at hăng 6.700 ]ô mut jơnum. Bruă ngă hơmâo bôh than mơng dôm [ut anai yơh pơgop# tom amăng bruă ako# pơ jjing sang ano# phrâo hiam, pơjing glăi tơlơi gum go#p tơdroă pơ plơi pla, kơdong glăi tơlơi ]rih ]rai mơnuih mơnam. Pioh ngă klă dơng bruă anai le\, Yă Nguyễn Thị Lộc, Kơ-iang khoa git gai Khul đah bơnai Việt Nam tơring ]ar Daklak brơi thâo: “ Amăng hrơi blan pơ anap Khul grup đah bơnai tơring ]ar ktưn ngă klă hlôh tơlơi gum pơđup kơ [ing adơi amai pơ [on lan ako# pơjing sang ano# bơrơnôm kjap. Ktưn gum djru lăi brơi mơnuih thâo bruă đah bơnai kơ khul, dôm anom bruă do# tơnap kơ[ah ngăn rơnôh pioh bơwih [ong, kơ[ah anah phun pla, mơnong rong …Rơngiâo kơ anun pơ phun na nao tơlơi bơjơnum pơhư tui bruă gru mơnuih klă mă bruă hiam ako# pơjing sang ano# bơrơhme\”.

     Mơng dôm bruă mă amăng tơlơi hdip anun, Khul đah bơnai tơring ]ar Daklak hơmâo pơgo#p tom laih ano# hluh kơ adơi amai amăng tơlơi ako# pơjing sang ano# rơnôm, [u [ă ană tal 3 hăng mrô đah bơnai [un rin hro# trun mơn. Bruă ako# pơjing sang ano# bơrơnôm pơ Daklak ăt pơgo#p tom mơn amăng bruă hroă kjap tơlơi gum go#p tơdroă, ako# pơjing tơlơi hdip phrâo, rơgơi mbruă ]i plơi pla.

                                              R]om H’Ly: Pô ]ih hăng Pôr