Tơlơi pơhing phrâo amăng dêh ]ar ta :

****Lơ 16/8, khua g^t gai ping gah dêh ]ar ta, ơi Nguyễn Phú Trọng, hơmâo nao ]ua\, mă bruă [ơi tring glông Đảo Phú Quốc, tring ]ar Kiên Giang, piôh nao pel e\p  lăng  bruă ngă tui tơlơi pơtru\n mơng ping gah gah hơdôm bruă pơđ^ kyar tơlơi bơvih [o\ng huă mơnuih mơnam, wai lăng tơlơi rơnuk rơnua lo\n ia, ako\ pơdơng ping gah laih anu\n bruă kđi ]ar. Nao hro\m ha\ng khua ping gah ta, hơmâo hơdôm khua ding jum, [irô knuk kơna, khua g^t gai [irô wai lăng gah kual dơnu\ng dêh ]ar ta. Khua g^t gai ping gah ta, ơi Nguyễn Phú Trọng, hơmâo hmư\ tơlơi la\i pơthâo mơng khua g^t gai ping gah tring ]ar Kiên Giang, ơi Nguyễn Thanh Sơn, lăi pơthâo bruă nga\ tui  6 blan ako\ thu\n anai, laih anu\n pre lui hlâo tơlơi jơnum pro\ng ping gah tring ]ar tal 10. Khua g^t gai ping gah dêh ]ar ta, ơi Nguyễn Phú Trọng rơkâo kơ tring ]ar Kiên Giang hă\ng tring glông Đảo Phú Quốc, kho\m gleng nao tơlơi rơnuk rơnua lo\n ia, wai lăng mơnuih mơnam hiam klă, laih anu\n nga\ tui hiam tơlơi pơtru\n mơng kơnuk kơna tal 4 ( gưl 11), gah bruă ako\ pơdơng ping gah, tơlơi pơtru\n mrô 03 mơng Ding jum kơđi ]ar, laih anu\n ăt ngă hrăm hla tui gru kơnuih hiam mơng Hồ Chí Minh, hơdôm tơlơi pơtru\n, klah tru\n pơ\ kon mơng ping gah, ako\ pơdơng ping gah rơgoh hiam kơtang. {rô djơ\ hrơi anai, khua g^t gai ping gah dêh ]ar ta, ơi Nguyễn Phú Trọng nao ]uh `ang pioh hơdơr glăi hơdôm tơhan djai pơsa\n drơi yua kơ lo\n ia ta, [ơi pơsat tơhan djai pơsa\n drơi Phú Quốc, nao ]ua\ sang mơnă hơđăp Phú Quốc, nao ]ua\ sa dua anih bơvih [o\ng huă. Mơnuih mơnam ama\ng tring glông, kah ha\ng anih pơdơi pơdă Vincom Grup, anih pơkra ia măm Khải Hoàn, đang glai lo\n ia Phú Quốc, tơdron com pan Bãi Vòng./.

****Mo\t lơ 16/8, [ơi [ôn prong Đồng Hới, tring ]ar Quảng Bình, Kơiăng Khoa deh ]ar ta ơi Hoàng Trung Hải nao pơhmư\ bruă ngă lơphe\t h’dor glăi 10 thun hrơi pơjing [ôn prong Đồng Hới hăng ]ơkă mă Miđai Rơngai dăp tal dua. Djă pioh h’dôm tơlơi gir run mơng m’nuih apăn bruă, m’nuih [ôn sang [ơi tring ]ar anai amăng h’dôm hrơi rơgao, Ping gah hăng Kơnuk kơna ta [ơk laih miđai rơngai bơni dăp tal dua kơ m’nuih [ôn sang hăng m’nuih apăn bruă [ôn prong Đồng Hới; Khoa deh ]ar ta k^ laih tơlơi pơs^t [ôn prong Đồng Hới le\ [ôn prong dăp tal dua gah tring ]ar Quảng Bình. Pơ ala kơ khoa g^t gai Ping gah, Kơnuk kna, Kơiăng Khoa deh ]ar ta ơi Hoàng Trung Hải bơni h’dôm bôh tơhnal mơ\ Ping gah hăng m’nuih [ôn sang [ôn prong Đồng Hới dưi ngă laih amăng h’dôm thun rơgao; laih anun, pơtă pơtăn Khoa tring ]ar pơplih phrâo mơng jơlan gah g^t gai, pơđ^ tui bôh tơhnal bruă mă, pơdo\ng [ôn prong đ^ kyar k’jăp./.

****Mơguah lơ 18/8, tu\ ư tơlơi jăk iâo mơng khua poơ\ ala brơi mơnuih [ôn lan dêh ]ar ta, ơi Nguyễn Sinh Hùng, hơmâo jum khul khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang dêh ]ar Kur, yua khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang dêh ]ar Kur, ơi Samdech Akka Moha Ponhea Chakrei Heng Som Rin ba ako\ nao truh pơ\ [ôn pro\ng Hà Nội, rai ]ua\ s^t nik dêh ]ar Việt Nam. Nao hro\m ha\ng ơi  Heng Som Rin, khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang dêh ]ar Kur, hơmâo yă Men Sam An, kơ iăng khua dêh ]ar Kur, khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang, khua g^t gai khul pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang tơlơi ngă jăng mah kplah wah dêh ]ar Kur hăng dêh ]ar Việt Nam; ơi Chheang Vun, khua [irô nga\ ho\m ha\ng dêh ]ar ta] rơngiao, gah [irô tơlơi pơhing, sang dăng kong, khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang; yă Nin Saphon, khua [irô bruă knuk kna, pơdu\ pơgiang, tơlơi pơhing, sang dăng kong, gah pui lơtrik, s^ mdrô, wai lăng lo\n tơnah, wai lăng [ôn prong, man pơdơng,  pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang, ơi Suos Yara, kơ iăng khua [irô nga\ hro\m ha\ng dêh ]ar ta] rơngiao, tơlơi pơhing sang dăng kong, khul khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang; yă  Un Sokunthea, khua ]ih pioh gah tơhan pôlis, wai lăng gah bruă tơhan, pơgăn wai lăng phung hưp ham, laih anun bruă knuk kna, khul khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang, yă Ban Srey Mom, khua ding kna gah ia jrao, bruă mă mơnuih mơnam, wai lăng gah khul tơhan hđăp, wai lăng gah pơtô juăt hlăk ai dăm nghek, dra muai, pơtô bruă, wai lăng gah đah bơnai, khul khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang, yă Duong Vanna, khua ding kna kơ ]a\u bruă, tuh pơ alin, hmua pơdai, pơđ^ kyar plơi pla, lon glai adai rơhoong, ia yua. khul khua pơ\ ala brơi mơnuih [ôn sang ./.

           ****Tui hăng ơi Lê Quang Dẫn, Khoa Anom bruă pơtô juăt plơi prong Gia Nghĩa, tring ]ar Dak Nông le\ rơgao pel e\p, yap glăi, pơkă hlâo thun hrăm 2014 – 2015, plơi prong Gia Nghĩa hmâo năng ai `u 12.000 ]ô ]ơđai, đ^ giam truh 500 ]ô ]ơđai bơhmu hăng thun hra\m hlâo. Kiăng djo\p brơi sang hră anih hrăm mơng h’dôm bôh sang hră, dơng mơng ngăn drăp, plơi prong Gia Nghĩa tuh pơ plai laih giam truh 9 klai prăk kiăng pơdo\ng phrâo 17 bôh anih hrăm./.

         ****}ơ kă mơak hrơi nga\ lơ phet hơkru\ blan 8 laih anu\n rơngai lo\n ia lơ 2/9, lơ 17/8 [ơi [ôn pro\ng Kon Tum,  Khul gru\p mỹ thuật Việt Nam ngă hro\m ha\ng tring ]ar Kon Tum, ako\ pơjing prưng pơdah mỹ thuật gah kual tong krah, kual ]ư\ siang. Prưng pơdah tal anai hơmâo 187 pok ru\p mơng 184 ]ô mơnuih, rai mơng 9 boh tring ]ar; Kon Tum, Gia Lai, Dak Lak, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên laih anu\n Khánh Hòa. Găn gao hơdôm ru\p, hơmâo pơdah brơi mơnuih rai lăng hdôm tơlơi hơd^p mda kơ ana\ mơnuih mơnam, mơnuih djuai ania [ia\ [ơi kual ]ư\ siang, laih anu\n kual da\u hơd^p [ơi hang ia rơs^, ru\p tơlơi nga\ yang mơng mơnuih djuai ania [ia\ kual }ư\ siang, ana\ mơnuih kual da\u [ơi treng gah ia rơs^. Rơngiao kơ anu\n, ru\p ]ơ ph^n hơmâo  bul, plao ia rơs^, phara phara, hơgum gôp brơi wai lăng lo\n ia, pơdah rai pran jua mơng khul nghệ sĩ, ama\ng tơlơi pơmin ako\ glô gah tơlơi gru grua./.

         ****Tlăm lơ 16/8, [ơi Sang pơplông Bơk’jăp drơi jan tring ]ar Dak Lak, Ping gah Khul gah anom bơvih [o\ng tring ]ar Dak Lak pơ phun Ngă lơphe\t pơđu\t Bruă pơplông k’jăp drơi jan tui phiăn juăt tal 18 thun 2014. Hăng tơlơi gum hrom mơng 750 ]ô m’nuih pơplông le\ m’nuih apăn bruă, m’nuih ping gah, m’nuih mă bruă gah kơnuk kơna hăng sang bruă plah tơsiong mơng 43 gru\p ping gah mơng Ping gah Khul bơvih [o\ng; bơk’tưn 19 m’ta bôh yôm mơng 4 m’ta tơlơi pơplông pah bôh lông, pah blâo m’nu\, pah ping pong hăng dui hre\. Bruă pơ plông le\ bruă mă s^t n^k ]ơkă mơ-ak hrơi h’dor glăi 69 thun Bruă h’kru\ Blan sapăn (19/8/1945 – 19/8/2014) hăng Hrơi pơdo\ng lon ia djo\p m’nuih dưm k’nar deh ]ar Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2014); 18 thun Hrơi pơjing Ping gah khul bơvih [o\ng tring ]ar (20/8/1996 – 20/8/2014); laih anun kiăng pơsur bruă “Pơhra\m drơi jan tui gru Wa Hồ krin dên”, yoa kơ tơhnal “Soaih pral pioh pơdo\ng hăng pơgang lon ia Việt Nam djo\p m’nuih dưm k’nar” amăng m’nuih apăn bruă, m’nuih ping gah, m’nuih mă bruă gah Ping gah Khul bơvih [o\ng; rơgao kơ anun pơjing rai bruă pơplông djru ngă giong klă bruă k’đi ]ar jao./.

Tơlơi pơhing phrâo dêh ]ar ta] rơngiao :

****Lơ 16/8, khua mir sir dêh ]ar Phần lan, [ua\n djru dêh ]ar Ukraina, hơduah jơan kiăng pơjưh h^ tơlơi rung răng [ơi dêh ]ar Ukraina, rơgao lu blan pơblah ngă kplah wah khul tơhan kơnuk kna ha\ng tơhan kru\ bơkơdơng. Tơlơi pơblah ngă [ơi dêh ]ar Ukraina, hmâo ba truh tơlơi [u mơak ktang kt^t nao rai kplah wah dêh ]ar Nga hăng lo\n ia ta] rơngiao gah kual yu\  , yăp mơng hrơi pơblah nga ]ửa kmar tal 2, hơmâo phăk tơhmak nao rai, ngă răm rai tơlơi bơvih [o\ng huă dêh ]ar Nga hăng kual Châu âu. Khua mir sir dêh ]ar Phần Lan, ơi Sauli Niinisto nao ]ua\ Kiev, bơkơtuai ha\ng khua mir sir dêh ]ar Ukraina, ơi Petro Poroshenko, sa hrơi tơdơi pơbư\p ha\ng khua mir sir dêh ]ar Nga, ơi Valadimir Putin [ơi [ôn prong Matxơcơva. Khua mir sir dêh ]ar Ukraina, ơi Petro Poroshenko lăi pơs^t, tơlơi dưi dêh ]ar Phần Lan ha\ng Châu âu le\ yôm bia\ mă, bôh nik `u hlâo kơ tơlơi jơnum pro\ng kual Châu âu lơ 30/8 pơ\ ana\p anai./.

****Khoa {irô ding jum wai lăng Khul ling tơhan deh ]ar Nga ơi Sergei Shoygu hăng Khoa {Irô ding jum wai lăng Khul ling tơhan deh ]ar Mi ơi Chuck Hagel tu\ ư hrom laih dua bơnah khom hmâo dơng h’dôm bruă jơnum hăng h’dôm bruă pơsir lăi pơthâo nao rai mơ-ak klă kơ Tơlơi pơkôl khul pu\t ayuh găp [rô. Tơlơi lăi pơto\ng mơng {irô ding jum wai lăng Khul ling tơhan deh ]ar Mi phrâo rơgao brơi thâo, dua Khoa {irô ding jum bơk’toai laih kơ tơlơi ]i kiăng khom hmâo bruă bư\p dua bơnah kơ Tơlơi pơkôl anai. Dua bơnah ăt tu\ ư hrom mơn h’dôm glông lăi pơthâo nao rai mơ-ak klă./.

            ****Sang ia jrao kyâo bơrơkal mraih ]ar kmar [ơi dêh ]ar Apganistan, gir run hơ ^n brơi 5 ]ô ding kna gơ`u, khul hkru\ ma\ pơkong [ơi tring ]ar Herat, kual yu\ deh ]ar Apganisatn ta` pơklaih rơngai brơi. Khua pơtruh pơhiăp mơng sang ia jrao kyâo bơrơkal mraih ]ar kmar, ơi Marek Resich lơ 16/8 brơi thâo. Hdôm mơnuih anai hkru\ mă pơ kong [ơi jơlan hyu [ơk pha gơnam gum djru brơi mơnuih [ôn lan. Khul hkru\ rim hrơi đô] ksung blah [ơi tar [ar lon ia Apganistan, gơ`a\m nao tơhan wai lăng rơnuk rơnua, samơ\ giăm ha\ng anai le\ gơnhăm nao khul mơnuih hyu djru tơlơi khăp pap dơng./.

****H’jan na nao ngă h’dôm rơbâo ]ô m’nuih [ơi kual ]ư\ siăng gah roăi Himalaya rơngiă sang do#. Kơnong kơ [ơi Nepal, amăng 3 hrơi, hmâo laih 85 ]ô m’nuih djai yoa kơ h’jan ia ling dăo. Jơlan nao rai [ơi djo\p kual lon dăo gah yu\ giam hăng deh ]ar India răm rai. Rơ-wang lăng hyu [u ataih ngă gun rơdeh bek ba đuăi rơbeh kơ 1500 ]ô m’nuih [ôn sang glăk đôm [ơi h’dôm bôh sang ia l^p. Sa ]ô khoa apăn bruă Kơnuk kna brơi thâo, yoa kơ jơlan nao rai amăng kual răm rai, anun [irô djru pơtlaih kơnong kơ dưi pơ pha hyu gơnam tam gum djru kah hăng [at pơgang, ia jrao gun hăng rơdeh bek. {ing ling tơhan deh ]ar Nepal dưi pơtlaih brơi laih 300 ]ô m’nuih, lom anun h’dôm rơtuh ]ô m’nuih ăt do# tơgoan ba đuăi mơn [ơi h’dôm tring ]ar Surkhet, Bardiya. H’dôm kual anai ră anai glăk djai apui lơtr^k./.

****Kơnuk kơna dêh ]ar Kênya pôr pơthâo, [u brơi jăng jai tuai rai mơng lon ia Tây Phi, yua tơlơi duăm ruă kman Ebola. To\ tui anu\n tơlơi kâm mơng lơ 19/8 jơh ha\ng tuai rai mơng hdôm dêh ]ar Sierra Leon, Guinea laih anu\n Liberia, trư hdôm nai ia jrao đô] dưi, pơgăn kman Ebola, laih anu\n mơnuih dêh ]ar Kenya [ơi 3 boh lon ia lăi [ơi ngo\ anai. Khă anu\n, hdôm mnuih anai, tui lăng su\ hiam drơi jăn. Sang ia jrao Kenya brơi thâo, anai le\ jơlan hdră yôm mơng knuk kơna Kenya, kiăng pơgăn kman Ebola tưp hyu. Rơdeh por dêh ]ar Kenya, công ty rơdeh por prong hloh Châu phi phrâo anai pôr pơthâo, brơi pơdơi por nao pơ\ hdôm dêh ]ar; Liberia, Sierra Leon. Ră anai 5 ]ô đing đăo hmâo kman Ebola [ơi dêh ]ar Kenya, pơs^t hơmâo kman hu^ rơhyưt anai./.

Pơblang hăng pôr : Siu H’Prăk-Rơluch Xuân