VOV4.Jarai – Hăng mông pôr 100 mơn^t hrim hrơi [ơi glông pôr WS 6020 Khz, FM – 100 MHz Jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi Êđê mơng Gong phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam sit nik pơtui hmâo rơbêh kơ 23 thun, le\ jơlan hơdră blung a mơng {irô Gong phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam pơdo\ng [ơi kual }ư\ Siăng pơblang hăng pôr pơhing tơdơi kơ hrơi rơnuk rơnoa, pơlir hơbit lon ia. Hơdôm thun rơgao, jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp hăng tơlơi Êđê [u djơ\ kơnong kơ tơlơi ư-ang mơng neh wa djuai ania Êđê ôh mơ\, `u do# jing glông pôr pơhing juăt laih, lăi pơhing kơ neh wa hơdôm tơlơi pơhing bơwih [ong, mơnuih mơnam, bruă kơđi ]ar, tơlơi hơd^p mơda mơng đơ đam dêh ]ar ta, mơng kual }ư\ Siăng hăng djru djă pioh gru grua bôh thâo, tơlơi pơhiăp mơng djuai ania Êđê.

            Să }ư\ Né, tơring glông Krông {uk, tơring ]ar Daklak jing sa bôh să ataih mơng plơi prong Buôn Ma Thuột rơbêh kơ 60 km hmâo giăm truh 60% mrô m[s le\ djuai ania Êđê [ơi anai do# djă pioh mơn tơlơi juăt hmư\ hơdôm jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi Êđê hăng telephone, radio ane\t, pioh dưi hmư\ tơlơi pơhiăp, er adôh Eirei mơng djuai ania pô. Hăng lu mơnuih, Jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi djuai ania Êđê le\ sa ]ra\n yôm phăn mơng tơlơi hơd^p mơda. Ơi Y Sơng Ksor, Khoa Sang să }ư\ Né, tơring glông Krông {uk, tơring ]ar Daklak brơi thâo:

            “Jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp hăng tơlơi Êđê yôm phăn biă yua kơ lăi pơthâo bruă mă gah hơdră bruă tơlơi phiăn mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna. Ră anai neh wa djuai ania [ia\ [ơi să }ư\ Né hmâo 60% anun să kiăng biă tơlơi Êđê, pioh neh wa dưi thâo hluh tơlơi djă rơnăk gru grua djuai ania, biă `u thâi hluh hăng thâo tơlơi  đ^ kyar bơwih [ong huă mơnuih mơnam [ơi să”.

            Tha plơi Aê Tra, [ơi Buôn Tu, Să Ea Tu, tơring glông }ư\ Mgar, tơring ]ar Daklak brơi thâo, `u lăng djơ\ pran biă hăng jơlan hơdră tơlơi Êđê pơtui lom 10 mông 15 mơn^t hăng lom 3 mông 15 mơn^t tlam mơng Gong phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam. Khă nao kiă rơmô [u dah do# pơ\ sang, radio ane\t jing kiăo tui nao hăng `u. Dưi hmư\ tơlơi pơhiăp, tơlơi adôh mơng djuai ania pô [ơi Gong phun pơtui jua pơhiăp lon ia, Aê Tra mơ-ak, ư-ang biă:

            “Kâo hor biă jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp hăng tơlơi djuai ania pô. Kâo ]ang rơmang jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp lu hloh dong kah hăng jơlan hơdră adôh Kưt, Eirei, tơlơi akhan đưm, tơlơi ngă sen…”

            Tơlơi hmâo bôh yôm hloh le\ mơng hơdôm jơlan hơdră tơlơi Êđê pơtui laih amăng 23 thun rơgao, m[s [u djơ\\ kơnong kơ dưi po\k pơhư tơhnal lăng kơ tơlơi hơd^p mơda, hơdôm phiăn juăt, bơwih [ong huă, hơd^p mơda mơng neh wa djuai ania [ia\ amăng tơring ]ar, amăng lon ia ôh mơ\ `u do# dưi thâo lu bôh tu\ yua klă. Hơdôm bôh thâo phrâo bruă đang hmua, rông hlô, tơju\ pla, bôh thâo tơlơi phiăn, bôh thâo bơwih brơi tơlơi suaih pral dưi ]râo brơi [ơi bro# pơtui jua pơhiăp djru neh wa hmư\, hrăm tui hăng mă yua, djru pơjing hơdôm tơlơi pơplih hơdôm mơta amăng tơlơi hơd^p mơda mơnuih mơnam. Amai Am^ H’ Lyn, [ơi Buôn Ea Măp, să Ea Pô], tơring glông }ư\ Mgar, tơring ]ar Daklak lăi pơthâo:

            “Kâo mơ-ak biă dưi hmư\ jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi Êđê mơng Gong phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam. Drơi pô kâo hor biă jơlan hơdră anai yua kơ hmâo bôh tu\ yua kơ tơlơi hơd^p mơda mơng drơi pô hăng sang ano# laih anun jơlan hơdră ba glăi tu\ yua kơ neh wa, djru neh wa bơwih brơi kơ phun kơ phê, rông hlô mơnong…”

            {u djơ\ kơnong kơ djru neh wa hrăm hơdră bơwih [ong huă, kơtưn bơwih [ong huă, jơlan hơdră do# ngă pơhư\] hơdôm mơnuih hlăk ai hăng er adôh mơng djuai ania pô, hăng hơdôm gru grua pha ra anun amăng hơdră pơdah bôh pơhiăp pơblang mơng hơdôm mơnuih mă bruă pơblang tơlơi pơhiăp. Ayong Jemmy Ê`uôl, ]ơđai sang hră thun rơnu] khoa Y, Sang hră Đại học Tây Nguyên, lăi:

            “Hăng drơi pô kâo, jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi Êđê jing anih pioh kâo hrăm glăi tơlơi pơhiăp djuai ania pô. Jơlan hơdră pơblang djơ\, giăm hăng m[s. Jai hrơi bôh pơhiăp Êđê jai rơngiă tui, samơ\ jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi Êđê djru djă pioh bôh hră, bôh pơhiăp, er adôh mơng djuai ania pô… Kâo hor biă jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi Êđê”.

            Hăng bruă ba đ^ amăng plăng Web VOV4.Êđê, jơlan hơdră do# jing glông tô nao rai kơ hơdôm ]ô mơnuih Êđê ataih mơng plơi pla, hơdôm mơnuih glăk do# hơd^p mơda [ơi dêh ]ar ara\ng hơduah e\p glăi phun akha mơng pô. Lom sa blan, mrô hơdôm pluh rơbâo wot ]ô mơnuih hơduah e\p lăng amăng plăng Web mơng jơlan hơdră pioh hmư\, pơđok glăi hơdôm tơlơi pơhing, ]ra\n hơdră… pơdah laih kơ pran jua mơng gơyu\t hmư\ bro# [ơi djop anih anom pioh kơ jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi Êđê, plăng Web VOV4.Êđê.

            Mơng pran jua anun, tơlơi kiăng khăp anun mơng hơdôm mơnuih hmư\ bro# [ơi plơi pla pô, amăng lon ia hăng pơ\ dêh ]ar ta] rơngiao le\ pran pơtrut kiăng [ing dăp hơdră, pơblang pơhiăp, pơtui jua pơhiăp tơlơi Êđê, {irô Gong phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam kual }ư\ Siăng gir run hloh amăng bruă mă, ngă tui hơdôm jơlan hơdră sit nik, hmâo yua hloh, djơ\ hăng tơlơi đăo gơnang khăp kiăng mơng gơyut hmư\ bro#, pioh tơlơi pơhiăp Êđê hrưn hyu ataih hloh.

                                                          Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr