VOV4.Jarai-Tơring ]ar Daknông hơmâo rơbêh 130 km jơlan goai dêh ]ar so# hăng tơring ]ar Mundulkiri gah dêh ]ar Kur. Kơtoai jơlan goai dêh ]ar anai, giăm 8500 ektar glai pơgang plơi laih anun gah glai klô goai dêh ]ar dưi hơmâo djop puih kơđông ling tơhan pơgang goai dêh ]ar tơring ]ar Daknông ngă hrom djop anom bruă kơnuk kơna glăk wai pơgang kjăp. Laih arăng hyu ju\ yap lăng phrâo anai, glai gah goai dêh ]ar ]i Daknông glăk wai pơgang klă hiam, đơ đam lo\n glai huăi pơblih ôh. Yom hloh dong, pơgang goai dêh ]ar kah hăng hla pơgăn mơtah mơda tơlơi rơnuk rơnua [ơi kual goai dêh ]ar. Pô mă tơlơi pơhing phrâo Gong phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam do\ [ơi kual }ư\ siăng ]ih lăi nao kơ tơlơi anun.
Puih kơđông Bu Prăng, să Quảng Trực, tơring glông Tuy Đức, tơring ]ar Daknông dưi jao wai lăng rơbêh 10 km jơlan goai dêh ]ar laih anun giăm 750 ektar glai pơgang plơi gah goai dêh ]ar. Pơ anai, glai klô hnong hnăi, do\ lu kyâo pơtâo yơ yom, anun bruă wai pơgang bưp [u [iă ôh tơlơi tơnap tap, boh nik `u bong glăi hăng [ing dop uă kyâo ]a ]ot hăng jah drôm kyâo ngă hmua. Khă hnun, [ing mơnuih apăn bruă, ling tơhan pơgang goai dêh ]ar puih kơđông Bu Prăng, hơmâo ngă hrom hăng khoa moa gong gai kơnuk kơna laih anun djop anom bruă, pơtrut pơsur pơtô lăi rah, jak iâu laih anun kơtưn hyu tir sem lăng, bơtơhmal khut khăt [ing ngă soh glăi đơ đam lo\n glai glăk do\ wai pơgang. Thượng úy Võ Duy Công, khoa gru\p tơhan blah ngă Puih kơđông Bu Prăng, să Quảng Trực, tơring glông Tuy Đức, tơring ]ar Daknông brơi thâo:
Ling tơhan wai lăng goai dêh ]ar laih anun ngă hrom hăng tơhan pơgang glai klô, hyu tir pơgang goai dêh ]ar hăng pơgang wơ\t kyâo glai kiăng pơgăn hmao kru [ing dop uă kyâo pơtâo ]a ]ot, [ing hyu đom boa loa pơnah hlô mơnong amăng glai ]a ]ot. Ngă hrom djop khul ling tơhan khom wai pơgang kjăp goai dêh ]ar.
Do\ gah rơngiao kual goai dêh ]ar, lu đơ đam lo\n glai pơko\n jao kơ anom bruă bơwih [ong huă s^ mơdrô [udah khoa moa tơring glông: Tuy Đức, Dak Song, Dak Mil hăng }ư\ Jut, tơring ]ar Daknông glăk răm [ăm kyâo glai arăng koh drôm h^, dơ đa jah drôm glai pioh ngă hmua. Abih laih glai [iă kyâo, mơnuih [on sang mut nao hlom amăng glai tha, lu kyâo pơtâo dong, truh pơ goai dêh ]ar adih, kơsing mă lo\n glai. Ană plơi hyu koh drôm kyâo ngă gok tiu.... Mơnuih apăn bruă, ling tơhan puih kơđông pơgang goai dêh ]ar ]i Daksong, să Thuận Hạnh, tơring glông Daksong khom kjăp pran mă bruă kiăng wai pơgang rơbêh 750 ektar glai hơmâo kyâo djuai yom. Đại úy Trần Văn Đức, Kơ-iăng khoa puih kơđông tơhan pơgang goai dêh ]ar Daksong, să Thuận Hạnh, tơring glông Daksong, tơring ]ar Daknông brơi thâo:
Mơnuih [on sang lơm nao ngă hmua pơ kual glai kơnuk kơna brơi ngă hmua mơ\, đơ đa hlong hne] mă koh drôm kyâo pơtâo pơ lo\n giăm goai dêh ]ar, anih hơmâo glai mơng dêh ]ar pơgang, [ơi ano\ yua mơnuih [on sang koh drôm, kơsing mă lo\n giăm, lo\n hmua gơ`u pô anun yơh tơnap biă kơ [ing adơi ayong pơgang lo\n glai pơ anun.
Bruă wai pơgang 8500 ektar glai rưng prong biă mă, samơ\ puih kơđông ling tơhan pơgang goai dêh ]ar tơring ]ar Daknông, kơnong tu\ mă prak djru 1 klai đô] r^m thun, dong mơng rơnoh prak tla kơ bruă pơgang ayuh hyiăng glai rưng. Đại úy Nguyễn Huy Hiếu, khoa puih kơđông ling tơhan Dak Dang, tơring glông Tuy Đức, tơring ]ar Daknông brơi thâo, rơnoh prak djru anai, pơpha kơ mơnuih mă bruă amăng puih kơđông le\ hơmâo mă aset đô]. Khă hnun, djop puih kơđông [u kơdun ôh kơ tơlơi tơnap tap, tơlơi kơ[ah kơ[ap, ăt ngă tui djơ\ hơdră, mă bruă hur har kiăng pơgang kyâo glai tu\ yua hloh:
Ngă hrom bruă hyu tir, wai pơgang glai rưng [ơi goai dêh ]ar. Anai le\ hơdră mă bruă tu\ yua biă mă, yua dah thun blan laih rơgao, hơmâo pơgăn hmao kru tơlơi arăng mut nao amăng kual glai klô giăm goai dêh ]ar koh drôm kyâo. Anai ăt jing hơdră jao wai lăng glai rưng hăng pơgang rah tơlơi rơnuk rơnua kơ dêh ]ar dong.
Nay Jek : Pô ]ih hăng pôr
Tơlơi bơ ră ruai hăng Đại tá Nguyễn Văn Lư kơ bruă pơgang goai dêh ]ar
Kah ha\ng [ing gơmơi phrâo lăi [ơi ngo\ anai, hro\m ha\ng bruă ngă tui hiam, bruă wai lăng lo\n ia hơmâo tơlơi rơnuk rơnua [ơi guai lon ia ha\ng ara\ng, ako\ pơdong bruă ling tơhan ama\ng pran jua abih ba\ng mơnuih [ôn sang, djo\p puih gak mơng ling tơhan wai lăng jơlan pơguai lon ia tơring ]ar Daknông, ăt nga\ tui hiam wai la\ng hơdôm rơbâo ektar rưng kyâo dlai klô pơhlôm hlâo ia ha\ng [ơi jơlan guai lon ia ha\ng ara\ng. Ngă hiư\m pă kiăng wai lăng hiam kyâo dlai anai [ơi ana\p kơ ara\ng koh drôm do\p kơtang kt^t ră anai? Pô mă tơlơi pơhing GPJPH dêh ]ar Việt Nam, do\ [ơi kual }ư\ siăng, hơmâo ră ruai ha\ng Đại tá Nguyễn Văn Lư, kơ ia\ng khua g^t gai, khua djru bruă g^t gai tơhan gak guai lon ia tơring ]ar Daknông lăi kơ tơlơi anai.
Tơ`a: Ơ Đại tá Nguyễn Văn Lư, kơ ia\ng khua g^t gai, khua djru bruă g^t gai tơhan gak guai lon ia tơring ]ar Daknông. Rơkâo kơ ih lăi pơthâo brơi kual lon rưng kyâo dlai klô [ơi jơlan guai lon ia, jing anih ano\m tơhan gak guai lon ia hơmâo ngă tui hdră pơgăng wai lăng?
Đại tá Nguyễn Văn Lư: Blung hlâo, lăi nao dlai klô [ơi jơlan guai lon ia, jing khul tơhan gak guai lon ia hlăk wai lăng, đuăi tui treng gah jơlan guai lon ia, ataih truh 130 km. Mă jơlan guai lon ia tui ha\ng tơlơi pơtrun mrô 34 mơng khua dêh ]ar. Anih ataih hloh guai lon ia le\ 3000 met, anih ano\m giăm hloh 100 mét. Ama\ng 12 boh puih gak ling tơhan gak guai lon ia, hơmâo 10 boh puih kơđông hơmâo rưng kyâo dlai klô. Đơ đam kyâo dlai tơhan gak guai lon ia, ngă hro\m ha\ng [irô wai lăng dlai kyâo [ơi jơlan guai lon ia tơring ]ar le\ rơbeh 8.500 ektar. Rưng kyâo pơhlôm hlâo ia, ha\ng rưng kyâo tha, [ơi hơdôm plơi pla mơnuih [ôn sang nga\ hơmua dưr giăm ha\ng jơlan guai lon ia ara\ng, bruă tơnăp tap hloh le\ wai lăng rưng kyâo dlai klô [ơi hơdôm kual anai. Neh met wa truh bơyan nga\ hơmua pla pơdai, yuă hơ puă, pok prong j^ jah hơmua dưr phrâo, anun yơh ngă tơnăp tap bruă nao pơgăn tơlơi anai. tal 2 yua kơ mơnuih [ôn sang đua\i rai do\ ]a, tơlơi kiăng ngă sang do\, tui anun mơnuih [ôn sang hyu koh drô kyâo pơtâo, pioh pơdong sang do\ ano\ p^t. Bôh nik hơdôm thun giăm anai, yua nua tiu s^ đ^ bia\ ma\, neh met wa bu]. koh lui h^ phun kơ phê, hdai nao pla tiu, tui anun kia\ng ma\ go\ng tơmeh pla tiu lu bia\ ma\, tui anun yơh, mơnuih [ôn sang hyu drôm kyâo, pioh ngă go\ng tơmeh pla tiu yơh.... Tơlơi hyu koh drôm kyâo dlai ]a ]ot, ngă hơmua dưr, laih anun pơgiăng s^ do\p kyâo pơtâo.... Wot dah [u lu ôh, samơ\ hơmâo na nao đu],
Tơ`a: {ơi ana\p kơ tơlơi tơnăp tap, ha\ng lu tơlơi dleh tơnăp tap kah ha\ng anun, samơ\ tơhan gak guai lon ia tơring ]ar, hơmâo ngă tui jơlan hdră hơget, pioh hơmâo tơlơi rơnuk rơnua, laih anun wai lăng hiam rưng kyâo dlai klô [ơi jơlan guai lon ia?
Đại tá Nguyễn Văn Lư: Ama\ng tơlơi pơgăng wai lăng kual pơguai lon ia ha\ng ara\ng, [ing gơmơi nga\ hro\m ha\ng [irô wai lăng dlai klô pơhlôm hlâo ia pơguai lon ia kơ tơring ]ar, pioh ngă tui jơlan hdră. Blung hlâo ngă tui hiam tơlơi hyu pơtô pơblang, iâu pơthưr mơnuih [ôn sang do\ pơ\ kual guai lon ia ha\ng ara\ng. {ơi pơguai lon ia hơmâo khul tơpuôl mơnuih [ôn sang pô jơlan guai lon ia, ma\ mơng anun yơh hyu pơtô pơblang brơi neh met wa, tơdah [uh mơnuih soh sat mut nao ama\ng dlai klô, kho\m lăi pơthâo brơi. {ing gơmơi hyu tir, gah [ơi jơlan guai lon ia, pioh wai lăng kyâo rưng. Kiăng lăi ama\ng thun blan pơ\ ana\p anai, ling tơhan gak guai lon ia, thâo kơ điăng, pơdah rai pran jua gơgrong bruă ma\ mơng ling tơhan gak guai lon ia, pơs^t tơlơi gơ`a\m ama\ng kual wai lăng, brơi hrim puih gak, bruă mă [ơi jơlan guai lon ia, pioh po\ng pơnal lăi pơthâo, djru brơi mơnuih [ôn sang tơdah nao pơ\ kual anun, thâo krăn rưng kyâo pơhlôm hlâo ia, kia\ng pơđ^ tơlơi thâo hluh wai lăng. Yua kơ anun yơh, đơ đam dlai klô pơhlôm [ơi jơlan guai lon ia, hơmâo jao brơi hơdôm puih gak, wai lăng hiam tơlơi mơtah [ơi kual guai lon ia ha\ng ara\ng.
