VOV4.Jarai-Hăng tơlơi gêh gal pha ra hơjăn kơ bruă ngă hmua pla pơjing laih anun ]em rông hlô mơnong, hơdôm thun rơgao Khul đah kơmơi mut phung djop gưl [ơi tơring glông }ư\ Kuin, tơring ]ar Daklak hơmâo djru nao rai ding kơna amăng khul đah kơmơi ]an prăk, ngă tui mơne] phrâo ia rơgơi pioh ngă hmua pla pơjing, ]em rông hlô mơnong tu\ yua biă mă. Yua kơ anun, lu adơi amai đah kơmơi dưi pơklaih mơng tơlơi ư\ rơpa, ako\ pơdong sang ano\ trơi pơđao yao mơak.

Amai Nguyễn Thị Nghi do\ pơ să Ea Bhôk, tơring glông }ư\ Kuin, tơring ]ar Daklak brơi thâo: hlâo adih sang ano\ `u sa amăng hơdôm sang ano\ [un rin amăng să. Hơdôm thun giăm anai, `u hur har ngă hrom [ing adơi amai, nao hrăm anih pơtô kơ bruă ngă đang hmua pla pơjing laih anun ]em rông hlô mơnong hăng dưi djru ]an 4 klăk prăk pioh blơi pơjeh, djuai mơnong mơnoă ngă hmua ]em rông, pơđ^ kyar bơwih [ong huă. Dong mơng bruă rông rơmô, rông bui (un), rông mơnu\ sang ano\ `u hơmâo hmăi prăk pơkom lui, blơi lo\n ngă hmua pla kơphê hăng tiu. Truh ră anai, sang ano\ `u hơmâo 1 ektar mơkrah lo\n pla kơphê hăng tiu, r^m thun pơhrui glăi năng ai 200 klăk prăk. Amai Nguyễn Thị Nghi brơi thâo: “Thun 2008, sang ano\ gơmơi hơmâo [ing adơi amai đah kơmơi amăng gru\p djru brơi ]an 4 klăk prăk, sang ano\ gơmơi mă yua rơnoh prăk anun blơi h^ sa drơi ană rơmô. Dong mơng hơmâo ană rơmô anun, gơmơi ]em rông đ^ tui [ơ [rư\ tơlơi bơwih [ong huă truh ră anai, kâo lăng tơlơi anun yơh tơhnal gru hlâo pioh kơ sang ano\ gơmơi gir run hloh pơđ^ kyar tơlơi bơwih [ong huă”.

Amai Trần Thị Mai, do\ pơ să Ea Ning, tơring glông }ư\ Kuin brơi thâo, hlâo adih dua rơkơi bơnai ung mo# gơ`u r^m hrơi mă bruă apah, tơlơi hơdip mơda amăng sang ano\ [u hơđong ôh. Dong mơng thun 2011, sang ano\ `u hơmâo adơi amai amăng khul đah kơmơi mut phung ]i plơi, brơi ]an 10 klăk prăk mơng rơnoh prăk pơ]ruh hrom, laih dong Khul đah kơmơi mut phung gơgrong brơi anăn, ]an prăk mơng Sang bruă prăk djru mơnuih mơnam, brơi ]an 20 klăk prăk dong. Hơmâo rơnoh prăk anai, sang ano\ `u tuh pơ alin blơi rơmô ania rông tuh ană; pla glăi đang tiu. Ră anai, sang ano\ gơ`u hơmâo 7 ar kơphê, pla plah amăng đang tiu, rông 3 drơi rơmô hăng sa boh dơnao rông akan prong biă. R^m thun  pơhrui glăi, laih tla abih prăk tuh pơ alin hơmâo kơmlai kơ sang ano\ 60 klăk prăk. Amai Trần Thị Mai lăi:“Tơlơi bơwih [ong huă hlăk anun lo\n anet aneo, laih dong [u hơmâo prăk pioh pơđ^ kyar bơwih anun yơh Gru\p đah kơmơi mut phung brơi ]an 10 klăk prăk, sang bruă prăk djru mơnuih mơnam brơi ]an 20 klăk prăk, glăi blơi rơmô hăng rông mơnu\, pơkom na nao truh thun 2014 sang ano\ dưi pơklaih yơh mơng tơlơi ư\ rơpa”.

Dong mơng thun 2011 truh ră anai, kơnang kơ lu anih ]an prăk pha ra, Khul đah kơmơi mut phung tơring glông }ư\ Kuin hơmâo gơgrong brơi anăn, brơi rơbêh14 rơbâo wơ\t adơi amai đah kơmơi mut phung ]an rơbêh 61 klai prăk tuh pơ alin kơ bruă bơwih [ong huă. Hrom hăng bruă gơgrong brơi anăn ]an prăk, Khul đah kơmơi tơring glông }ư\ Kuin ngă hrom Anom pơtô tơlơi ngă hmua tơring glông, Khul mơnuih ngă hmua pioh pok anih pơtô tơlơi thâo thăi ngă hmua, mă yua hơdră phrâo ia rơgơi, ming pơkra hơdră ]em rông, pla pơjing…Mơng anun, khul đah kơmơi hơmâo bơblih lu hơbo# ngă hmua, pla pơjing, ]em rông hlô mơnong, ba glăi boh tu\ yua laih anun hrưn đ^ ngă pơdrong, dưi pơklaih  mơng tơlơi ư\ rơpa. Amai Bùi Thị Lộc, Kơ-iăng khoa khul đah kơmơi mut phung tơring glông }ư\ Kuin brơi thâo:“ Bruă mă djru kơ adơi amai mut phung pơđ^ kyar tơlơi bơwih [ong huă, pơhro\ tơlơi [un rin hơđong kjăp le\ sa amăng hơdôm bruă mă phun kơ [ing đah kơmơi mut phung tơring glông. Rơngiao kơ rơnoh prăk ]an mơng  sang bruă djru mơnuih mơnam, gơmơi jak iâu [ing adơi amai đah kơmơi pơ]ruh prăk pơkrem hrom amăng gru\p, khul tơpul. Truh ră anai, hơmâo 80% khul gru\p đah kơmơi mut phung pơ plơi pla dưi hơmâo prăk pơ]ruh pioh brơi tơdroă ding kơna adơi amai mut phung ]an bơblih nao rai hlâo tơdơi, r^m thun yua kơ rơnoh prăk anun djru lu adơi amai hơmâo prăk tuh pơ alin pơđ^ kyar bơwih  [ong huă, lui rơmo\n ako\n rin. Thun blan pơ anăp, Khul đah kơmơi amra gir run kơtưn kiăng abih bang gru\p adơi amai pơ plơi pla dưi hơmâo rơnoh prăk pơkrem soh, laih anun djru kơ lu sang ano\ adơi amai đah kơmơi pơđ^ kyar lu hloh”.

Hăng lu hơdră ngă thâo pơ]eh phrâo, hơde] hmar, djơ\ hơnong rơđah rơđong biă mă mơng r^m gru\p, tơpul đah kơmơi mut phung amăng tơring glông }ư\ Kuin, tơring ]ar Daklak, anun hơmâo djru nao rai pơđ^ kyar bơwih [ong, ako\ pơdong sang ano\ trơi pơđao yâo mơak.

 Nay Jek: Pô ]ih hăng pôr