VOV4.Jarai-Long Hiệp le\ sa boh să, [ơi kual ngă hkru\ đưm, mơnuih [ôn sang djuai ania kơmer le\ hơmâo truh 83%, laih anu\n sa boh să  hơmâo mrô sang ano\ mơnuih [ôn sang [un rin lu hloh tal sa, tal dua kơ tring ]ar Trà Vinh. Mơng tơlơi rin hloh kah ha\ng anu\n, tui anu\n yơh bruă lơm lui tơlơi rơmon kon rin, dưi pơs^t bruă ngă phu\n, yăp mơng hdôm thu\n hlâo dih. Damơ\, bôh tơhơnal aka ba glăi lu, aka hơđo\ng đơi ôh, yua dah tơlơi thâo hluh mơng mơnuih [ôn sang gah bruă lơm lui tơlơi rơmon kon rin, aka klă đơi ôh. Gah mơnuih [ôn sang, bôh nik hdôm sang ano\ [un rin do\ gơnang glăi, aka thâo hluh gir run đ^ ôh, ama\ng tơlơi pơđ^ kyar bơvih [o\ng huă, ama\ng tơlơi hơd^p mda. Yua kơ anu\n yơh, ama\ng hdôm thu\n giăm ha\ng anai, sang să hơmâo gleng nao bruă hyu pơtô pơblang, kiăng  mơnuih [ôn sang thâo pơblih h^ tơlơi pơmin gah tơlơi lơm lui tơlơi rơmon kon rin, rơgao mơng anu\n yơh râu pơdưh prăn jua gir run đ^ ma\ pô gah pơđ^ kyar tơlơi bơvih [o\ng huă ama\ng sang ano\. Ăt gơnang mơng pô gir run ganư gao h^ tơlơi rin rơpa, hơmâo tơlơi gum djru mơng kơnuk kơna jai hrơi jai pro\ng đ^. Ayo\ng Thạch Lên, [ơi plơi Ấp  Trà Sất A, jing hasa lơm kơ hdôm sang ano\ găn gao h^ tơlơi rin rơpa giăm anai brơi thâo, ăt gơnang mơng plơi pla brơi nao hrăm tơlơi tơju\ pla a`a\m hơbơi pơtơi, tui anu\n ayo\ng hơđong pran jua hloh, gir run h^ tơlơi rơmon kon rin. Ayo\ng yua, abih lo\n jum dar sang ano\, pioh pla bơmun ia, laih anu\n pla boh pang yuăn, boh plôi, boh dak...Rơngiao kơ anu\n, truh 1, 5 blan ayo\ng ba s^ pơhrui glăi mơng 5 – 7 klăk prăk. Laih anu\n rơngiao mông wăn le\, sang ano\ ayo\ng nao ma\ bruă kơ ara\ng, kiăng hơmâo prăk pơhrui glăi:“ Pla a`a\m pơtăm huăi tơnăp ôh, hloh kơ anu\n dơng, sa tal ngă ba s^ hơmâo mơng 10 – 12 klăk prăk, kơmlai ăt hamkrah mơn. Tơdah ta pe\ `u djơ\ bơyan huăi hơmâo hơjan, sui truh mơng 1,5 blan truh 1 blan 20 hrơi. Dưi hasa dơng le\ nua geh, nua [ia\ le\ [u thâo, mơak  le\ ara\ng rai blơi truh pơ\ sang”.

            Hro\m ha\ng anu\n, pơtru\t kơtang pơtô brơi boh thâo ia rơgơi, tơlơi yua măi mok phrâo, ama\ng tơlơi pla a`a\m pơtăm, pơblih h^ tơlơi ma\ bruă hđăp, pơđ^ h^ tơlơi pla lu bơyan, pơđ^ h^ a`\a\m pơtăm lu hloh. Ha\ng jơlan hdră [ơk pha mơnuih [ôn sang “ Gai wah akan”, kiăng gơ`u gir run ma\ pô, Ping gah, go\ng gai să, hơmâo gleng nao jơlan hdră tơju\ pla, rông hlô mơnong, nga\ tui tơlơi pla lu a`a\m pơtăm, pơblih djuai pla, hlô rông, djơ\ tui ha\ng tơlơi hơmâo hơmăi [ơi plơi pla ala [ôn, laih anu\n pơhư] mơnuih [ôn sang hrăm nao rai tơlơi găn gao thâo thăi, ama\ng tơlơi ma\ bruă. Gơnang mơng anu\n yơh, lu mơnuih [ôn sang plơi pla mă bruă ba glăi tu\ yua, ăt [ơi sa blah lo\n anu\n mơn, dưi lăi [u dưi găn gao ôh rin rơpa hlâo dih anu\n. Ayong Kim Thanh, wơt dah sang ano\ [u hơmâo lon ôh, samơ\ yua tơlơi thâo gir run mă bruă, ayo\ng dưi hơmâo go\ng gai plơi pla brơi nao hrăm, laih anu\n brơi ]an 4 klăk prăk, tui anu\n ayo\ng nao thuê lo\n ara\ng pla a`a\m hơbơi pơtơi. Dơng mơng anu\n yơh tơlơi hd^p mda đ^ tui [ơ [rư\, huăi hu^ tah tơlơi kơ[ah kơ[a\p kah ha\ng hlâo. [u djơ\ kah ha\ng anu\n đô] ôh, ayo\ng pơkrem blơi dua blah hơmua pioh mă bruă. Ayo\ng Thanh brơi thâo:“Hlăk anu\n kơnuk kơna brơi ]an 4 klăk prăk. Dưi ]an kâo hơk mơak bia\ ma\, glăi pơ\ sang gir run yua prăk tu\ yua hloh. Rơnoh prăk anai kâo blơi pơjeh bơmun kai, bơmun ia... pơhrui glăi pra\k kăk, yua dah kâo pơmin dưi hơmâo tơlơi gum djru, ta ngă hiưm pă, rông hd^p sang ano\”.

            Kia\ng ngă bruă pơhro\ h^ tơlơi rin rơpa, ba glăi tu\ yua hloh. Să Long Hiệp mơna] ma\ ngă tui ta`, hơdôm jơlan hdră gum djru mơng kơnuk kơna rim wơi pơ pha brơi. Đuăi tui anu\n 3 thu\n anai, dưi hơmâo să tuh pơ alin 34 klai prăk, pioh pơđ^ kyar man pơdơng pưk sang đang hơmua, pioh mă bruă nga\ hơmua. Hơja\n kơ bruă gum djru man pơdơng sang do\ ano\ p^t tui ha\ng tơlơi pơs^t mrô 67 mơng khua kơnuk kơna dêh ]ar ta, să anai hơmâo truh rơưbeh 470 boh sang ano\ [un rin, dưi tu\ ma\ rơnoh prăk rơbeh 4 klai prăk. Gơnang mơng anu\n yơh, 2 thu\n anai, rim thu\n să anai pơhro\ sang ano\ [un rin rơbeh 7%, ama\ng anu\n abih ba\ng sang ano\ anai găn gao h^ tơlơi rin rơpa, dưi lăi găn gao tơlơi rin rơpa hơđo\ng kơja\p. Ha\ng tơlơi gum djru ktang kơt^t mơng [irô ping gah, go\ng gai plơi pla, hro\m ha\ng tơlơi gir run mơng abih ba\ng sang ano\ anai, hơmâo hgum gôp pơhro\ h^ sang ano\ [un rin [ơi să Long Hiệp mơng 41% thu\n 2009 truh ră anai do\ 29%, huăi hơmâo sang ano\ hlơi ]an prăk, yua [u djơ\ tơlơi kiăng ôh, boh tơhnal tơlơi yua prăk [ia\ ba truh tơnăp kla glăi prăk sang mak ksai kah ha\ng hlâo dih. Ơi Lê Phúc Vệ, khua g^t gai wai lăng [irô jơnum min mơnuih [ôn sang să Long Hiệp, tring glông Trà Cú brơi thâo:“ Tui ha\ng tơlơi pơtru\n rim thu\n hro\ 4% samơ\ ping gah laih anu\n mơnuih [ôn sang gir run pơhro\ mơng 7-8%. Đuăi tui anu\n ako\ thu\n Ping gah pơ pha brơi mơnuih ping gah djru ba hdôm sang ano\, kho\m thâo mrô mơnuih ama\ng sang ano\, ma\ bruă, hrăm bruă, laih anu\n kiăng ]an prăk, ngă hiưm pă  djru ba rim boh plơi pla mơng 8 – 13 boh sang ano\ rơnu] thu\n ga\n gao rin rơpa”.

            Long Hiệp hlăk pơblih tui [ơ [rư\ [o# mta plơi pla mơng tring glông kual ataih braih kơbưi  Trà Cú, tring ]ar Trà Vinh. {ơi anai pơ ư pơ ang trơi pơđao hlăk glăi truh laih./.

                 Rơluch Xuân :Pô pơblang hăng pôr