Klo ngai trồ tơngai duh ngan, ồng Lê Trung Nhân, ơm tàm thôn 2, xã Ia Krái, kơnhoàl Ia Grai kung bal mờ pơ ùr lòt dờñ plai điều rung. Ồng đơs, hìu bơnhă geh 4 sào ù tam điều, nam do tơnhào ờ geh kàr lơi sơl. Ồng Lê Trung Nhân, đơs:“Giă tăc ờ uă, ờ geh tơnhào, lơh geh pơgap bơh 3 tus 4 tạ gar lơm, kờp jơh priă bơcri lơh den ờ gam geh kàr lơi sơl. Tu kòp aiai den ñui, mhual, giă tăc tŭ gơguh tŭ gơmù ir tŭ do giă tăc tàm drà kă bro geh bơh 21 rơbô đông tus 22 rơbô đông dùl kĭ den lơyah ngan. Dilah mờ pah nam kờp bal den kung lơh geh bơh 7 tus 8 tạ gar, mơya nam do den giă tăc lơyah ngan, tờm sùm gơtìp tuh cuh aniai mờ trồ tiah den ngai sơlơ ờ niam”.

Ồng Tống A Tám, Kwang atbồ thôn 3, xã Ia Tô, kơnhoàl Ia Grai geh 6 tờm điều tam tàm bơrlŭ bal tàm suơn kơphê. Tờm điều hòn gơs niam kơnờm dờp geh broă sơng ka sền gàr bơh tờm kơphê dê. Mơya nam do ồng Tám kờp dŭ lài khà điều mìng geh mờ nggùl pơndrờm mờ nam lài tài bơh mhual mờ tuh kòp aniai. Ồng Tống A Tám, đơs:“Nam lài mìng geh nđờ jơ̆t tờm điều lơm mờ cồng nha lơh geh gơguh tus 1 tấn 6 tạ gar. Tŭ do jat bè trồ tiah kàl tơnhào nam do làng bol kơlôi rcang ngan tài bơh tu kòp aniai, làng bol ƀồm 2 dơ̆ sơnơm, geh cau 3 dơ̆ bồm sơnơm mơya kung ờ gơ sơ̆t jơh tu kòp sơl. Mơya kơn jơ̆ ngan kung gam là mhual, mhual rơ̆p tềng lơi là nha ro tus tềng hơ̆, hoàc huơr kơn jơ̆ ngan ai làng bol in bè priă lơh geh bơh gar điều”.

Ồng Rơ Mah K’lin, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Ia Tô pà gĭt, tŭ do làng bol gam jơh nùs lơh ngan tơnhào gar điều dum, uă ngan là pĭc is lơm ờ gŏ ơpah cau pĭc ờ tài bơh ờ geh tơnhào. Ồng Rơ Mah K’lin, đơs:“Điều nam do ờ geh tơnhào làng bol kơlôi sơnơng ngan, nam do den ờ geh tơnhào pơgap 30% tàm ù tiah xã dê, giă blơi điều den nam do mìng geh bơh 21 rơbô đông tus 22 rơbô đong 1 kĭ lơm, jat jơnau đơs bơh xã dê den nam do bơtàu tơnguh lơh sa bè tờm điều ờ geh cồng nha”.

Mò Trương Thị Thảo, cau kă bro tàm kơnhoàl Ia Grai pà gĭt, gar điều dềt, gar ờ să, giă den lơyah den broă kă bro kung kal ke ngan. Pah nam mò blơi pơgap 500 tấn gar điều den nam do ờ hềt geh nggùl sơl. Mò Trương Thị Thảo, đơs:“Nam do điều ờ geh giă, pah nam điều làng bol lơh geh 1 lồ geh pơgap bơh 2 tus 3 tấn den nam do mìng gah bàr pe tạ lơm. Điều nam do ờ niam rlau mờ pah nam, pah nam geh tơnhào gar điều dờng niam ngan, nam do plai điều ờ niam den blơi kung kal ke rlau sơl, ală kông ty khi blơi wơl kung bơcăp giă, đơs bal là kă bro kung ờ geh uă sơl”.

Ồng Nguyễn Văn Đông, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân kơnhoàl Ia Grai pà gĭt, kơnhoàl geh pơgap 6 rơbô lồ điều. Do geh sền là phan tam tơrmù rƀah tài bơh gơ dờp mờ nhơm trồ tiah, ù tiah mờ bơta gĭt wă tam phan, priă bơcri ờ uă. Ală bă ù tam điều ndrờm ờ geh tơnhào uă ngan là sơntìl yau, suơn chi neh kra, ờ hoan gĭt ngui bơta chài pa. Mìng is suơn điều sơntìl pa tơnhào uă (pơgap 2 rơbô lồ) kung gam ai tơnhào bè ờs sơl. Ồng Nguyễn Văn Đông, đơs: “Ủy ƀan Ñân zân kơnhoàl rơ̆p kờp sền wơl khà lơh geh điều nam do, jat tàm bơta hơ̆ nàng pơndờm pơnđiang, dong kờl ală broă dong kờl di pal nàng làng bol in pơn jat tai lơh jat niam broă tam điều nam pơn jat tai, ngan là tàm broă sơng ka sền gàr. Mơkung rơ̆p mblàng yal, hòi jà làng bol tam gơl wơl broă sơng ka sền gàr, tam gơl sơltìl pa nàng lơh geh jơnau kờñ tŭ do dê, mờ pơnđơl pràn lơh ngan lơh bal lơh sa mờ ală mpồl lơh sa kă bro blơi điều, tăc phan mờ lơgar ndai nàng tơnguh uă priă lơh geh bơh gar điều dê tàm ù tiah kơnhoàl Ia Grai dê.”

Tàm kơnhoàl Đức Cơ geh sền là “tiah tờm” tam điều bơh càr Gia Lai dê mờ kờp jơh bă ù ơnàng rlau 14 rơbô lồ. Ồng Nguyễn Quốc Tư, Kwang atbồ Phòng Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn kơnhoàl Đức Cơ pà gĭt, nam do khà tơnhào mờ cồng nha lơh geh điều tàm ù tiah kơnhoàl dê ndrờm gơmù bơh 20 tus 50%, geh ală tiah “ờ geh tơnhào lơi tơn”. Bal mờ hơ̆, giă tăc điều tŭ do lơyah rlau nam lài pơgap bơh 4 rơbô tus 5 rơbô đông dùl kĭ.

Jơnau tờm gơlam tus bơta do là tài bơh trồ tơngai duh jŏ jòng, bơta duh sùm gơguh gơ jat bal mờ bơta mhual neh gơrềng tus bơta gơ lì bơkào tơ̆t plai bơh tờm điều dê. Ồng Nguyễn Quốc Tư, Kwang atbồ Phòng Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn kơnhoàl Đức Cơ pà gĭt: gơwèt mờ bơta điều ờ geh tơnhào tàm uă nam rê wơl hờ ndo, gah lơh sa suơn sre sồr cau lơh broă sa ngui tĕ bơta chài măi mok pa ngui tàm suơn điều tơngai koh ntê, lơh gơlik bơkào, mờ ròng bơkào. Mơkung lơh ngan bơcri priă ơn phơng, sơnơm sền gàr phan tam nàng rcang sơndră tu kòp lơh aniai mờ ai suơn điều in kis dờng niam. Gơwèt mờ bă tiah ờ hoan geh cồng nha, tơnhào ờ uă tài bơh sơntìl ờ niam den sồr làng bol tam gơl tus tam sơntìl điều pa halà tam gơl tus tam ală phan tam bè tờm chi sa plai, tam phan jŏ nam geh priă lơh geh uă halà tam ală phan lơh sơnơm tềng hơđơm mƀur suơn điều dê.