VOV4.Jarai - G^t gai tơlơi jơnum ]rông lô pơđ^ kyar kơja\p sang bruă cà phê Việt Nam. Ơi Cao Đức Phát, khua ding jum wai lăng hmua pơdai, pơđ^ kyar plơi pla Việt Nam lăi rơđah, Việt Nam ba ako\ [ơi ]ar kmar gah mrô lo\m  ia hơmâo lu cà phê robusta, [ing ta gleng nao pla cà phê ba s^ asar cà phê krô, yua mơng anu\n yơh do\ glăi lu tơlơi tơdu. Tơlơi pro\ng hloh ră anai le\, pla glăi cà phê phrâo 150 rơbâo ha, yua phu\n cà phê tha laih, tơdah [u ngă tui ôh, cà phê Việt Nam ta hro\ tui thu\n pơ\ ana\p anai. Bruă tal 2 djru brơi mơnuih [ôn sang pla cà phê hđo\ng kơja\p, ngă tui boh thâo ia rơgơi phrâo hloh ră anai. Tal 3 djru brơi hdôm công ty pơđ^ kyar pơkra rai cà phê tơpu\ng, ba s^ pơ\ dêh ]ar ta] rơngiao ha\ng ana\n cà phê Việt Nam.

            Hdôm mơnuih kơhnâu kơhnăk dêh ]ar ta] rơngiao hmâo lăi tui anai. Tơlơi pơmin truh pơđ^ kyar hơđo\ng kơja\p hơmâo brơi rai sang bruă cà phê Việt Nam mơng lu thu\n hlâo dih laih, hăng hdôm tơlơi kiăng kah ha\ng prăk ka\k, ngă tui boh thâo ia rơgơi phrâo hloh ră anai ... Samơ\ truh 90% cà phê Việt Nam le\  amăng sang ano\ mơnuih [ôn sang, tui anu\n yơh tơnăp bia\ mă brơi rai jơlan hdră djơ\ brơi abih ba\ng. Ơi Flavio Corsin, khua g^t gai lo\n ia, khul gru\p pơ]eh tơlơi s^ mdrô hđo\ng kơja\p [ơi dêh ]ar Việt Nam lăi: “{ing ta lăi sa thu\n, dua thu\n, klâu thu\n hlâo laih...ăt kah ha\ng anu\n đô], yua dah tơnăp, jing rơbeh 6000 ha, ră anai ngă hiưm pă kiăng abih ba\ng mơnuih [ôn sang pla cà phê Việt Nam ngă tui jơlan hdră pla cà phê hđo\ng kơja\p? Jing  rơbeh 500 boh sang ano\ mơnuih [ôn sang, ngă hiưm pă kia\ng kơnuk kơna djru brơi mơnuih [ôn sang ngă tui?”.

            Wơt dah tơnăp jơlan hdră abih ba\ng, pơdjơ\ brơi rơbeh 500 rơbâo boh sang ano\ pla cà phê [ơi kual }ư\ siang anai, hdôm công ty, hdôm sang bruă pơmin kơsem ama\ng lo\n ia ta, hơmâo lu jơlan hdră s^t nik, kiăng pơđ^ h^ boh cà phê hiam, kah ha\ng tơlơi bơhơmutu  Công ty Cổ phần pơgăng wai lăng pơdai ktor An Giang, ruah mă jơlan hdră pơmin kơsem, pơkra glăi lo\n, pioh pla glăi phu\n cà phê tha laih. Ơi Huỳnh Trí Đức, khua g^t gai anih pơđ^ kyar gơnam tam – Gah công ty Cổ phần pơgăng wai lăng pơdai ktor An Giang lăi đ^ tui ha\ng anai: “ Kho\m pơkra glăi lo\n hơmua, kiăng lo\n hơmâo kơmơk hiam, anu\n kah mă pla glăi cà phê hơđo\ng kơja\p, [ing ta kho\m gleng nao hdôm kơmơk djah djâu,  kiăng djru brơi lo\n hiam, kiăng akha phun kyâo hr^p ia kơmơk klă hloh, kiăng phu\n pla ]ăt đ^ hiam, anai le\ gơnam tam yua djah djâu soh”.

            Ră anai, đơ đam cà phê Việt Nam rơbeh 640 rơbâo ha, lu `u le\ [ơi kual }ư\ siang. Hasa tơlơi [u geh gal le\ đơ đam đang cà phê raih daih, [ơi hdôm sang ano\ mơnuih [ôn sang, hơmâo truh 90% sang ano\ mơnuih [ôn sang hơmâo pla gah yu\ 1 ha. Cà phê dêh ]ar ta ba s^ pơ\ rơbeh 60 boh lo\n ia [ơi ]ar kmar anai, thu\n 2014 pơhrui glăi prăk s^ cà phê 3 klai 400 klăk prăk đôlar my.

            Khua ding jum, ơi Cao Đức Phát brơi thâo, phrâo anai kơnuk kơna ta phrâo pơtru\n mrô 210, pơhư] gah bruă hơmua pơdai, boh nik gah sang măy tuh tia pơkra pơjing rai gơnam tam. Kơnuk kơna amra djru brơi ha\ng abih băng bruă, brơi hdôm công ty, kiăng pơkra rai cà phê hiam, hơmâo ana\n Cà phê Việt, laih anu\n hơmâo jơlan hdră  pơtru\t kơtang pơkra cà phê hiam kơja\p. Ơi Cao Đức Phát lăi tui anai: “ {ing gơmơi ]ang rơmang, dưi lăi ]ang rơmang bia\ ma\, cà phê [ing ta ba nao s^ pơ\ dêh ]ar ta] rơngiao, dưi pơkra rai ha\ng ana\n cà phê Việt lu hloh. {ing gơmơi ăt tu\ ư, kho\m pơtrut ktang tơlơi ngă hro\m kplah wah mơnuih [ôn sang hăng hdôm công ty, ha\ng gah bơnah ako\ pơjing glăi tơlơi mă bruă. {ing ta amra pơtru\t ktang hloh jơlan hdră pơđ^ kyar hơmua pơdai Việt Nam hơđo\ng kơja\p... pơmut hro\m  mơnuih [ôn sang ngă hmua ha\ng kơnuk kna ta....Khă anu\n kiăng tui gio\ng, kho\m hơmâo nga\ hro\m sa pran sa jua mơng abih băng gah bơnah”./.

       Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr