Tring ]ar Bình thuận ră anai hơmâo 26 boh anih gru grua đưm lo\n ia, laih anu\n   29 boh anih gru grua đưm gơno\ng tring ]ar. Ama\ng anu\n hmâo 4 boh anih gru grua đưm gah mơnuih [ôn sang djuai ania Chăm, dưi pơdă gơno\ng lo\n ia, anu\n le\ Pra yang Po Dam [ơi Tuy Phong, pra yang  Po Sah Inư [ơi Phan Thiết, pra yang Po Nit, pra yang Po Klaong Mơ Nai, laih anu\n gru\p pra yang ama\ng kơnung pơtao Chăm [ơi Bắc Bình. Ama\ng anu\n Pra yang Pơ Sah Inư thâo nao lu hloh. Anai le\ hdôm pra yang sô đưm dih hloh, djơh ha\ng hdôm pra yang pơtao Chăm pioh glăi truh ră anai [ơi kual to\ng krah dêh ]ar Việt Nam.

Kiăng pơhư] tuai rơnguai rai ]ua\ ngui lu, thu\n 2005, tring ]ar Bình Thuận hơmâo jơlan hdră, ako\ pơdơng glăi tơlơi ngă yang Katê [ơi pra yang Pô Sag Inư, tơdơi giăm 100 thu\n lui raih h^ `u, Laih anu\n dơng mơng hrơi anu\n truh ră anai, tơlơi ako\ pơjing ngă yang Katê [ơi pra yang Pô Sah Inư, jing h^ anih anâm ]ua\ ngui mơak, hai hloh, pơhư] lu tuai ama\ng lo\n ia ta ha\ng dêh ]ar ta] rơngiao. Khă anu\n hai, tui ha\ng tơlơi ju\ yăp mơng sang bruă gah bruă ]ua\ ngui tring ]ar Bình Thuận, mrô tuai rai ]ua\ ngui rim thu\n, hơmâo yu\ ngo\ 80.000  ]ô mơnuih, Hơja\n ama\ng thu\n 2013 hơmâo 86.000 ]ô tuai. Tui ha\ng yă  Nguyễn Thị Hải, khua g^t gai hơđa\p đưm, [ơi pra yang đưm Po Sah Inư lăi, kiăng pra yang Po Sah Inư jing h^ anih ]ua\ ngui lo\n ia, kiăng lăi rim thu\n hơmâo 100.000 ]ô tuai rai ]ua\ ngui, Sang bruă wai lăng ]ua\ ngui tring ]ar Bình Thuận kho\m tuh pơ alin lu hloh:  “Kiăng kơ anih gru grua đưm hiam, djơ\ tui ha\ng tơlơi pơkă lo\n ia, kho\m hyu lăi pơthâo brơi, lăi pơthâo anih gru hiam kơ pô [ơi go\ng phu\n tơlơi pơhing. Hasa dơng le\ [ơi anih ]ua\ ngui, pô ta kho\m ako\ pơjing lu mta, kah ha\ng pơdah tơlơi adoh suang to\ng hgơr, tơlơi gru grua phiăn juăt djuai ania Chăm, gơnam [o\ng huă Chăm, laih anu\n pơdah tơlơi ma\ bruă pơkra rai gơnam tam mơnuih [ôn sang Chăm. Hơmâo anih ngui ngor brơi tuai rơnguai rai ]ua\ ngui. Gah bruă pơmin kơsem mơng pô, kho\m thâo hluh bia\ ma\ kơ hdôm pra yang, tơlơi gru grua đưm, bơvih brơi tuai, tơdah ara\ng kiăng thâo, kho\m pơmin kơsem pra yang, tơlơi phiăn juăt Chăm”.

Ha\ng tơlơi gơ`a\m tơlơi pơđ^ kyar hơbo# tơlơi ]ua\ ngui mơnuih mơnam, Sang prưng pơdah gơnam gru grua djuai ania Chăm, hơmâo man pơdơng [ơi plơi Bình Đức, să Phan Hiệp, tring glông Bắc Bình, tring ]ar Bình Thuận. Anai le\ sang prưng pơdah gơnam đưm ane\t, pơdah glăi hdôm gơnam tam đưm, tơlơi phiăn juăt kơ mơnuih Chăm đưm ha\ng ră anai. {ơi anai [u djơ\ kơno\ng pơdah hơdôm gơnam Nghệ thuật đô] ôh, samơ\ pơdah hdôm gơnam sô yôm  đưm dih, samơ\ kiăng lăi pơthâo brơi tơlơi phiăn gơnam [o\ng huă, pơdah tơlơi mơ`am rơvơi, laih anu\n pơkra gơnam mơng lo\n [l^t kơ mơnuih Chăm. Damơ\ tuai rai ]ua\ ngui [ơi anai [u lu đơi ôh. Ama\ng thu\n 2013, kơno\ng hơmâo 11.000 wơt đô]. Ơi Lâm Tấn Bình, khua g^t gai sang prưng pơdah gơnam tam đưm Chăm Bình Thuận brơi thâo, anih anai hơmâo gir run bia\ ma\, ako\ pơjing prưng pơdah gơnam ]ua\ ngui, djơ\ tui ha\ng gơnam tơlơi phiăn Chăm, kah ha\ng ba nao ]ua\ [ơi plơi pla mơ`a\m rơvơi [ơi plơi  Phan Hòa, ha\ng plơi pơkra gơnam lo\n [l^t [ơi Phan Hiệp, hro\m ha\ng 2 anih đưm, gơno\ng pơkă lo\n ia le\, pra yang  Pô Klaong Mơnai, sang kho ơi pơtao Chăm, [ơi pra yang Pô Nit, ăt [ơi kual lo\n Bắc Bình mơn. Bruă hyu pơtô, lăi pơthâo, kiăng pơhư] tuai rai ]ua\ lu, samơ\ lu `u le\ tuai rai pơmin kơsem đô]. Ơi Bình brơi thâo: “ {ơi kual lo\n Bắc Bình anai, rơngiao kơ anih ]ua\ ngui hiam, hdôm anih gru grua đưm kơ mơnuih [ôn sang djuai ania Chăm, hơmâo tơlơi yôm bia\ ma\, samơ\ kia\ng lăi hdôm tơlơi bơvih brơi anih pơdơi pơdă, [o\ng huă aka klă đơi ôh. Yua kơ anu\n yơh pơgun truh bruă tuai rai ]ua\, rai pơmin kơsem”.

Rơngiao kơ hdôm anih ]ua\ ngui, gah tơlơi gru grua phiăn juăt Chăm lăi [ơi ngo\ anai, sang bruă wai lăng gah tơlơi ]ua\ ngui tring ]ar Bình Thuận, hlăk ]ang rơmang, amra pơhư] lu tuai rai ]ua\ ngui [ơi pra yang Pô Dam - 8 boh pra yang), anih anai hlăk man pơkra glăi, laih anun ruk đ^ gơnam tam đưm dih. {irô gru grua, bơkơja\p drơi jăn, tơlơi ]ua\ ngui tring ]ar Bình Thuận, hơmâo man pơdơng anih pioh rơdeh, jơlan nao ]ua\ anih gru grua đưm, pơnăng rơgong, kiăng wai lăng pra yang Pô Dam rơnuk rơnua hloh.

Khă anu\n hai, hdôm gơnam le\ hmâo laih, hdôm anih gru grua đưm Chăm, tơnăp bia\ ma\ ba glăi tơlơi tu\ yua ama\ng tơưlơi ]ua\ ngui. Ơi Nguyễn Ngọc Hạnh, kơ ia\ng khua g^t gai [irô gru grua, bơkơja\p drơi jăn, ]ua\ ngui tring ]ar Bình Thuận brơi thâo: “Abih ba\ng anih gru gru đưn dih kơ mơnuih [ôn sang djuai ania Chăm juăt do\ [ơi treng gah [ôn pro\ng, anih ataih mơng plơi pla. Bruă man pơdơng glăi le\, yua kơnuk kơna ta kho\m ngă yơh, kiăng pơđ^ kyar ba glăi tu\ yua hloh, kho\m hmâo tơlơi gleng nao mơng kơnuk kơna, hasa le\ jơlan nao rai, dua le\ brua\ pơtô pơblang, lăi pơthâo brơi hiưm pă , kiăng pơhư] lu tuai rai ]ua\ ngui lu”.

Kiăng pơđ^ kyar tơlơi ]ua\ ngui [ơi hdôm anih gru grua sô đưm djuai ania Chăm, rơngiao tuh pơ alin glăi jơlan nao rai, kho\m hyu pơtô pơblang, lăi pơthâo, sang brua\ wai lăng gah ]ua\ ngui tring ]ar Bình Thuận ăt gleng nao lu hloh dơng pơđ^ kyar tơlơi ]ua\ ngui [ơi plơi pla ( Home stay), truh pơ\ anih gru đưm djuai ania  Chăm.

Ră anai hơmâo lu boh plơi pla gleng nao bia\ ma\ pơđ^ kyar tơlơi hyu ]ua\ ngui [ơi plơi pla. Ama\ng anu\n ruai truh tơlơi ]ua\ ngui home stay ( ]ua\ ngui pơ\ plơi pla, do\ hro\m ha\ng mơnuih [ôn sang) [ơi plơi Lát ( tring glông Mai Châu, tring ]ar Hòa Bình), Sapa ( tring ]ar Lào Cai). {ơi Huế tơlơi ]ua\ ngui Home stay [ơi plơi sô Phước Tích, Hội An hăng tuor “ Sa hrơi ngă mơnuih hyu ma\ akan hdang [ôn pro\ng Hội”, “ Sa hrơi ngă mơnuih [ôn sang nga\ hmua”... Laih anu\n [ơi tring ]ar Bình Thuận [ing ta ăt dưi mơn pơđ^ kyar home stay. }ua\ ngui pơ\ plơi pla mơnuih [ôn sang  Chăm, [rô djơ\ hrơi ngă yang Katê, laih anu\n hrơi nga\ yang Ramưwan mơnuih [ôn sang Chăm. Kiăng ngă tơlơi anai, kho\m hơmâo tơlơi ngă hro\m ha\ng go\ng gai plơi pla, ha\ng hdôm cty ]ua\ ngui, laih anu\n tơlơi do\ng yua mơng mơnuih [ôn sang.

Bruă pơđ^ kyar hyu ]ua\ ngui [ơi plơi pla mơnuih [ôn sang, hơmâo djru brơi mơnuih [ôn sang hơmâo bruă ma\, hơmâo prăk pơhrui glăi [ơi hdôm plơi pla. Rơngiao kơ anu\n tơlơi hyu ]ua\ ngui pơ\ plơi pla mơnuih [ôn sang, kiăng pơbưp nao rai, thâo nao rai tơlơi gru grua phiăn juăt, laih anu\n thâo hluh mơnuih mơnam, dja\ pioh tơlơi gru grua phiăn juăt jai hrơi klă hloh./.