Tơ`a: Ama\ng thun blan pơ\ ana\p anai, tơdah đơđam rưng kyâo dlai klô jai anet tui, ăt kah ha\ng mơnuih [ôn sang rai do\ ]a jai lu tui, bruă wai lăng rưng kyâo dlai klô jai tơnăp tap hloh, ngă hiư\m pă kia\ng pơhro\ h^ tơlơi dleh tơnăp anun, laih anun wai lăng hiam đơđam rưng kyâo dlai klô [ơi kual anun hiam?
Đại tá Nguyễn Văn Lư: {ing gơmơi hơmâo pơs^t rơđah bruă mă, laih anun khua g^t gai tơhan tơring ]ar hơmâo pơtrun brơi hơdôm puih gak guai lon ia, ama\ng anun bruă mă wai lăng rưng kyâo, hasa bruă mă mơng hơdôm puih gak pơguai lon ia. Ama\ng bruă nga\ tui wai lăng lăi hro\m, hơdôm kual lon dlai kyâo pơhlôm hlâo ia, [ơi jơlan guai lon ia, jing kual wai lăng mơng hơdôm puih gak, jing hdôm tơpuôl wai lăng mơng puih gah hyu tir, wai lăng hơmâo ngă tui. Ama\ng rơnuk ră anai, mơnuih [ôn sang kơ [ah lo\n ngă hơmua, laih anun pơblih djuai pla ăt pơdjơ\ truh rưng kyâo dlai klô mơn, ngă răm truh rưng kyâo. {ing gơmơi nga\ tui sa dua jơlan hdră, kah ha\ng jao brơi hdôm khua g^t gai brơi puih gak. Jao brơi tơlơi gơgrong ba hrim pô, kiăng ako\ pơjing bruă hyu pơtô pơblang, iâu pơthưr mơnuih [ôn sang. Ngă hro\m ha\ng hơdôm [irô hơmâo tơlơi dưi, hyu tir kiăng hơmao [uh. Tơdah hơmâo [uh mơnuih hyu drôm do\p kyâo glai, lăi pơthâo ta`, pioh nao pơgăn brơi. {ing gơmơi khu\t khăt mơng thun 2016 truh pơ\ hơ glông adih, [u brơi tah ara\ng koh drôm kyâo dlai, pioh ngă hơmua dưr, pơgăn mơnuih [ôn sang hyu drôm kyâo ngă go\ng tơmeh pla tiu, pơdong sang do\ jăng jai [ơi hơmua pơdai, kual gah pơguai lon ia ha\ng ara\ng. Hơdôm mơnuih hyu do\p, drôm mă kyâo prong pioh ba s^, amra [u hơmâo dong tah. {ing gơmơi pơs^t wai lăng rưng kyâo dlai klô, pioh wai lăng h;âo ia rô. Anun le\ tơlơi pơs^t pơgăng wai lăng tơlơi mơtah guai lon ia, bruă mă anai le\, bruă kơđi ]ar, yua kơ anun bruă ngă anai kho\m nga\ tui hiam hloh.
Bơni kơ ih lu ho\ Đại tá, hơmâo ră ruai hro\m ha\ng [ing gơmơi.
Rơluch Xuân: Pô ]ih hăng pôr
Viết bình luận