VOV4.Jarai - Rơgao 10 thun ako\ pơdong Khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp Daklak hơmâo giăm 5 rơbâo ]ô mơnuih. Tơlơi pơ plông khăp kơ lon ia, ama\ng hdôm thun laih rơgao, dưi hơmâo khul tơpuôl nga\ tui hur har bia\ ma\, laih anun hơmâo lu mơnuih mă bruă thâo rơgơi. Gơ`u gir run mă bruă, bơwih [o\ng huă, [u djơ\ hjăn ngă pơdrong brơi kơ sang ano\ pô đu] ôh, samơ\ gum djru ba gơyut gơyâo gir run ga\n gao h^ tơlơi dleh tơnăp.

Amai Nguyễn Thị Định, plơi pla mơng tơring ]ar Hà Tĩnh, mut hro\m khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p  [ơi tơring ]ar Quảng Trị, Quảng Bình, pioh nao bơwih brơi [ơi jơlan amur Hồ Chí Minh. Tơdơi ngă bruă gio\ng, amai pot glăi pơ plơi pla, pơdong sang do\ ano\ pơdo\ rơkơi bơnai, laih anun nao pơ să Ea Kiết, tơring glông }ư\ M’Gar, tơring ]ar Daklak, nao do\ plơi pla phrâo, rơgao 20 thun hd^p mda [ơi lon mriah Bazan anai, tơlơi gir run găn gao h^ tơlơi rơmon kon rin, tơlơi duăm ruă, ră anai sang ano\ rơkơi bơnai amai hmâo truh 3 ha đang tiu, kơ phê, đang kyâo boh troh, sa thun pơhrui glăi rơbeh 1 klai prăk. Amai Định lăi tui anai: “ Rơkơi kaoa le\ tơhan rơka rơka], bơnai le\ hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp, tui anun yơh, dua ]ô leng gir run đ^ ama\ng tơlơi hd^p mda. {ơi anai  ara\ng ]ih ana\n [ing gơmơi sang ano\ [un rin, wot dleh tơnăp bia\ ma\, samơ\ [ing gơmơi [u tu\ ư ôh. Ră anai pla hro\m ha\ng phun kơ phê, tiu, phun kyâo boh troh pơ kon. Thun blan laih rơgao hơmâo pơhrui glăi abih ba\ng rơbêh 1 klai prăk, man pơdong sang do\ 1 klai 200 klăk prăk, laih anun brơi ana\ ba\ nao hrăm hră. Ama\ng bruă nga\ tơlơi khăp pap, djru ba mơnuih [un rin, mơnuih [ôn sang brơi ]an hoăi mă kmlai, ha\ng rơnoh prăk le\ 200 klăk prăk, djru gơ`u gir run ama\ng tơlơi hd^p”

Amai Định hasa ]ô mơnuih gru hlâo, ama\ng bruă pơ plông khăp kơ lon ia  [ơi să Ea Kiết, tơring glông  }ư\ Mgar. Bruă nga\ anai dưi hmâo khul grup ama\ng să nga\ tui hur har bia\ ma\, pơdah rai ha\ng bruă mă s^t nik, [u djơ\ gir run bơwih [o\ng huă ama\ng sang ano \pô đu] ôh, hdôm khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp pơ]ruh gôp prăk kak, djru ba gơyut gơyâo sang ano\ dleh tơnăp hloh. Gơnang mơng anun yơh, truh ră anai, khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp  să Ea Kiết, hoăi hmâo sang ano\ hlơi tah [un rin. Yă Trần Thị Thanh, khoa g^t gai khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp să Ea Kiết, tơring glông }ư\ Mgar, tơring ]ar Daklak brơi thâo: “Ră anai khul tơpuôl [ing gơmơi hơmâo 41 ]ô mơnuih, [ing gơmơi iâo pơthưr hrim pô, pơ]ruh 1 klăk prăk, kiăng djru ba amai adơi [un rin hloh, kơ gơyut gơyâo pơ kon, kiăng pơđ^ kyar tơlơi bơwih [o\ng huă sang ano\, hơmâo prăk pơhrui glăi. Hlâo adih [ing gơmơi do\ hlăk ai, tơdăm dra nao pơblah ngă, ră anai hmâo tơlơi rơnuk rơnoa laih, [ing gơmơi gơyut gơyâo hrăm nao rai tơdruă, gum gôp, djru nao rai tơdruă gir run đ^, ako\ pơdong, pơđ^ kyar tơlơi hd^p mda sang ano\, man pơdong plơi pla phrâo [ơi să anai jai hrơi hiam kơja\p hloh”

Lu khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp, ră anai thun tha rơma laih, pran htai [u ai hơ buai tah, lu mơnuih duăm ruă, samơ\ găn gao h^ tơlơi dleh tơnăp anun, gơ`u ăt gir run hro\m ha\ng ana\ ]ô, gir run mă bruă pơđ^ kyar tơlơi bơwih [o\ng huă sang ano\. Jơlan hdră anai [u djơ\ hjăn kơ tơring glông }ư\ M’gar ôh, samơ\ `u lar hyu djo\p anaih pơ\ kon ama\ng tơring ]ar Daklak. Kah ha\ng [ơi tơring glông Ea H’Leo, ơi Bùi Hoàng Sơn, khoa g^t gai khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp brơi thâo: “ Ngă tui hdră pơ plông khăp kơ lon ia “ Ngă tui gru bơnga] hla tui tơlơi pơtô mơng Wa Hồ”, khul grup ama\ng tơring glông g^t gai, pơtô brơi khul ama\ng să, pơtô ba gơyut gơyâo mă bruă, bơwih [o\ng huă, laih anun pơđ^ h^ tơlơi hd^p mda brơi sang ano\, laih anun djru nao rai găn gao h^ tơlơi rơmon kon rin. Hơmâo lu mơnuih mă bruă thâo rơgơi, hrim thun pơhrui glăi mơng 400 – 500 klăk prăk. Pơ]ruh gôp brơi plơi pla, khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp ngă tui hiam jơlan hdră mơng Ping gah, tơlơi phiăn mơng knuk kna, laih anun pơyơr lon, man pơdong plơi pla phrâo, ngă hiam bia\ ma\”

Rơgao 10 thun ako\ pơdong, Lu khul hlăk ai ksung nao pơ anap\ hđăp tơring ]ar daklak hơmâo giăm 5 rơbâo ]ô mơnuih, rai mơng djop plơi pla phara phara, [u hro\m sa anih, khul hlăk ai ksung nao pơ anap\ hđăp, samơ\ ăt nga\ tui tơlơi gru groa gum gôp, ba hlâo hdôm bruă mă, gum gôp man pơdong plơi pla Daklak jai hrơi jai pơdrong asah, kjăp ktang. Yă Trịnh Thị Hương, khoa  g^t gai khul hlăk ai ksung nao pơ anap\ hđăp tơring ]ar daklak brơi thâo, thun blan pơ ana\p anai, hro\m ha\ng bruă pơsir brơi prăk blan, khul tơpuôl ăt iâo pơthưr hur har pơplông khăp kơ lon ia, gum gôp, djru nao rai tơdruă pơđ^ kyar tơlơi bơwih [o\ng huă, pơđ^ h^ tơlơi hd^p mda, yă Trịnh Thị Hương lăi tui anai: “ Phun `u le\, khul hlăk ai ksung nao pơ anap\ hđăp khom nga\ gru hiam hlâo, nga\ tui hdôm tơlơi pơtô mơng wa Hồ “ {u hơmâo bruă hget ôh tơnăp”, khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp, do\ hơmâo pran htai le\ ngă tui boh thâo ia rơgơi, hro\m ha\ng sang ano\, hro\m ha\ng plơi pla man pơdong plơi pla hiăm pơdrong. Blung hlâo bơwih [o\ng huă thâo rơgơi, tal blung pô ta pơkra rai, tal 2 dong le\ pơtô brơi na\ ba\ bơ wih [o\ng huă sang ano\”

Thun tơdăm dra găn gao laih, hdôm pran htai ksung ktang, ba hlâo, gum gôp, gir run găn gao tơlơi dleh tơnăp ăt do\ na nao đu] ama\ng pran jua khul hlăk ai ksung nao pơ ana\p hđăp tơring ]ar Daklak hrơi anai. Gơ`u le\ gru kơnuih bơnga], kiăng rơnuk tơdơi anai hrăm hla tui.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr