VOV4.Jarai- Tơlơi ngă hơmua pla pơdai kơ tơring ]ar Kontum, hlăk glăm ba tơtra\u bia\ ma\ yua kơ phang khôt kơtang kt^t. Yap truh abih blan 3 laih rơgao, hơmâo rơbeh 3.000 ektar hơmua pơdai, đang kyâo boh troh [ơi anai kơ [ah ia pruih, djai rơngia\ abih, laih anun pơ boh [ia\ hloh. Bôh nik brơi ta [uh, hơmâo hasa tơlơi ba truh tơlơi phang khôt jai kơtang [ơi tơring ]ar Kontum, yua kơ]a\u bruă kual pruih ia mơng dơnao ia răm rai h^.

            Bơnư\ ia C19, [ơi kual guai kơ plah wah 2 tơring glông Đắc Tô ha\ng Đắc Hà, tơring ]ar Kontum, hơmâo ]ih pơkra man pơdong pơđoh brơi 74 ektar djuai pla gah kual yu\, ama\ng anun đơđam đang kơ phê 44 ektar. Samơ\ truh ră anai, ring bruă bơnư\ ia anai pơđôh brơi truh 187 ektar djuai pla, lu `u le\ kơ phê ha\ng tiu, tui ha\ng tơlơi pơka\ ]i pơkra man pơdong rơbeh 250%. Ơi Lê Khắc Tiến, wai lăng gah anih bơnư\ ia tơring glông Đắc Tô brơi thâo, phun ba rai tơlơi kơ]a\u bruă kual lon pruih ia mơng bơnư\ ia C19, răm [a\m h^, yua kơ mơnuih [ôn sang pok prong hơmua pơdai, đang kyâo boh trôh. Anai jing h^ bơnư\ ia anai ta` thu khôt ia: “ Ră anai jơlah ia [ơi anai hro\ bia\ ma\. Tơdah phang khôt sui dua, tlâo wot hrơi tơjuh dong, tơlơi kiăng ia pruih brơi phun kơ phê ha\ng tiu amra đ^ tui, pruih truh tal 5, ia amra thu khôt abih ba\ng, [u djo\p ia brơi tah 180 ektar, mơnuih [ôn sang hlăk nga\ hơmua. Tơdah adai phang khôt abih blan 4, abih băng đang kơ phê, đang tiu  phrâo pla djai abih. Phun kơ phê hơđa\p amra pơboh [ia\ hloh kah ha\ng đang kyâo pơ\ kon”

Bơnư\ ia C19

Hasa tơplơi hu^ rơhyưt hloh, hlăk hơmâo kơ]a\u bruă pruih ia lu brơi mơng bơnư\ ia Kontum rơgao h^, mrô ia ama\ng bơyan phang khôt, kơ [ah bia\ ma\, hlăk anun pok prong đang pla mơng mơnuih [ôn sang, aka\ do\ng glăi ôh. {ơi tơring glông Đắc Tô, [ơi tong krah bơyan phang khôt kơtang, tơlơi ara\ng koh drôm lui phun kơ su, hơdai pla kơ phê, pla tiu ( Dua mơta djuai pla anai kiăng ia lu bia\ ma\) mơnuih [ôn sang ngă tui dik dak. Ayo\ng Nguyễn Anh Quyết, sang [ơi plơi thôn 8, să Diên Bình brơi thâo: “ Phun Kơ su hơdôm thun giăm anai, nua trun bia\ ma\, tui anun yơh mơnuih [ôn sang koh drôm lui, hơdai pla đang phun kơ phê, [udah phun tiu, kiăng pơ\ ala brơi kơ su trun nua đơi. Mơnuih [ôn sang ta bơngơt bia\ ma\, ngă hla tui ara\ng yơh, bơ kơ ia pruih dong le\, hơmâo hơdơ\ pa\, ta yua hơdơ\ anun mơn. Pruih ia tal hơpă hiam htal anun đu]”

Tơlơi nga\ hơmua pơ plông tui ha\ng ara\ng “ Mă bruă hơdơ\ pa\ thâo hơdơ\ anun mơn”, mơng lu mơnuih [ôn sang nga\ hơmua [ơi tơring ]ar Kontum, [u djơ\ hjăn ngă pơ]ah răm h^ kơ]a\u bruă ia pruih đu] ôh, ngă brơi bơnư\ ia rô kho\m pơ pha ia pruih, laih anun ba rai tơlơi răm [a\m hro\m hơb^t dong, ama\ng anun phun `u le\ mơnuih [ôn sang ngă hơmua yơh glăm ba. Yă Trương Thị Tự, [ơi plơi thôn 5, să Diên Bình, tơring glông Đắc Tô, thun hlâo adih pơblih 2 ektar phun kơ su, hơdai pla kơ phê mơng têt thun phrâo truh ră anai, hơmâo [o\p ia 20 wot laih, ră anai [u hơmâo ia [o\p dong tah brơi thâo:“Hlâo adih ngă đang kơ su, [u djơ\ ngă kơ phê ôh. {uh kơ ia ama\ng bơnư\ lu đơi. Thâo [u djo\p ia kah ha\ng ră anai, [u pla ôh. Ră anai pla laih mă thâo”.

Djop bơnư\ ia [ơi Kontum hro\ abih.

Truh ră anai abih ba\ng tơring glông, plơi prong Kontum kơ tơring ]ar Kontum, aka\ hơmâo ]ih pơkra kơ]a\u bruă ten brơi hrim djuai pla, [ơi hrim kual lon, tui anun mơnuih [ôn sang pok prong hơmua djuai pla, [udah pơblih djuai pla sang bruă kơnuk kơna [u nao pơgăn brơi ôh. Jơlan hdră wai lăng hasa truh mông anai, kơnong hasa tơlơi hyu pơtô pơblang, ha\ng pơsur anur đu] yơh. {ơi ana\p mơnuih [ôn sang pok prong đang pla, ngă pơ]ah h^ kơ]a\u bruă kual  hơmua pruih ia, ngă brơi phang khôt jai kơtang hloh, bơ kơ gah sang bruă wai lăng bơnư\ ia rô, ơi Trương Hồng Sơn, kơ ia\ng khua g^t gai ring bruă bơnư\ ia tơring ]ar Kontum brơi thâo tui anai:“{ing gơmơi hơmâo rơkâo gong gai plơi pla gir run ngă glăi kơ]a\u brua\, ngă hiư\m pă pơs^t glăi lon ngă hơmua pruih ia mơng ring bruă anai, laih anun hơmâo jơlan hdră pơblih djuai pla, djơ\ tui ha\ng hơmâo ia pruih djo\p, tui anun ana\m pioh brơi tơlơi pla gio\ng laih, samơ\ ia [u djo\p. Kah ha\ng ră anai, hơmâo [uh lu tơlơi kơ [ah kơ ia pruih bia\ ma\”.

Tơlơi nga\ hơmua tơring ]ar Kontum, hlăk bưp tơlơi phang khôt ktang bia\ ma\ yăp mơng đưm adih, ngă răm đang djuai pla jai hrơi jai kơtang tui, hrim hrơi. Hasa tơlơi gleng nao lu le\, tơlơi răm rai lu hơmua pơdai, đang kyâo bôh troh,  yua kơ mơnuih [ôn sang pok prong, laih anun pơblih mơng thun hlâo adih, laih anun kơ]a\u bruă pruih ia [ơi hơdôm bơnư\ ia rô. Yua dah sui thun mơyun blan, kiăng pơgăn glăi phang khôt hơmâo tu\ yua, anai le\ tơlơi dưi hơâo mơng gong gai plơi pla, ha\ng sang bruă kơnuk kơna hơmâo tơlơi dưi gleng nao.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr