Ƀing thâo bruă đưm djă pioh, pơgang jơnum ngui waih song gah djuai ania Khmer
Thứ bảy, 07:00, 05/11/2022 Thạch Hồng – VOV DBSCL/Siu H' Prăk pơblang Thạch Hồng – VOV DBSCL/Siu H' Prăk pơblang
VOV4.Jarai – Phiăn ngă yang Óoc Om Bóc – Pơplông waih song Ngo Sóc Trăng, kual lŏn dăo ia krông Cửu Long tal 5 thun 2022 sit nik pơphun amăng 3 hrơi mơng lơ 6-8/11. Hăng neh wa djuai ania Khmer, tơlơi hơdip mơda nao hrom hăng bôh thâo đưm, jơnum ngui.

Amăng anun hmâo jơnum ngui Pơplông waih song Ngo, dưi hmâo neh wa pơphun amăng tal krah blan 10 blan di rim thun. Tơlơi pha ra mơng jơnum ngui anai lĕ hơdôm bôh song dlông 30m, djă jă ia mơtah mriah yua kơ ƀing thâo phiăn đưm Khmer pơkra.

Song tơlơi Khmer iâu lĕ Tuk Ngô, dưi hmâo neh wa mă yua pioh pơplông amăng rim tal jơnum ngui Óoc Om Bóc – pơplông waih song Ngo, kiăng rơkâo hơjan klă pơ-iă hiam, pơhrui glăi pơdơi jor, kơtor lu. Pô thâo phiăn đưm Danh Vũ, tơkeng rai amăng sa kơnung djuai hmâo phiăn juăt ngă bruă pŏng pơkra song Ngo ƀơi tơring čar Kiên Giang, anun mơng hrơi dô̆ čơđai, ñu dưi tŭ mă hơdôm bôh thâo, hơdră ngă pioh pŏng pơkra sa bôh song. Tui hăng pô thâo bruă đưm Danh Vũ, ñu lĕ rơnuk tal 4 mơng sang anô̆ tui mă bruă anai.

Khă tơkeng rai ƀơi Kiên Giang, samơ̆ Danh Vũ glăk pơjing tơlơi hing ang ƀơi Sóc Trăng, anih hmâo bruă pơplông waih song pơđĭ kyar hloh ƀơi kual lŏn dăo ia krông Cửu Long. Tui hăng Danh Vũ, kiăng jing pô pŏng pơkra song Ngo ƀu djơ̆ amuñ ôh, hrom hăng anun lĕ tơlơi tŭ mă anô̆ thâo mơng kơnung djuai dô̆ hmâo tơlơi hor mơng drơi pô mơng ñu. Tơdah đưm hlâo, Tuk Ngô lĕ sông pơkra mă sa ƀĕ kyâu giar lĕ, ră anai, yua kơ phun kyâu giar kơnong kơ djop 2 čô mơnuih kuar kah hăng ƀu dô̆ dong tah, yua anun, song Ngo dưi pŏng pơkra hăng kyâu giar dưi uă jing tơr (hnal). Kyâu giar dưi ruah pŏng pơkra song Ngo khom hmâo rơbêh kơ 100 thun:

“Kyâu giar ba trun amăng ia lĕ lăp djơ̆ biă, sa lĕ ƀu hram mut ia. Dua lĕ pơđung ñu klă. Truh mông anai lĕ tui hăng tơlơi găn rơgao, ƀu hmâo kyâu hơpă hrŭp hăng kyâu giar ôh”.

Bưng bôt ba ñu truh hăng bruă pŏng pơkra song Ngo mơng Danh Vũ amăng thun 2002 lom ñu pŏng pơkra song Ngo kơ sang phơ̆t Pích, ƀơi plơi prong Vĩnh Châu, Sóc Trăng. Song blung a ñu pŏng pơkra hmâo mă yua pơhlôm laih, đa lĕ dô̆ đuăi hmar hăng djôl dong, tơdơi kơ anun, lu bôh sang phơ̆t amăng kual jak iâu ñu dong pŏng pơkra song pioh gum hrom hăng jơnum ngui. Mơng anun, ñu sit nik jing mơnuih thâo bruă đưm rơnuk tal 4 mơng kơnung djuai lom ñu akă truh 30 thun.

Lăi kơ bôh thâo pŏng pơkra song, pô thâo bruă đưm Danh Vũ lăi pơthâo, pŏng pơkra song kiăng pô pŏng pơkra khom thâo ruah kyâu, tŏng ten, ƀat bruă hăng thâo hơdră pơkra. Hrom hăng anun ăt dưi djă pioh mơn gru hiam phiăn juăt mơng song, khom pơhlôm đuăi hmar hăng dlông ia, yua anun, nao gum hrom jơnum ngui pơplông mơng dưi hmâo mă pri.

 “Yôm phăn hloh lĕ bruă pô rap rơwang song, tơdah rap ƀu djơ̆, huăi gun lu thơ song amra đuăi hmar. Kiăng song klă khom ruah djơ̆ kyâu giar, dua dong lĕ pô rap song, 3 lĕ kă khung wah hăng 4 lĕ mơnuih mă bruă pơsit”.

Rim bôh song Ngo rơngiă sa blan ha mơkrah pioh pơkra giong. Yap truh ră anai, pô thâo bruă đưm Danh Vũ hmâo pŏng pơkra hăng pơkra laih rơbêh yŭ ngŏ kơ 100 bôh song Ngo kơ hơdôm bôh sang phơ̆t Khmer. Amăng anun, sit truh mông jơnum ngui rim thun, ñu glăi pơkra hăng pŏng pơkra phrâo hơdôm bôh song Ngo kiăng neh wa gum hrom jơnum ngui. Ră anai, Danh Vũ dưi thâo truh lĕ mơnuih thâo bruă đưm pŏng pơkra song Ngo klă hloh kual lŏn dăo ia krông Cửu Long lom hmâo lu song Ngo yua kơ ñu pŏng pơkra leng kơ hmâo mă pri prong, kah hăng song Ngo sang phơ̆t Pong Tưk Chắs, sang phơ̆t Ông Kho, sang phơ̆t Tum Núp ƀơi Sóc Trăng, song Ngo mơng tơring glông Càng Long tơring čar Trà Vinh...

Ƀu djơ̆ kơnong kơ pơplông klă, neh wa djuai ania Khmer dô̆ đing nao amăng bruă pơhrô̆p song Ngo hăng hơdôm bơnga pơkra djă jă gru grua bôh thâo ha jăn mơng djuai ania. Tơdah kah hăng Danh Vũ hmư̆ hing pô pŏng pơkra song Ngo hiam hloh ƀơi kual lŏn dăo ia krông Cửu Long lĕ amăng ƀing hor kơ bơnga hmư̆ hing ƀơi hơdôm bôh song Ngo ră anai ăt khom lăi nao truh amai Sơn Sà The ƀơi phường 2, plơi prong Sóc Trăng, tơring čar Sóc Trăng. Khă thun dô̆ hlăk ai samơ̆ ñu hăng rơkơi ñu ayong Lâm Phiên hmâo pioh glăi laih lu bôh song dưi ngă tui klă hăng pha ra.

Lom hrơi jơnum ngui bôh thâo bơkơjăp drơi jăn tuai čuă ngui neh wa djuai ania Khmer kual Dơnung dêh čar tal 8 hăng Jơnum ngui ngă Óoc Om Bóc – Pơplông waih song Ngo Sóc Trăng tal 5, kual lŏn dăo ia krông Cửu Long thun 2022 giăm truh laih, ƀing gơmơi bưp amai Sơn Sà The lom glăi pơkra bơnga ƀơi song Ngo sang phơ̆t Phú Tứk ƀơi să Phú Mỹ, tơring glông Mỹ Tú, tơring čar Sóc Trăng. Amai Sà The brơi thâo abih bang song Ngo mơng djuai ania Khmer leng kơ hmâo bơnga hăng gru rŭp pha ra, samơ̆ yôm phăn lĕ ngă hiưm hơpă lom mă yua ñu, gum hrom pơplông, hơdôm bơnga anun ăt ngă rơđah mơn kơ song Ngo, ngă pơhư̆č mơnuih lăng.

 “Blung a lĕ ta pik ia ping tuir hlâo, kah hăng khua git gai sang phơ̆t hor ia ping tuir hơpă ta pik ia ping tuir anun, kah hăng kŏ, mriah, mriah trong... Tơdơi kơ anun mă yua čur kŏ kač rup, hmâo lu bơnga mơng hlâo mơ̆ sang phơ̆t hmâo ruah. Rơngiao kơ anun lĕ ta ăt kač mơn ană rŭp, kah hăng rŭp ania čơgrai, rơmông, rơman... ƀơi akô̆ song tui hluai kơ tơlơi ruah mă mơng sang phơ̆t”.

Rơgao kơ lăi pơthâo nao rai mơng thâo, amai Sơn Sà The lĕ pô thâo bruă đưm rơnuk tal 3 tơkeng rai hăng prong đĭ amăng sa bôh sang anô̆ hmâo phiăn juăt hor kač rup ƀơi pơnăng ƀơi hơdôm bôh sang phơ̆t Khmer hăng trah trel rŭp. Lom phrâo hmâo 8 thun Sà The dưi hmâo ơi ñu lĕ sa čô mơnuih thâo bruă đưm trah trel rŭp hmư̆ hing ƀơi kual lŏn dăo ia krông Cửu Long hăng amĭ ăt lĕ mơnuih thâo bruă đưm pơtô glăi bôh thâo hơdră mơng phun truh kơ pơđĭ glông. Truh 14 thun ñu hreč laih bruă anai. Hăng bôh thâo yang brơi hăng tơngan ƀat bruă, bôh akô̆ rơđah, ñu jing laih mơnuih thâo bruă đưm kač rŭp thâo rơgơi, dưi hmâo lu sang phơ̆t djuai ania Khmer jak iâu ngă tui hơdôm rŭp kač hluai tui tơlơi ruai glăi amăng tơlơi pơtô mơng Yang Phơ̆t ăt kah hăng hơdôm bơnga amăng hơdôm bôh song Ngo.

Hăng bôh thâo mơng pô, mơng lu thun hăng anai, lu mơnuih thâo bruă đưm Khmer amăng anun, hmâo mơnuih thâo bruă đưm Sơn Sà The, Danh Vũ hmâo pioh glăi laih lu rŭp song hmâo hăng glăk hmâo arăng djă pioh ƀơi hơdôm bôh sang phơ̆t Khmer amăng kual lŏn dăo ia krông Cửu Long. Mơng anun djru sit nik amăng bruă pơgang, djă pioh hăng pơđĭ kyar bôh thâo djuai ania Khmer Dơnung dêh čar, pơjing rai črăn pha ra kơ Hrơi jơnum ngui bôh thâo bơkơjăp drơi jăn tuai čuă ngui neh wa Khmer kual Dơnung deh čar tal 8 hăng Jơnum ngui ngă yang Óoc Om Bóc – Pơplông song Ngo Sóc Trăng tal 5, kual lŏn dăo ia krông Cửu Long thun 2022 pơphun amăng 3 hrơi mơng lơ 6-8/11/2022./.

Thạch Hồng – VOV DBSCL/Siu H' Prăk pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC