VOV4.Jarai - Daklak glăk pơ phun bơyan hơjan lim ia ling dăo dưi pơkă lăng hlâo le\ [u hơđong ôh. Hơdôm gơnong bruă hơdôm gưl hăng m[s [ơi anai glăk prăp lui hơdôm tơlơi ]i kiăng pioh pơgang hlôm hlâo đah mơ plai [ia\ răm rai.

            Sông măi găn ia khu\ đut glăk rô gơgruk ba [ing gơmơi găn ia Krông Ana găn să Ea Trul, tơring glông Krông Bông, tơring ]ar Daklak. Pô mơgăt song – ayong Lê Văn Đấu, [ơi thôn 2, să Ea Trul, brơi thâo, wot song măi hăng ao pung kơsu le\ yua kơ Anom bruă tơhan pôlis găk wai jơlan nao rai Kông ang tơring ]ar Daklak phrâo brơi neh wa kiăng găn ia krông pơhlôm amăng bơyan hơjan: Lom mơ\ ba [at tô trun le\ [ing gơ`u anun pơhra\m brơi kơ [ing gơmơi hơdră mă yua pơhlôm [ơi jơlan ia krông, ăt kah hăng ngă tui bruă ]ơkă nao rai pơtô brơi m[s găn nao rai pơhlôm mơn.

Pel e\p bruă mă yua pơhlôm bơnư\ hnoh ia.

            {ơi kual klung hu\p pơ\ tơring glông Krông Bông, hrim thun sa Ea Trul leng kơ hmâo ia ling dăo [ơi 5 bôh thôn rôk tui glông ia Krông Ana, hăng giam truh 100 bôh sang ano# bơdjơ\ nao. Wot go\ng gai hăng m[s thâo le\ gơgrong hlâo kiăng be\ hmâo tơlơi truh, anun [ơi anih anom anai akă hmâo hlơi djai bru\\ yua kơ ia ling dăo ôh. Ơi Phan Xuân Hóa, Kơ-iăng Khoa Jơnum min m[s să Ea Trul, tơring glông Krông Bông, lăi:  Să [ing gơmơi prăp lui 2 bôh [at tô, lom hmâo tơlơi ia ling dăo le\ ngă tui jơlan gah ba đuăi m[s nao pơ\ anih kơdư dlông le\ sang hră gưl 2 hăng sang hră gưl 1 [ơi anai. Amăng bơyan hơjan ia ling dăo [ing gơmơi juăt lăi pơthâo na nao kơ m[s thâo kơ ia juar, ia kor, kom ]ơđai muai nao pơ\ ia krông hăng hơdôm bôh sang ano# juăt găn nao rai [ơi ia krông; [ing gơmơi hrom hăng gru\p wai lăng mă pô hơdôm bôh plơi pla ăt pel e\p na nao mơn, pơsur m[s ngă tui klă pơhlôm.

            {ơi tơring ]ar Daklak, bơngot hloh ăt le\ tơlơi [u pơhlôm [ơi hơdôm bôh bơnư\ drai apui lơtr^k amăng bơyan hơjan ia ling dăo. Ră anai tơring ]ar hmâo truh kơ 317 ring bruă hnoh ia răm rai, [u thâo mă yua. Hlâo dih abih bang hơdôm ring bruă anai dưi jao kơ go\ng gai plơi pla pơ phun wai lăng mă yua, yua kơ kơ[ah mơnuih apăn bruă, anun [u ba glăi bôh tơhnal. Dơng mơng ako# thun truh kơ ră anai, Jơnum min m[s tơring ]ar Daklak pơsit jao abih bang kơ Sang bruă wai lăng mă yua ring bruă hnoh ia Daklak wai lăng. Pơhlôm hlâo kơ bơyan hơjan ia ling dăo hăng ngă tui đut tơhnal bôh tu\ yua mơng hơdôm ring bruă, Sang bruă tuh pơ plai laih rơbêh kơ 10 klai prak kiăng pơkra ta` hơdôm anih anom răm rai prong, hrom hăng pơdo\ng hơdôm jơlan gah pơsir kiăng pơsir hmao tlôn hăng hơdôm tơlơi amra truh amăng bơyan hơjan ia ling dăo. Ơi Lê Gia Dâu, Khoa Sang bruă wai lăng mă yua ring bruă hnoh ia Daklak, brơi thâo: Lom tu\ mă ring bruă le\, [ing gơmơi pơkra glăi abih bang laih glông jơlan pơke\ apui mơng hơdôm anom pơke\ apui, pơkra glăi hơdôm đing pơđo ia răm rai. Ring bruă yua kơ m[s jao kơ gơ`u [u kuăi hue\t, [ing gơmơi khom kuăi hue\t abih bang. Truh ră anai [ing gơmơi hơkru\ đ^ laih phun `u. {ing gơmơi pơdo\ng laih jơlan gah pơgang pơgăn ia ling dăo mơng ring bruă, hmâo tơlơi gum hrom mơng hơdôm gưl go\ng gai plơi pla mơng thôn să hăng tơring glông; khom hmâo mơnuih do# găk hrơi mlam amăng hơdôm hrơi hơjan angin. Hăng hơdôm ring bruă bơnư\ ia blai, jơlan pơsir mơng [ing gơmơi le\ khom hruaih [u pioh gun [ơi anih ia blai, khom pơsir mơtam kiăng pơhlôm hlâo hơdôm tơlơi truh. Hăng hơdôm ring bruă hmâo anih pơđoh ia blai le\, khom ngă tui tơlơi pơkă lom pơđoh ia ling dăo, glông hơdră pơđoh ia [ơi dơnao ia.

Pơhlôm đ^ song găn Ea Trul amăng bơyan hơjan.

            Hrom hăng bruă pơhlôm dơnao ia, hơdôm plơi pla amăng tơring ]ar Daklak pel e\p prăp lui khul mơnuih, gơnam mă yua, asơi ia… hăng jơlan gah 4 mơta bruă hơđăp pơsir lom adai hơjan ia ling dăo. Tơring ]ar pơhroa nao dơng tơlơi pơkă gum hrom kơplah wah hơdôm [irô apăn bruă amăng bruă anai, biă `u bruă lăi pơhing, pơkă lăng hlâo, pơtă hlâo hơdôm tơlơi amra truh hăng hrim kual, hrim hrơi, hăng pơtrut kơtang tơlơi pơhing lăi pơthâo kiăng m[s gơgrong hlâo. Daklak ăt glăk pơtrut ta` mơn 6 rơwang bruă pơ pha anih m[s do#, ba đuăi giam truh 800 bôh sang ano# mơng hơdôm kual amra hmâo ia kor, lon tơhroh, hlom trun… Gơnong bruă đang hmua ta` pơkă hrơi mông kiăng hơdôm anih anom gơgrong hlâo tơju\ pla pioh plai [ia\ răm rai yua kơ ayuh hyiăng [u klă ngă.

            Tui hăng tơlơi pơkă lăng hlâo mơng gơnong bruă pơkă ayuh hyiăng lon adai, bơyan hơjan thun anai [ơi Daklak amra [u hơđong ôh: ako# bơyan [ia\ hơjan, samơ\ truh rơnu] bơyan (năng ai `u blan 9, blan 10), amra hmâo hơjan lu, prong. Ơi Mai Trọng Dũng, Kơ-iăng Khoa Gơnong bruă đang hmua đ^ kyar plơi pla Daklak, lăi kơ tơlơi gơgrong hlâo mơng plơi pla hlâo kơ bơyan hơjan:  Dưi pơsit hơdôm tơlơi pơplih mơng ayuh hyiăng kah hăng anun, jơnum min m[s tơring ]ar git gai hơdôm gưl hơdôm gơnong bruă ta` gơgrong hlâo po\k pơhai bruă pơgang, pơgăn ngă plai [ia\ răm rai: rơđah biă `u kah hăng pel e\p abih bang gru\p git gai pơgăng pơgăn tơlơi răm rai hăng hyu hơduah e\p mơnuih hmâo tơlơi truh hơdôm gưl, hăng truh mông anai hơdôm gưl, biă `u gưl tơring glông, pơdo\ng hơdôm kơ]a\o bruă jơlan gah pơsir kơ hrim kual rơđah đông; laih anun ngă tui klă bruă prăp lui tui jơlan gah 4 mơta bruă pơsir hơđăp. Rơngiao kơ anun pơ phun hyu lăi pơthâo kơ m[s thâo hơdôm ano# bơdjơ\ nao sat kiăng pơgang, be\, ngă hiưm hơpă kiăng hro\ trun răm rai yua kơ ayuh hyiăng [u klă ba truh.

                                                                                    Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr