VOV4.Jarai - Dưi pơhmu nao kah hăng Đà Lạt tal 2, ]ư\ siăng Kon Plong – tơring glông Kon Plong, tơring ]ar Kontum hmâo lu mơta ra mơnong hăng kyâu pơtâo rok to\k truh kơ 82%. Pơsit anai le\ ano# gal prong pioh đ^ kyar anih anom tuai ]ua\ lăng, amăng hơdôm thun rơgao bruă wai lăng pơgang dlai [ơi tơring glông anai dưi hmâo hơdôm gưl gong gai plơi pla gleng nao. Khă hnun hai bôh nik brơi [uh lu kual dlai [ơi Kon Plong glăk răm rai tui hăng lu jơlan gah ngă do\p rah, pơdah rơđah rah.

            Pơ pe\ đuăi mơng kual krah tơring glông Kon Plong, kiăo tui jơlan mrô 676 mơng tơring ]ar mu\t nao pơ\ să Măng Cành, truh km tal 12 weh nao gah hnuă găn nao anih mă bôh pơtâo mơng sa bôh sang bruă man pơdo\ng mưn [ơi mơta kual dlai 474. Găn rơgao ]ra\n jơlan dơnung dlông ataih 100 me\t tơbor [ơi bah amăng dlai [uh mơtam gru nam mơng hơdôm phun kyâu prong hmâo ara\ng koh drôm. Hơdôm phun kyâu prong, hmâo noa yôm leng kơ do# po\ng sôh, than tơdu\ hăng hơdôm po\k hmôk gơ\.

Hơdôm kyâu yôm amăng dlai le\ anih gơ`ăm nao mơng [ing do\p mă kyâu 

            Ơi Võ Minh Văn, Khoa Anom wai lăng dlai kyâu tơring glông Kon Plông brơi thâo, kual dlai mrô 474 le\ dlai pioh bơwih [ong huă dưi jao kơ Sang să Măng Cành wai lăng. Gong gai să tơdơi kơ anun jao glăi 900 ektar kơ 150 bôh sang ano# m[s [ơi plơi Kon Kum, Tu Ma hăng Tu Rằng wai lăng dlai tui Tơlơi pơtrun pơsit mrô 30a mơng Kơnuk kơna. Gah tơlơi dlai ră anai le\ do# samơ\ amăng lăm [u [uh dong tah, ơi Văn lăi le\ biă `u yua kơ m[s [ơi anai:

            “Bruă dlai hmâo ara\ng phă le\ sa dua ]ô m[s [ơi anai. Lăi tơpă le\ [ơi să. Hlơi hlơi leng kơ kiăng mă [ơ [ia\ kyâu, đa mă hơdôm [e\, pioh pơkra sang do#, biă `u sang rung đưm mrô `u lu hloh. Sa bôh sang rung đưm pơdo\ng truh kơ 30m3 kyâu. Sa bôh sang m[s khom hmâo rơbêh kơ 10m3 kyâu gal kah mơng djop sa bôh sang m[s. War rơmô, kơbao khom hmâo rơbêh kơ 5m3 kyâu lom sa war mơng djop. Anun le\ mrô kyâu mă h^ lu biă”.

Hơdôm kyâu prong amăng dlai le\ anih gơ`ăm nao mơng [ing do\p mă kyâu 

            Kơđai glăi hăng tơlơi pơblang mơng ơi Văn Khoa Anom wai lăng dlai kyâu tơring glông Kon Plong kơ bôh than phun ba truh tơlơi dlai răm rai, ơi A Ninh, Khoa Sang să Măng Cành lăi le\, m[s amăng să kơnong kơ mă kyâu djop pioh pơkra 10 bôh sang rung đưm đu], 8 bôh sang gum hrom hơbit hăng war krư\ rơmô, kơbao. Bruă pơkra Sang rung ăt ngă giong mơng rơnu] thun hlâo laih. Yua anun [ing hyu do\p kyâu mơng jing pô phă dlai. Ơi A Ninh ăt brơi thâo mơn, dong mơng ako# thun truh ră anai hơdôm bôh sang ano# m[s ]ơkă wai lăng pơgang dlai hăng khul tơhan plơi mơng să hmâo mă laih 5 mơta tơlơi, pơhrui mă 5 bôh măi uă kyâu mơng [ing do\p mă kyâu. Kiăng pơgăn [ing do\p mă kyâu mu\t nao ua\ kyâu du\ pơgiăng tơbiă mơng dlai, gong gai să khom raih sơđin [ơi hơdôm anih juăt rô nao rai, yua war pơgăn jơlan samơ\ ăt [u dưi wai lăng mơn tơlơi phă dlai:

            “{ing do\p mă kyâu biă `u mă tu\ hơdôm hrơi mơ\ khul tơhan gak wai dlai [u hyu tir hue\t mă. {ing do\p kyâu ră anai thâo mơne\] biă, bôh thâo phrâo măi mok mă kyâu rơnuk anai, hmâo măi kai, măi ua\. ~u mu\t nao kơnong kơ kiăng 1 mông gơ`u dưi uă\ kyâu ba glăi yơh, anun amăng bruă wai lăng pơgang dlai tơnap tap biă”.

            Jai mu\t nao dơlăm amăng kual dlai 474, tơlơi phă dlai jai [uh rơđah. {ơi glông toạ độ X – 00583591; Y – 01623618 kơnong kơ ataih mơng jơlan phun amăng dlai 50m, [uh sa anih tum pơ[u\t kyâu mơng [ing do\p kyâu. {ơi anih anun do# glăi le\ rơbêh kơ 10 ho#p kyâu, lom sa ho#p hmâo rơwang dlông rơbêh kơ 2m, rơhaih 30cm [ing do\p mă kyâu pioh glăi. Hrom hăng hơdôm po\ng kyâu ]a\t pơmao, [ơi lu kual amăng dlai le\ hơdôm phun kyâu phrâo koh drôm ăt do# kơtăk đu]. Tơlơi anai brơi [uh dlai [ơi anai răm rai sui hăng anai laih. Ơi Lê Đức Tín, Kơ-iăng Khoa Jơnum min m[s tơring glông Kon Plông pơsit, tơlơi dlai [ơi kual mrô 474 răm rai pô ba truh amăng anun hmâo wot mơnuih dưi jao wai lăng dlai hăng [ing do\p mă kyâu hăng tơring glông glăk git gai ngă rơđah bruă anai:

Hơdôm ho#p kyâu [ing do\p mă kyâu pioh glăi amăng dlai 

            “Ăt hmâo mơn sa dua mơta tơlơi kual dlai jao laih kơ plơi pla wai lăng m[s ăt do# tơnap tap mơn anun gơ`u ăt mă sa dua phun mơn pioh pơkra sang, pơkra war rơmô, kơbao. Hrom hăng anun ăt hmâo mơn sa dua ]ô mơnuih ara\ng mă tu\ [ing ngă soh gah phiăn pơgang dlai. Tơring glông hmâo laih hră pơ-ar je\] git gai brơi [ing wai lăng dlai kyâu, kông ang pơsit glăi kiăng rơđah đông”.

            Lom Jơnum min m[s tơring glông Kon Plông glăk git gai hơdôm [irô apăn bruă ngă rơđah tơlơi phă dlai truh [ơi kual dlai 474 să Măng Cành le\, [ơi lu kual dlai pơkon [ơi tơring glông anai, wot m[s hăng [ing do\p kyâu ăt glăk hrơi mlăm do\p mu\t amăng dlai uă kyâu. Bruă ngă phă dlai tui anai gơ`u kơnong kơ ruah mă hơdôm kyâu prong, hmâo noa yôm pioh uă mă ara\ng [ơi anai [u mơ-ak pran jua ôh hăng iâu a`ik a`ăk le\ “phă dlai kơja\p ph^k”. Tơdah [u hmao pơgăn kho\p, hmao tlôn thơ kual ]ư\ siăng Kon Plông, anih dưi pơhmu nao kah hăng Đà Lạt tal dua amra kơnong kơ do# anăn iâu đu].

                                                          Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr