Hmâo ha tal le\ anih anom [u h’đong yoa kơ tơlơi hyu mă kyâu [u djơ\ phiăn, tơdơi kơ 3.200 e\ktar dlai [ơi să Đak Tơkan, tring glông Tu\ Mrông dưi hmâo gơnong glông jao kơ 5 bôh plơi neh wa djuai ania H’dang wai lăng pơgang ba, mrô m’ta tơlơi ngă soh phiăn dlai klô plai [ia\ laih. {ơi plơi Đak Prông, kiăng pơgang 700 e\ktar dlai klô gơnong glông jao, 110 bôh sang ano# m’nuih [ôn sang pơdo\ng 5 gru\p wai lăng pơgang, hyu tir na nao, pơ phun pơjing anih pơgăn na nao [ơi h’dôm ara\ jơlan phun mu\t amăng dlai. Ayong A Tuấn, sa ]ô m’nuih [ôn sang brơi thâo: “Hlâo dih neh wa amăng thôn akă pơjing anih do# găk anai hmâo tơlơi pô hyu mă kyâu sa thun hmâo mơn rơbeh kơ pluh wo\t. Dưi pơdo\ng anih do# găk anai laih le\ hmâo 2 thun laih kơnong hmâo sa tơlơi đo#]. Hăng bruă pơgang dlai le\ [u djơ\ kơnong kơ sa sang ano# h’pă ôh mơ\ hrom amăng thôn m’tam. Thôn pơ pha 5 gru\p, do# găk hrơi mlăm le\ truh pô pơkon pơplih, kơnong kơ h’dôm bôh sang ano# hmâo m’nuih duam ruă [u dah m’nuih tha rơma đo#] [u hmâo do# găk”.

            Bruă ngă tui h’dră bruă tla prăk  kơ bruă bơvih boang gah dlai klô ăt djru tring ]ar Kon Tum pơtru\t ta` mơn rơnoh jao lon, jao dlai. Truh ră anai, rơbeh kơ 600 rơbâo e\ktar dlai hrom hăng kual đang kyâu mơng tring ]ar hmâo pô wai lăng laih. Kơnong kơ kual lon jao brơi rơbeh kơ 5000 bôh sang ano# hăng 23 khul gru\p le\ giam truh 130 rơbâo e\ktar. Hăng sang ano# m’nuih [ôn sang pơgang dlai, thun 2013, lom sa bôh sang ano# ]ơkă mă mơng 3 klăk 500 rơbâo prăk tla kơ bruă bơvih boang gah dlai klô. Yoa kơ dưi pơplih phrâo tơlơi h’d^p mơng dlai klô, m’nuih [ôn sang ke\ ph^ hăng dlai klô hăng gum hrom klă bruă dlai klô. Ơi An Văn Sáu, Khoa g^t gai Ping gah să Đak Tơkan, tring glông Tu\ Mrông brơi thâo:  “M’nuih [ôn sang dưi pơđ^ tui laih tơlơi pơmin, dưi pơs^t bruă wai lăng pơgang dlai le\ ba glăi tơlơi dưi kơ drơi pô. Rơđah biă `u m’nuih [ôn sang dưi ]ơkă mă bôh tu\ yoa mơng prăk Kơnuk kơna mă yoa pioh wai lăng pơgang dlai klô. Dua le\ dưi ]ơkă mă bôh tu\ yoa mơng dlai hăng [ơi rơgo#p tơ-ui kyâu kiăng đ^ kyar bruă bơvih [o\ng huă pla phun bôh bơr hăng h’dôm djuai phun pla [ia\ hrơi. Rơgao kơ bruă anai tơlơi bơvih [o\ng mơng m’nuih [ôn sang amăng [rư\ dưi pơđ^ tui, m’nuih [ôn sang hmâo lu bruă pơjing mă h’dôm anih do# găk wai [ơi h’dôm ara\ jơlan, tơbiă mu\t kiăng [ing hyu mă kyâu [u dưi ngă tui bruă gơ`u. H’dôm bôh thôn pơjing h’dôm gru\p pel e\p”.

            Mrô prăk mơng bruă bơvih boang kơ dlai klô glăk djru h’dôm pô dlai [ơi tring ]ar Kon Tum, biă `u le\ h’dôm Sang bruă plah tơsiong đang kyâu Kơnuk kơna dưi pơsir tơlơi tơnap tap kơ prăk kak pioh wai lăng, pơgang hăng pơlar dlai klô. Tui hăng h’dôm Sang bruă plah tơsiong [ơi anai, lom akă hmâo h’dră bruă gum djru prăk kak, ngăn drăp hrim thun pha brơi kơ anom bơvih [o\ng djru kơ bruă wai lăng, pơgang dlai klô kơnong kơ hmâo 15 rơbâo prăk lom sa e\ktar. Ră anai, mrô prăk anai le\ rơbeh kơ 200 rơbâo prăk, hmâo kual hmâo rơbeh kơ 300 rơbâo prăk.

            Dưi djru ba mơng mrô prăk 6 klai hrim thun mơng prăk mă yoa kơ bruă pơgang dlai klô, Sang bruă bơvih [o\ng m’nuih [ôn sang gah đang kyâu Đak Tô truh kih laih amăng bruă pơdo\ng jơlan gah wai lăng dlai klô k’jăp hăng rơbeh kơ 14.000 e\ktar amăng abih bang 16.000 e\ktar dlai. Ơi Vũ Văn Cương, Kơiăng Khoa Sang bruă brơi thâo: “{ing gơmơi sa le\ jao pơgang dlai tla kơ m’nuih [ôn sang 200.000 prăk lom sa e\ktar. Abih bang mrô prăk [ing gơmơi tla kơ m’nuih [ôn sang sa thun năng ai `u 1 klai 600 klăk prăk. Dua le\ hơnong `u lom sa thun [ing gơmơi pha brơi 120.000 phun bôh bơr. Biă `u thun 2014 [ing gơmơi pơ phun h’dôm jơlan h’dră pla kyâu. Pô Sang bruă le\ khom ngă pơhư\] m’nuih [ôn sang gum hrom pla kyâu kiăng gơ`u [ơi anăp pơgang dlai klô. {ing gơmơi jao kơ m’nuih [ôn sang h’dôm bruă [ơi anăp pla kyâu 9 klăk prăk lom sa e\ktar. Hăng pơke\ hăng m’nuih [ôn sang tui anai, [ing gơmơi pơmin m’nuih [ôn sang amra gum hrom [ing gơmơi pơgang klă kual dlai klô ăt kah hăng kual đang kyâu mơn”.

            Ră anai hmâo laih 19 gru\p, rơbeh kơ 5000 bôh sang ano# m’nuih [ôn sang hăng 23 tơpul [ơi tring ]ar Kon Tum dưi ]ơkă mă prăk apah wai lăng, pơgang dlai klô, hăng tring ]ar ăt glăk iâu pơhrui mơn h’dôm ngăn rơnoh pơhrui hmâo kiăng pơđ^ tui prăk apah, đ^ tui prăk pơhrui glăi kơ m’nuih wai lăng, pơgang dlai klô. H’dră bruă anai glăk ngă pơplih klă amăng bruă g^t gai mơng go\ng gai ăt kah hăng bruă wai lăng, pơgang dlai mơn./. 

                                                                                Siu H'Prăk  : pô pơblang hăng pôr