VOV4.Jarai - Tha plơi ơi K’Bi do# pơ să Dak Nia, plơi prong Gia Nghĩa, TC Dak Nông le\ Khoa git gai khul mơnuih tha rơma rah hăng ngă Khoa plơi [on Bu Sop rah. Amăng dôm thun rơgao, `u na nao ba gru hlâo amăng bruă bơwih [ong huă hăng lom lui tơlơi rơmon rơpa, [un rin hin tăp, gir ngă tui tơlơi bơwih [ong huă phrâo [ơi phun kơphê hăng tiu, rim thun tha plơi ơi K’Bi hơmâo ano# hrui glăi dôm rơtuh klak prak. {u kiang lăi lu ôh, [uh tơlơi bơwih [ong sang ano# `u đi\ kyar neh wa amăng [on rong ngă tui. Ơi K’Bi do# đi\ hyu djo\p bung sang pioh pơtru\t neh wa gir kơdong glăi dôm tơlơi ]rih ]rai mơnuih mơnam, ako# pơjing tơlơi hdip hiam phrâo, djă lui gru groa djoai ania pô, gum tôm pơsir kơđi tơlơi, `u mtam mơn pơsir brơi dôm tơlơi anai dih [u tăo klă juăt hơmâo amăng tơlơi hdip neh wa. {uh ơi K’Bi pơhiăp arăng đăo gư\t, lu wot [ing săt plư pơhlư\kiang kah ania pơ pha djoai. ~u ăt dong djơ djơr djơh phun tơnia tong krah plơi, kơmrong dlai Dăp kdư mơn, Ơi K’Bi lăi tui anai:" Thun 1989 hơmâo hră iâo nao pơ deh ]ar ta] rơngiao arăng yăp HO samơ\ kâu [u gưt nao ôh yoa kâu [uh plơi pla kâu hiam hlôh hăng do# dưi mơn ngă đang hmua, lon ala do# prong, neh wa do# dum dar, kâu [uh nao pơ ta] rơngiao, plơi pla arăng, kâu [u dưi hdip ôh anun kâu do# glăi”.

Jing mơnuih wai lăng [ing tha rơma să Dak Rơtih, TG Tuy Đức, TC Dak Nông, hlâo dih ngă nai pơtô ]ơđai sang hră gưl sa, ơi Điểu Nơi gong gai đăo gơnang hăng neh wa khăp kiang mơn yoa pran joa hiam ba gru hlâo amăng bruă bơkơtưn khăp kơ lon ia, Sang ano# `u le\ sa amăng hơdôm sang ano# pla cao su blung a mtam hăng gir ngă tui mơna] bơwih [ong phrâo anun bruă pưk hmua phun pla hơmâo boh than na nao. Lơm plah rơwang cao su đi\ noa, pơalin hi\ rim hrơi sang ano# `u hrui glăi rơbeh sa klak prak. ~u mơn gum ba tơlơi thâo thăi amăng bruă đang hmua, pơtrut neh wa B’Nông ktưn ji\k bruă ngă đang hmua. Laih anun pơ phun pơtô pơ blang jơlan bruă ping gah hăng tơlơi phian kơnuk kơna kơ neh wa amăng [on, amăng să. Tơlơi lăp kiang lăi le\ mơng mơna] koah kơtăk cao su truh kơ hơdôm jơlan hdră prong mơng ping gah lêng `u sôh lăi brơi kơ ană plơi amăng [on ngă tui, `u pơ]rao brơi ano# amu` hlôh. Ơi Điểu Nơi, do# pơ să Dak Rơtih, tring glông Tuy Đức lăi brơi tơlơi gan gao kơ neh wa tui anai: " Rim wot kâu hyu pơ plơi pla le\ kâu mă tơlơi phian jơlan hdră ping gah, kơnuk kơna mơng tơlơi yoan pơ blang glăi tơlơi djoai ania ta pioh pơtô lăi brơi kơ neh wa, tui anun neh wa amu` hluh hlôh, dah ta pơđok along tơlơi yoan thơ neh wa [u thâo đơi ôh. Hăng tơlơi gan gao anun kâu [uh ta pơ hroa hiăp jing pơđok rah pơblang rah pioh pơtô lăi jơlan hdră ping gah hăng tơlơi phian kơnuk kna, mơnuih [on sang amu` hluh hlôh”.

Hơdôm hrơi anai, adai rơ-ot samơ ơi Điểu Đắt, kơ-iang khoa [on, [on Bu Prăng 1, să Quảng Trực, tring glông Tuy Đức ăt hrom hăng neh wa do# bơbli\u ji\k ro\k kơ đang phun mắc ca mơn. Mă bruă rah, `u do# ]rong lô hăng [ing tơdăm amăng [on ako# pơjing grup pah boh lông, `u yơh thâo mơna] hyu iâo pơ mơdưh pran ktang amăng mơnuih mơnam, hro\a kjăp tơlơi gum go#p hăng ano# ngă amu` ame\ tui anun hăng ăt tơki tui anun mơn `u hăng tơhan gah goai lon ia wot kơ gong gai hơmâo pơtrut 28 boh sang ano# be\ mơng [on hđăp nao do# pơ anih phrâo Bu Prăng hdip mda.

Hơmâo kơnuk kơna jao lon hăng pâ phun mắc ca, `u pơtrut neh wa hơđong pran bơwih [ong hrưn đi\ đah mơng klaih hi\ mơng romon rơpa [un rin, `u do# gum tơhan gah goai lon ia iâo mơnuih [on sang gum tơngan hrom wai pơgang loh ia. Ơi Điểu Đắt brơi thâo tui anai:  "Puih kơđông giam hlôh le\ puih kơđông gak goai lon ia mrô 10 mă bruă ]i [on, [on ăt hdai hrom neh wa hăng [ing kơnoă mă bruă mơn  [ing ling tơhan glêng nao kơ tơlơi pơtô neh wa gum wai pơgang tôm kual goai lon ia ta kiang kjăp hlôh”. 

Pơsit bruă yôm phan mơng [ing tha plơi, khoa [on amăng [u\t [at mơnuih djoai [iă pơ Dăp kdư, hrơi blan rơgao tring ]ar Dak Nông hơmâo mơpha 1 klai 500 klak prak pioh gum pơđup kơ mơnuih arăng đăo gư\t gum [ing anai ngă bruă pơtô lăi jơlan hdră ping gah, tơlơi phian kơnuk kơna; tơlơi kiă wai [on lan, pơphun ]ua dlăng hăng pơyơr gơnam, hơmao tlôn pơtrut pran tha plơi, khoa [on amăng htal tết. Biă `u amăng thun 2014, tring ]ar Dak Nông hơmâo ako# pơjing truh kih Bơjơnum djop djoai ania [iă tal 2, mơng anun pah bơni kơ hơdôm tơlơi mơ\ neh wa hơmâo tuh rơyuh laih pran joa amăng bruă ako# pơjing hăng wai pơgang lon ia amăng anun pơsit bruă yôm prong mơng mơnuih hơmâo tơlơi đăo gơnang amăng mơnuih mơnam.  

         Hong tơlơi glêng mơng ping gah hăng Kơnuk kơna pioh hơdôm mơnuih hơmâo tơlơi đăo gưt pơdah rai ano# ktang bruă mă, gir gum tôm dơng pran joa, tơlơi min ăt djơh tơlơi gan gao amăng bruă ako# pơjing bruă kơnoă hăng wai pơgang lon ia./.

                                                       R]om H’Ly : Pô ]ih hăng Pôr