Nhai 5 rê tus, bal mờ ală bơkàu sen gơ lì ƀô thồm, ală jơnau đơs crih bè Wa Hồ, kwang đơng lam bồ kờñ gơboh jơi bơtìan dê geh đơs làm gùt jơh ală hìu bơsram tàm ù tiah ƀòn tờm Wa Hồ dê.

Tàm hìu bơsram kâp 2 Kim Liên, kơnhòal Nam Đàn, pang rùp nggùl să bơh Củ tịc Hồ Chí Minh dê geh yồng tềng anih dờng màng ngan rlau jơh. Do là pang rùp mờ Wa Hồ neh pà hìu bơsram in pơgap mờ do 55 nam. Bal mờ pang rùp nggùl să là sră cih jơnau đơs mờ ală jơnau pơyua, jơnau pơn jờng đềt mềr mờ Wa Hồ lời ai cau pơgru, kơnòm bơsram bơh hìu bơsram dê in. Ală phan lời kis kươmàng ngan hơ̆ sùm geh ală rơnàng cau pơgru, kơnòm bơsram bơh hìu bơsram dê sền dờng màng, ki ngàm mờ lơh ngan bơto bơtê niam, bơsram jak nàng dipal mờ bơhìan ờs mờng pơn iờ să dờng màng bơh hìu bơsram dê, dipal là hìu bơsram tàm ƀòn tờm Wa Hồ dê. Jơnau đơs bơh ală kơnòm bơsram Hìu bơsram kâp 2 Kim Liên ƀòn tờm Wa Hồ dê bềng lìu bơta kờñ gơboh mờ bơta pơn iờ să: “Tŭ do, gùt lơgar gam kah bè ngai deh bơh Củ tịc Hồ Chí Minh dê, bơta do kung tơngkah bol oh pal lơh ngan bơsram sră nàng dipal mờ ală bơta kơp kờñ bơh Wa Hồ dê mờ tàm pơ dờn tai ală bơhìan pơn iờ să bơh hìu bơsram kâp 2 Kim Liên dê”.

“Să tờm oh gŏ he bơtuah ngan mờ pơn iờ să ngan tŭ geh kis mờ bơsram sră tàm ù tiah ƀòn Wa Hồ dê. Là rơnàng kơnòm să tơnơ̆ do bơh dà lơgar dê, oh sùm hơ pơrgon is mờ să tờm là pal lơh ngan jơh pràn, pal pơn đơl uă rlau tai tàm broă bơsram sră mờ pơlam tàp bồ tơngoh nàng gơ gơs kòn gơ lòng sồr, kơnòm bơsram jak, sau gơ lòng sồr Wa Hồ dê”.

Ală ngai nhai 5, ù tiah Kim Liên, kơnhòal Nam Đàn, càr Nghệ An, tiah deh Củ tịc Hồ Chí Minh, geh làng bol gùt lơgar đềt mềr hòi là ƀòn Wa Hồ dê hô hơng wă rò làng bol bơh làm gùt ală tiah dà lơgar rê còp, ki ngàm chu ñàng Wa Hồ in nàng kờñ ai tơnggŏ nùs nhơm ki ngàm, bơta kah ưn ngài bềng lìu bè nùs nhơm dờng ngan, rài kis Wa Hồ dê, cau neh ai jơh rài kis phi să ai lơngăp lơngai is, khat gơboh bơh jơi bơtìan dê in. Tàm hìu ja bal hiă, kềng pơng gàr tờm zâm ƀụt, cau lơi kung hòr dà mat tàm bơta pơn iờ să, ngoh rơngac, git gŏ nùs nhơm bơh Wa Hồ dê, mờ rlau mờ hơ̆ là bơta kờñ gơboh bơh làng bol dê tàm rùp să Củ tịc Hồ Chí Minh: “Do là hìu bơh ồng mò Wa Hồ dê lơh ai mè bèp Wa Hồ in tuh ơm kis. Hìu do geh lơh nam 1883. Ngoh rơngac tềng đap hìu bal hiă bơh Wa Hồ dê, rê còp hìu Wa Hồ, cau crih jơnau nrĭ ƀồc ồng Tố Hữu neh cih 2 jơnau nrĭ là: 3 anih hìu gời càl cah ơyun. Dùl nơm jơ nờng gle bềl lơ hơ. Tơnơ̆ pang biài jù do là jơ nờng dềt, anih ơm rlô bơh mò Hoàng Thị Loan dê. Tàm jơ nơng do mò neh deh jơi bơtìan Việt Nam bol he in 3 nă kòn jak chài ngan. Ngai 19/5/1890, di tàm tơngai bơkàu sen lì, tàm jơ nờng dềt do, Wa Hồ kờñ gơboh bol he dê neh geh deh”.

Tàm ală tŭ tơngai ơm tàm lơgar ndai, hơ̆ sồng tŭ dà lơgar geh lơngăp lơngai is mờ tus tŭ ală nam dut ndơl rài kis, Wa Hồ mìng geh 2 dơ̆ rê còp ƀòn tờm Nghệ An. Dơ̆ sơn rờp tàm nhai 6 nam 1957 mờ dơ̆ 2 tàm nhai 12 nam 1961. Tàm jơnau cih lời wơl, Wa Hồ geh cih: “Añ ơm ngài ƀòn tờm neh 20 nđờ nam. Bè ờs den cau ơm ngài hìu tŭ rê wơl gơ lơh chờ hờp, geh bal mờ moat jrùm. Mơya añ ờ moat jrùm, ờ sơnđàc is să tờm. Añ chờ hờp ngan. Chờ hờp tài tŭ añ lik lòt làng bol gam là dĭ, bol sò tơm, gơnoar atbồ kup bơ klơn. Tŭ do añ rê wơl den dà lơgar neh geh tơngklàs, làng bol neh geh khat gơboh”.

Ờ git bơh tŭ lơi, ƀòn Wa Hồ neh gơ gơs ƀòn bal bơh tơl nă làng bol Việt Nam dê. Rê ƀòn Wa Hồ nàng jòi rê hờ tơngu rơyas bơh ală jơnau ndu gơn rơh, dờng màng, mờ jơnau kah kir, phan lời kir tiah Wa Hồ neh dờng, lòt gan tŭ tơngai gam dềt ring lơngai, niam bơnĕ, tiah ù tiah neh mòn gơs cau jak chài Hồ Chí Minh – cau khin cha jak chài tơngklàs jơi bơtìan, cau niam chài tiơng pơn rơ dunia, kWang đơng lam bồ kờñ gơboh jơi bơtìan dê.

Tòm 63 nam kờp bơh kàl mrềt nam 1961, hơ̆ là dơ̆ 2 Wa Hồ rê còp ƀòn tờm, kung là dơ̆ dut ndơl ƀòn Nam Đàn geh wă rò Wa Hồ rê còp. Mơya ală nùs nhơm mờ jơnau nting tơngkah bơh Wa Hồ dê kung gam sùm tàm plai nùs bơh làng bol dê, là bơta gơn kơ nờm nàng tơl nă kWang bàng, đảng viên mờ làng bol Nghệ An lơh ngan bơt bơtàu ƀòn tờm bơtàu tơnguh, pas sơm, pràn kơldang – dipal là ƀòn tờm bơh tơl nă cau Việt Nam dê.