VOV4.Jarai - Djơh ha\ng ơi Hoàng Anh Phố ( Tơkeng thu\n 1957), do\ [ơi jơlan Phan Đình Phùng, [ôn pro\ng plei Ku. Ơi Đinh Văn Ấp [u djơ\ hơja\n nai ia jrao dưi pơ pu\ đô] ôh, hasa ]ô mơnuih thâo djru pro\ng pr^n bia\ ma\. Ơi Phố brơi thâo, sui mơng anai 20 thu\n laih, `u ruă hlung asơi ktang bia\ ma\. Bơnai djai lui sui laih, rông ba 3 ]ô ana\ do\ ane\t, brua\ ma\ le\ [u hơđo\ng ôh. Ơi Phố [u hơmâo prăk pơjrao tơlơi duăm ruă ôh. Bưng ba\i ha [ia\, thâo truh sang khăm ơi ia jrao ơi Đinh Văn Ấp, ơi Phố dưi pơjrao suaih tơlơi ruă, laih anu\n ma\ bruă rông ana\ ba\. Lu thu\n laih rơgao, ana\ ba\ bro# pro\ng truh tơdăm dra laih, tơlơi hd^p plai laih tơnăp tăp. Ơi Phố [u thâo wơr b^t ôh, tơlơi bơni kơ nai ia jrao mơnuih djuai ania Hrê, djru ba `u. Ơi Hoàng Anh Phố lăi tui anai: “ Rim hrơi hơmâo tơlơi ruă, kâo do\ đih [ơi sưng hdôm blan, [u thâo [o\ng huă, [u thâo nao rai. Ơi [uh [u thâo nao ma\ bruă, [u hơmâo prak blơi jrao hơmâo pran, `u pha thim kâo prăk dơng. Truh ră anai kâo hiam drơi jan laih, nao ma\ bruă glăi laih. Kâo hơdơr bơni bia\ ma\, pran jua pơ pu\ bia\ ma\ nai ia jrao. Kâo ]ang rơmang tui anai, nai ia jrao Đinh Văn Ấp hiam drơi na nao, laih anu\n pơjrao ba tơlơi duăm ruă mơnuih [ôn sang [un rin”.

            Ăt sang ano\ tơnăp tăp hro\m, hơmâo giăm 30 thu\n ha\ng anai laih, yă Nguyễn Thị Mai Hương ( tơkeng thu\n 1934), Plơi ku Roh, phường Yên Đổ, [ôn pro\ng Plei Ku, juăt nao khăm na nao, anih khăm nai ia jrao Đinh Văn Ấp. Hrơi tal blung a, ya\ Hương ruă arat mrô 7, we\ mơbah, tơ [ua\ng, ama\ng kang mơbah, tơlơi [o\ng huă tơnăp tăp bia\ ma\. Tơlơi duăm ruă anai ngă brơi yă [u thâo bơvih ma\ pô, juăt rơbuh na nao, [u thâo ma\ bruă hge\t ge\t dơng tah. Tơlơi ruă anai pơjrao suaih laih, laih anu\n hơmâo tơlơi ruă tơlang thu\n tha rơma dơng, yă Hương dưi pơjrao brơi đô] huăi ma\ prăk ôh. Nai ia jrao Đinh Văn Ấp, jing h^ mơnuih gum djru ba, jing h^ mơnuih ama\ng sang ano\ ha pruăi ha pran ama\ng sang ano\ yă Hương yơh: “ Dơng mơng hrơi bưp ơi Ấp, tơlơi duăm ruă suaih laih. Ră anai rai ]âm cứu huăi ma\ prăk, prăk jru\m huăi kla lơi, prăk ia jrao kon ma\ lơi. Wa khăp mơnuih [un rin bia\ ma\. Wa dưi djru ba hge\t, djru ba yơh, laih anu\n dưi hơmâo tơlơi khăp mơng sang ano\ wa. Tơnăp tăp wa pha brơi braih, pha brơi boh mnu\, boh b^p, a`a\m pơtăm hơmâo ama\ng đang war, wa bu] pha, rim thu\n pha brơi kah ha\ng anu\n soh”.

            Tơkeng rai mơng sang ano\ mơnuih [ôn sang djuai ania Hrê [ơi Quảng Ngãi, nai ia jrao Đinh Văn Ấp, đưm le\ ]ơ đai hrăm hră mơng kual dơnung, brơi nao hrăm sang hră hră ngă nai Kual }ư\ siang ama\ng rơnuk pơblah ayăt My. Tơdơi anai, ha\ng pran jua ]ang rơmang pơjrao tơlơi duăm ruă, pơklaih hd^p brơi ana\ mơnuih. Ơi rơkâo nao hrăm gah sang ia jrao kyâo ptâo Đông y. Ơi Đinh Văn Ấp brơi thâo, ama\ng 30 thu\n ngă nai ia jrao [ơi tring ]ar Gia lai, aka\ hmâo hbil ôh, wơr b^t tơlơi pơtô mơng wa Hồ pran jua nai ia jrao kah ha\ng am^ khăp kơ ana\: “Djơh ha\ng kâo, bruă pơklaih hd^p brơi ana\ mơnuih, hasa tơlơi yôm bia\ ma\. Tơlơi hd^p nai ia jrao ngă hiưm pă kiăng thâo tơlơi duăm ruă, djơ\ ia jrao, [u djơ\ yua ia jrao pơmă le\ [u pha brơi ôh, [u djơ\ yua jrao geh đơi pha lu h^, tơlơi duăm ruă kiăng jrao hge\t, ta brơi jrao anu\n. Tơlơi ia jrao hăng pran jua khăp, hdơr tơlơi pơtă mơng  Hải Thượng pơtă brơi ta, 9 mta tơlơi pơtă tơlơi hrăm ia jrao dlăm bia\ ma\. Mơnuih ama\ng ta, tơlơi hd^p thâo rơgơi tum djo\p, pơbưp nao rai ama\ng pran jua, pơhrăm tơlơi ngă ana\ mơnuih, tơlơi hrăm jrao kah ma\ thâo”.

            Rơbeh 30 thu\n ngă nai ia jrao [ơi Plei Ku, rơngiao kơ pran jua khăp pioh glăi lu mơnuih duăm ruă, nai ia jrao Đinh Văn Ấp, hơmâo pơtô glăi [u [ia\ ôh ]ơ đai hrăm, laih anu\n hro\m hb^t pơjrao tơlơi duăm ruă brơi mơnuih [ôn sang. Ayo\ng Trần Tiến Sỹ ( tơkeng 1966). Khul nai ia jrao Đông y [ôn pro\ng Plei Ku, ]ơ đai nai ia jrao Đinh Văn Ấp brơi thâo: “ Bư\p nai ia jrao Đinh Văn Ấp, tơlơi tal blung le\ hrăm tơlơi ma\ bruă. Nai ia jrao Đinh Văn Ấp pơtô ba tơlơi ]ơ ka\ jum mơnuih duăm ruă, pơjrao duăm ruă. ]ơ kă jum mơnuih duăm ruă ha\ng tơlơi pơtô mơng wa Hồ, anu\n le\ pran jua hur har ha\ng bruă, ]rông lô tơlơi hd^p hiam mơng nai ia jrao anai. {ing gơmơi dưi hơmâo mơng nai ia jrao Đinh Văn Ấp pơtă pơtăn brơi, kho\m lăng ba  mơnuih duăm ruă [un rin kah hăng sang ano\ pô, kiăng pơjrao, juh alum tơlơi ruă nuă. Laih anu\n gir run pơjrao ba glăi hiam klă hloh, kiăng mơnuih duăm ruă plai [ia\ tơlơi ruă nuă. }ơ kă jum phung duăm ruă hăng pran jua khăp pap mơng sa ]ô nai ia jrao”.

           Ră anai, wơt dah `u 85 thu\n laih, samơ\ rim hrơi nai ia jrao, ơi Đinh Văn Ấp, do\ a`ra\ng găng [ơi sang ia jrao pô, pok ama\ng ]ơ kă laih anu\n pơjrao brơi tơlơi duăm ruă mơnuih [un rin hin tơnăp. Djơh ha\ng ơi, brua\ pơjrao brơi mơnuih duăm ruă, pơklaih brơi ana\ mơnuih, hasa bruă ma\ yôm bia\ ma\, [u djơ\ hơja\n brơi glăi drơi jăn hiam klă, hiam drơi jăn đô] ôh, samơ\ ba glăi pran jua đăo gơnang, hdôm tơlơi hiam klă ama\ng tơlơi hd^p mda./.

                                                                  Rơluch Xuân : Pô ]ih hăng Pôr