Kah ưn ngài Wa Hồ, cau Tây Nguyên tam klăc bal bơt bơtàu rài kis hờm ram
Thứ ba, 06:00, 03/09/2024 Cau mblàng K’ Hạnh/ VOV Tây nguyên Cau mblàng K’ Hạnh/ VOV Tây nguyên
VOV4.K’Ho- Tàm jơnau lời wơl bơh Củ tịc Hồ Chí Minh dê yal nam 1969, Wa Hồ “lời wơl gĭt nđờ bơta kờñ gơboh ai jơh gùt làng bol, jơh gùt Đảng, jơh gùt mpồl ling, ai ală sau ơruh pơnu mờ kơnòm dềt in”. Wa nting tơngkah “Làng bol he dê khin cha jak chài jơh nùs tơryang tơryồng”. “Đảng pal geh broă rơndăp lơh niam ngan nàng bơtàu tơnguh lơh sa mờ niam chài, nàng kờñ sùm bơtàu tơnguh rài kis làng bol in”. Cih kah jơnau bơto bơh Củ tịc Hồ Chí Minh dê, bal mờ làng bol jơh gùt lơgar, làng bol ală jơi bơtiàn Tây Nguyên neh sùm tam klăc bal, jơh nùs lơh broă, bơt bơtàu ƀòn lơgar ngai sơlơ pas niam, ai rài kis hờm ram, hờn chờ.

Tiah ù tiah nhàr lơgar xã Đăk Nhoong, kơnhoàl Đăk Glei, càr Kon Tum, ồng A Cu, kòn cau Jeh- Triêng, Ƀí thư Ci ƀộ mơkung là Kwang atbồ thôn Đăk Ga, đơs, làng bol sùm dong kờl bal mờ gơ̆p bơtàu tơnguh lơh sa mờ jơh nùs tus bal mờ ală mpồl sền gàr tiah nhàr lơgar. Broă bơsram mờ lơh jat krơh Wa Hồ dê rềp mềr ngan, ngan ngồn ngan mờ ală đảng viên tàm tiah do dê: “Pah ngai añ bơsram mờ lơh jat krơh nùs nhơm bơh Wa dê là bơsram lơh ală bơta niam, bơta hèr. Bơsram bơh Wa dê bè broă tềm pềr ngui sa pah ngai. Den hơ̆ sồng bơsram đơs, hòi jà làng bol lơh sa bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă brồ guh lik klàs rƀah kơ̆ kơl jăp”.

Đảng viên krơh niam lam lài mờ lơh niam nàng làng bol in lơh jat bal, hơ̆ là bơta mờ ồng A Thiếu, kòn cau Jrai, ơm tàm ƀòn Lung, xã Ya Xiêr, kơnhoàl Sa Thầy, càr Kon Tum lơh jat tŭ sơng ka sền gàr suơn chi, bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă dê:“Dilah he tam tờm chi mờ lời gời bè hơ̆ den tờm chi ờ gŏ dờng gơs ờ, cau đơs là tài bơh dà lơgar pà sơntìl ờ niam, đơs bè hơ̆ là ờ di tài bơh hơ̆ là tài bơh he lơm. Di lah he sơng ka sền gàr niam tờm chi kung gơs niam sơl. Hìu bơnhă tờ bơtô tam tờm chi, bơcri priă blơi măi ƀồm dà mờ tờ tơrlung dà, crăp ală ding tuh dà. Hìu bơnhă añ lơh ngan tam tờm chi kis gơs niam nàng geh priă jền bơtàu tơnguh lơh sa, mờ ai làng kòn cau he in lik klàs rƀah kơ̆ kơl jăp”.

 3 nam do, tàm tiah jơi bơtiàn dồ ết nă cau tàm càr Kon Tum neh lơh rlau 800 broă lơh dong kờl, dong kờl bal bơtàu tơnguh lơh sa, jì wàs jơh nhơ̆t tàm suơn chi, tơn jơh bơhiàn yau bơrngơl gơla... Ală broă lơh do neh dong rlau 10 rơbô dơ̆ hìu bơnhă rƀah mờ hìu bơnhă ndrờm rƀah geh ală bơta brồ guh. Là dùl tàm ală cau pơn rơ jak ngan geh pà khà jờng tàm pơrjum bè lơh pràn bơsram mờ lơh jat bồ tơngoh, nùs nhơm, rài kis mờ broă lơh Hồ Chí Minh bơh Tỉñ ủy càr Kon Tum dê bơyai lơh nhai 05 pa do, ồng A Huế, kòn cau Sơdàng, Kwang atbồ ƀòn Kon Nhên, xã Đăk Ruồng, kơnhoàl Kon Rẫy, pà gĭt: “Bơsram mờ lơh jat krơh nùs nhơm, rài kis mờ broă lơh Hồ Chí Minh dê, bol añ neh hòi jà làng bol lơh geh cồng nha ƀòn lơgar pa. Añ hòi jà tơn làng bol dong kờl ngai lơh broă bal, lơh geh ù tiah niam tàm tiah hìu rông, lơh niam wơl gùng lòt. Tam tờm chi kềng gah gùng tờm kung bè ală gơl gùng ƀòn lơgar. Sền gĭt bơta geh ngan den tŭ do làng bol ờ gam lơh jat bơhiàn bơrngơl gơla bè lài do tai”.

Kung ndrờm bè tàm càr Kon Tum sơl, làng bol ală jơi bơtiàn tàm càr Lâm Đồng kung gam tam gơl rơndăp tăp sèng phan tam, ngui bơta chài măi mok pa tàm broă lơh sa nàng lơh sa ngai sơlơ bơtàu tơnguh. Ồng Kon Sơ Ha Vương, kòn cau K’Ho, Củ tịc Anih duh broă Mặt trận Dà lơgar Việt Nam xã Dà Ñim, kơnhoàl Lạc Dương, pà gĭt, ala tài bơh tam mìng tờm kơphê lơm, làng bol neh tam li la uă ală tờm chi ndai tai, hời rơ tam phan lơh sa jat sră dan blơi mờ sơm bat tê bal dồ nùs bal bơt bơtàu xã ƀòn lơgar pa sơlơ tơnguh uă. Ồng Kon Sơ Ha Vương, đơs: “Gơwèt mờ gùng dà broă lơh dà lơgar mờ làng bol lơh bal, uă broă lơh bơt bơtàu gùng lòt, rbàng, rbòng dà neh bơcri priă lơh kơnhăp. Bal mờ lơh sa kơ̆ kơl jăp, rài kis phan bơna mờ nùs nhơm bơh làng bol dê neh geh bơtàu tơnguh uă ngan”.

Kung tam li la uă phan tam nàng lơh tus tam phan lơh geh bơh suơn sre phan bơna, kòn cau Rơđê tàm càr Dăk Lăk gam lơh ngan nàng brồ guh lơh pas. Ồng Y Mi Êban, ơm tàm ƀòn Ea K’mat, xã Hoà Đông, kơnhoàl Krông Pách đơs bè broă tam tàm bơrlŭ bal tờm sầu riêng, tiêu tàm suơn kơphê 1 lồ 4 sào bơh hìu bơnhă dê:“Gơwèt mờ gơnoar broă là đảng viên he pal lòt lài mờ lơh krơh lài nàng làng bol in lơh jat, sùm jơh nùs jòi gĭt lùp bơsram bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă dê. Tŭ tam tàm bơrlŭ bal tờm sầu riêng, kung ờ geh uă priă jền sơl den añ pal càn priă ngân hàng mờ lùp bơsram tai bơta chài tam phan. Nam do añ tơnhào geh pơgap 15 tấn plai sầu riêng, bal mờ priă lơh geh bơh kơphê mờ tiêu dê kung kơ̆ kơl jăp đau sơl”.

Tàm càr Gia Lai, làng bol ală jơi bơtiàn kung gam lùp bơsram ală broă lơh pa ai rài kis ngai sơlơ hờm ram rlau tai. Kra ƀòn Hmrick, kòn cau Jrai, ơm tàm ƀòn Ia Nueng, xã Biển Hồ, ƀòn dờng Pleiku, pà gĭt, mờ bơta bơcri priă bơh Dà lơgar dê, làng bol bơtàu tơnguh wơl broă lơh bơh yau bè trah mòn dơm chi, tàñ sơ̆ sah, tàñ ồi kòn cau; bơsram broă trŭ gơm phan sa gàr tơl niam bơta sàng goh mờ bơyai lơh lòt  nhơl mpồl bơtiàn :“Tŭ do rài kis bơh làng bol neh tam gơl, tàm ƀòn gùng lòt rê ƀuơn ngan, ờ gam cau lơi jơgloh rƀah tai. Mờ gơnoar broă là cau kra ƀòn, añ sùm mblàng yal ai làng bol in gĭt loh gùng dà broă lơh bơh Đảng, Dà lơgar dê, nàng làng bol in kơ̆ nùs nhơm pin dờn tàm gùng dà broă lơh bơh Đảng, Dà lơgar dê. Bơt bơtàu ƀòn niam chài lòt nhơl mpồl bơtiàn là gùng dà broă lơh di pal ngan nàng tam gơl rài kis làng bol in, rơ̆p geh hờm ram, hờn chờ rlau tai”.

Bal mờ làng bol ală jơi bơtiàn tàm tiah Tây Nguyên, kòn cau M’nông tàm càr Dăk Nông gam sơm bat tê bal dồ nùs bal tàm pơrlòng bơtàu tơnguh lơh sa mờ bơt bơtàu ƀòn lơgar pa. Ồng K’ Sung, Kwang atbồ ƀòn Ting Wel Đơm, xã Dăk Nia, ƀòn dờng Gia Nghĩa, brờn brài ngan đơs: kơnờm geh Đảng, geh Wa Hồ, làng bol ƀòn lơgar neh geh rài kis hờm ram:“Tàm ală rài tam lơh, gơwèt mờ làng bol ală jơi bơtiàn tàm tiah do sùm pin dờn tàm Đảng. Tus tŭ do, làng bol kung sùm pin dờn mờ gùng dà broă lơh bơh Đảng, adat boh lam bơh Dà lơgar dê, sùm tam klăc bal nàng sền gàr ring lơngai tŭ do mờ sùm sùm tam klăc dờng nàng bơt bơtàu lơh sa ngai sơlơ brồguh, rài kis ngai sơlơ bơtàu tơnguh, bơtàu tơnguh nàng làng bol pas, dà lơgar pràn kơl dang”.

Củ tịc Hồ Chí Minh neh rê mờ ồng pàng 55 nam do rao, mơya nùs nhơm kờñ gơboh bơh Wa dê kung gam sùm gơwèt mờ làng bol Việt Nam. Jơh gùt Đảng, jơh gùt làng bol he dê dan “tam klac bal, pơnđơl pràn lơh ngan, bơt bơtàu dùl dà lơgar Việt Nam ring lơngai, tơrgùm dùl, lơngăp lơngai is, làng bol lơh tờm mờ pas pràn”, bè bơta kơ̆p kờñ dŭt ndơl bơh Củ tịc Hồ Chí Minh dê.

Cau mblàng K’ Hạnh/ VOV Tây nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC