VOV4.Jarai - Hmua pơdai [ơi plei H’Mrong Yu\ Một, să Ia Ka, tring glông }ư\ Pah, tring ]ar Gia Lai glăk k’do\ng glăi hăng phang kho#t prong hloh amăng lu thun je# hăng anai. Pơdai glăk amăng rơ-wang đăh than, samơ\ [u hmâo ia pơđoh dơng tah, anun ha mơkrah hmua pơdai kơ`^ gliu h^ [ơ [rư\ laih, lu anih anom đa krô kre` kah hăng drăng pơdai. Tui hăng neh wa ngă đang hmua, mông anai h’dôm thun hlâo, hmua pơdai anai ăt do# mơtah mơn, gơnang kơ ia ]a\t mơng h’dôm k’dư ]ư\ [oa\] trun, samơ\ thun anai ia [ơi anai ăt thu mơn. Ơi Siu Phú [ơi plei H’Mrong Yu\ Một, să Ia Ka, tring glông }ư\ Pah lăi: “Plei H’ Mrong Yu\ Một hmâo 47 e\ktar hmua pơdai samơ\ truh kơ 30 e\ktar k’[ah ia laih. Neh wa bư\p bư\p lu tơlơi tơnap tap, ]ang rơmang go\ng gai h’dôm gưl djru ba neh wa”.

            Ơi Nguyễn Công Sơn – Khoa Sang să Ia Ka, tring glông }ư\ Pah, tring ]ar Gia Lai brơi thâo, anai le\ pơ-iă phang kho#t prong hloh amăng 5 thun rơgao. Go\ng gai să pơsur laih m’nuih [ôn sang mă yoa h’dôm bruă pơgăn k’[ah ia, kah hăng kuăi hue\t hnoh ia, pơđoh ia mơng dơnao ia klơi. Khă hnun hai, [ơi sa dua blah hmua mă yoa ia ]a\t, ia [le\ hơ`ơ hơ`^, ataih mơng dơnao ia, [u hmâo ako# ia pơ ala nao le\, khom gơgrong ba rơngiă đo#] yơh. Ơi Nguyễn Công Sơn lăi:“{ơi anăp tơlơi k’[ah ia anai, yoa kơ kual hmua [u hmâo dơnao ia pioh pơđoh, anun să glăk pel e\p glăi h’dôm kual lon k’[ah ia. Kiăng hmâo jơlan gah djru pơjeh kơ neh wa amăng bơyan mơyan pơ\ anăp. Dua le\ amra djru brơi braih huă giam bơyan tơju\ pla pơ\ anăp anai”.

            Tui hăng Gơnong bruă đang hmua hăng pơđ^ kyar [ôn lan tring ]ar Gia Lai, phrâo ako# bơyan phang, samơ\ hmâo laih năng ai `u 400 e\ktar đang kơ phê k’[ah ia pruih. Lu anih anom, m’nuih ngă đang hmua gơgrong klơi hăng khoer ia bơmun pioh e\p ia pruih kơ phun kơ phê, tiu. Lăp gleng nao le\, kual pla lu hloh mơng tring ]ar [ơi h’dôm tring glông gah Ngo\ hăng Ngo\ Dơnung, kual đang hmua k’[ah ia pruih, pơđoh amra đ^ tui ta` pơ\ anăp anai. Gơnong bruă đang hmua [ơi anai glăk po\k pơhai lu bruă pơhlôm hlâo kơ phun pla, kah hăng kuăi hue\t ia ]roh hnoh, pơđoh ia djơ\ rơ-oa [ơi h’dôm ring bruă dơnao, hnoh ia. Ơi Nguyễn Văn Lương, Khoa Anom bruă wai lăng hnoh ia, akan h’dang tring ]ar Gia Lai brơi thâo: “Gơnong bruă đang hmua ăt pơtrun ]râo ba mơn bruă ngă pơdai phang kơ h’dôm plơi pla kiăng ngă tui. Hrom hăng anun, rơkâo h’dôm plơi pla khom pơdo\ng bruă pơhlôm hlâo [ơi hrim anih anom, hrim ring bruă dơnao, hnoh ia kiăng plai [ia\ răm rai amăng bơyan phang thun 2015 anai”.

            Tui hăng Go\ng phun pơkă lăng hlâo hyuh hyiang lon adai m’nai ia kual }ư\ Siăng, yoa kơ bơyan h’jan thun hlâo abih ta` hloh bơhmu hăng phiăn `u rơbeh kơ 1 blan. Hrom hăng anun, kual gah Ngo\ hăng Ngo\ Dơnung tring ]ar Gai Lai, tơkai Ia Pa, mrô ia h’jan kơnong kơ dưm dưm hăng mơng 60-70% bơhmu hăng hơnong `u lu thun. Yoa anun mrô ia h’jan [ơi lu dơnao ia klơi, drai apui lơtr^k hro\ trun mơng 20-40%, hmâo anih đa kơnong kơ dưm dưm hăng ha m’krăh bơhmu hăng h’dră dăp pơkra. Hnoh ia rô [ơi lu ia ]roh hnoh ăt [ia\ hloh mơn hơnong `u h’dôm thun năng ai `u 20%, hmâo anih anom truh 50%. Ơi Trần Trung Thành – Kơiăng Khoa Go\ng phun pơkă lăng hlâo hyuh hyiang lon adai m’nai ia kual }ư\ Siăng lăi: “Thun anai le\ mông glăk pơplih jing sing pah prong, yoa anun mrô ia h’jan mơng h’dôm blan rơnu\] bơyan phang hăng hmua pơdai phang anai, hăng ako# bơyan h’jan pơ\ anăp amra [ia\ hloh tui hăng hơnong juăt hmâo `u. Yoa anun, tơlơi phang kho#t amra truh amăng h’dôm blan 3, 4 hăng ako# blan 5. Hăng rơnoh phang kho#t tui [ing gơmơi pơs^t, amra k’tang t^t [ơi kual Ngo\ hăng Ngo\ Dơnung Gia Lai, lăi hrom le\ [ơi glông Ia Pa”.      

          {ơi anăp h’dôm tơlơi pơplih [u h’đong mơng hyuh hyiăng, phang kho#t truh ta`, go\ng gai hăng gơnong bruă đang hmua tring ]ar Gia Lai khom gơgrong klă bruă ngă tui h’dôm jơlan gah pơsir hmao tlôn kiăng plai [ia\ hloh h’dôm răm rai yoa kơ phang kho#t ba truh./.

                                                                        Siu H'Prăk : Pô ]ih hăng Pôr