Bơta niam lài ngan tàm lơh broă jăt sền dờng rơlao jơh bơh Quốk hội dê là dơ̆ lùp mờ hơ jơnau lùp tàm Pơrjum dơ̆ 6 tŭ geh đơs là “tam gơl pa”, “Krơi is”, “ờ hềt tŭ lơi geh” tŭ sền bè gah broă lùp, broă bơyai lơh, mờ nùs nhơm sền wơl rơlao nggùl tơngai lơh broă. Ờ gam tai là dơ̆ lùp mờ hơ jơnau lùp bè ờs bơh pơrjum lài, mờ dơ̆ lùp mờ hơ jơnau lùp do geh ai tơngŏ tài “dơ̆ sơnrờp” krơi is ngan bè Củ tịc Quốk hội Vương Đình Huệ đơs: “Do là dơ̆ sơnrờp tàm tơngai lơh broă khoă XV dê, Thủ tướng, jơh ală Phó Thủ tướng Cíñ phủ mờ 21 nă Ƀộ trưởng, Kwang atbồ gah lơh broă dà lơgar neh hơ tơn jơnau lùp bơh ală kwang bàng Quốk hội. Mờ bơta lùp mờ hơ jơnau lùp ơnàng, gơrềng tus 21 gah broă krơi is, 10 nghị quyết bơh Quốk hội geh rơndăp săp sèng gơs 4 mpồl gah broă jăt jơnau bơceh lơh bơh Ủy ƀan Duh broă sùm Quốk hội dê”.

Dơ̆ sơnrờp tàm tơngai lơh broă khoă XV, Quốk hội bơyai lơh lùp ală kwang bàng Cíñ phủ bè broă lơh jăt ală nghị quyết bơh Quốk hội khoă XIV mờ bơh sơnrờp tơngai lơh broă Quốk hội Khoă XV dê tus jơh Pơrjum dơ̆ Poan bè jăt sền mìng dùl tơngu me, bè lùp gơwèt mờ ală gah broă. Broă lùp geh uă ơnàng, gơrềng tus 4 mpồl gah broă lơh sa tơrgùm bal; lơh sa gah broă; nội cíñ, sền gàr adat boh lam; bơta niam chài, mpồl bơtiàn. Dơ̆ lùp gam geh tai bơta pa, hơ̆ là ală Củ ñiệm Ủy ƀan bơh Quốk hội kung “tus bal” nàng lơh loh ală broă. Kwang bàng bal mờ cau tĕ khà ndrờm đơs niam lơh broă jăt sền bơh Quốk hội dê.

Lài mờ hơ̆, tàm Pơrjum dơ̆ V, mờ 4 mpồl gah broă: lơh broă, cau ling sồt să mờ mpồl bơtiàn; khoa họk mờ kông nghệ; gùng lòt pơn diang phan mờ jơi bơtiàn geh rơwah, ală khà niam, dơ̆ sơnrờp geh tàm dơ̆ lùp mờ nùs nhơm (Jơh nùs – Jơh pràn – Niam – Jơh bồ tơngoh - Jơh kơnòl), hơ̆ là: 454 dơ̆ kwang bàng dan tus bal lùp, 112 nă kwang bàng lơh jăt gơnoar lùp mờ 49 nă kwang bàng tàm pơn dang nàng lơh loh rơlao tai broă-do ndrờm là ală khà kờp uă ngan.

Mờ broă rơcang nền nòn bè khà kờp, ờ ngòt gơtìp tam lah, ală kwang bàng neh lùp tai tus dŭt ndơl kơnòl broă atbồ Dà lơgar bơh să tờm cau lam bồ mờ ală anih lơh broă geh gơnoar bal mờ ală kơ ƀàng dan tàm pơn dang. Jăt ală kwang bàng Trần Thị Vân, mpồl kwang bàng càr Bắc Ninh đơs, broă geh uă kwang bàng kờñ tàm pơn dang kung neh tơlik nùs nhơm jăt sền tus dŭt ndơl mờ pà gŏ bơta kwơ bơh làng bol, bơta kwơ bơh dà lơgar neh ai geh dờng rơlao jơh. Mò Trần Thị Vân, mpồl kwang bàng càr Bắc Ninh đơs tai: “Nùs nhơm tàm hìu pơrjum nggồr ngan, ờ mìng gal kwang bàng lùp mờ tơnơ̆ mờ tŭ lùp tŭ Ƀộ trưởng hơ wơl den geh ală kwang bàng kờñ tàm pơn dang uă rơlao”.

Mờ broă jăt sền tơngu me, dùl tơngu me jăt sền bơh Quốk hội geh lơh tàm nggùl tơngai, “lài tŭ sền”, bal mờ broă lơh jăt, đơng lam. Dơ̆ sơnrờp , dùl tơngu me jăt sền gơdờp bal jơh 3 broă lơh jơnau kờñ dà lơgar kwơ màng bơh dà lơgar dê bè Phó Củ tịc Quốk hội, Kwang lam bồ mpồl kwang bàng jăt sền Trần Quang Phương đơs nền: “Do là dơ̆ sơnrờp Quốk hội jăt sền tơrgùm bal jơh 3 broă lơh jăt jơnau kờñ dà lơgar dê mờ geh lơh tàm nggùl tơngai lơh broă. Bơta do tơlik loh gùng dà broă lơh bơh gờñ, bơh ngài Quốk hội dê nàng lơh broă bal mờ Cíñ phủ”.

Mờ nùs nhơm rơcang lài, “jăt” pal “sền”, song dơ pă, ờ pleh, di tŭ đal git ală bơta kal ke, gơkòl, Quốk hội pơn jăt tai lơh broă bal mờ Cíñ phủ nàng jòi geh ală broă lơh di pal rơlao, tàm hơ̆ uă ngan là tŭ tàm tơngai lơh pe broă lơh jăt jơnau kờñ dà lơgar dê tơngai bơh nam 2021 tus 2025 mìng gam 2 nam tai là pal jơh. Jăt sền mờ nùs nhơm geh lơh sùm là bơ̆t mờ tam dră, tàm hơ̆ bơ̆t kung gam là broă lơh tờm nàng ală broă ngai sơlơ niam rơlao, do là bơta Củ tịc Quốk hội Vương Đình Huệ neh đơs nền tàm uă dơ̆ pơrjum tàm nam 2023, Củ tịc Quốk hội đơs nền, jăt sền mìng tơngu me là dùl bơta àng tàm broă lơh Quốk hội dê: “Jăt sền là broă lơh kwơ màng, broă lơh tờm nàng pơn jăt tai tam gơl pa, bơh broă jăt sền do nàng he gŏ adăt boh lam bè lơi, ală broă lơi jŏ tơngai, jal mhar nàng bơsong. Jăt sền bơh nam do sền kwơ tàm broă jăt sền lơh broă, hơ̆ là jăt sền ală broă gam geh lơh. Bè jăt sền 3 broă lơh jơnau kờñ dà lơgar dê là 1 jơnau kờñ đơs pơ niơu. Tài geh dơ̆ jăt sền do den tàng pơrjum ni sơna tus do hơ̆ sồng geh Nghị quyết bè broă ai geh ờ uă kơrnoăt lơh broă nàng lơh mhar broă lơh jăt 3 Broă lơh jơnau kờñ dà lơgar do dê, den jăt sền hơ̆ sồng geh bơta pràn, geh gơrềng, geh kwơ, đềt mềr mờ rài kis. Jăt sền kung lơh geh bơta bơtàu tơnguh là tàm bơta hơ̆”.

Mờ nùs nhơm “cèng nhơm tă rài kis tàm pơrjum”, gàr jơnau hơ Quốk hội sùm iăt kơno jơnau đơs bơh tàm rài kis mùl màl, jơnau kơ̆p kờñ làng bol dê, nam 2023, dơ̆ sơnrờp, Quốk hội cri bơyai tàm Hìu pơrjum dờng bè jơnau yal cồng nha jăt sền broă bơsong jơnau dan bơh cau tĕ khà pơyoa tus Pơrjum dơ̆ IV mờ Pơrjum dơ̆ V, Quốk hội khoă XV. Bơta do ai tơngŏ cơng tàm mùl màl ai nùs nhơm tam gơl pa, geh kơnòl, git jơnau tàm jơnau đơs bơh cau tĕ khà, sền gròi tus mờ cồng nha bơsong jơnau dan bơh cau tĕ khà bơh ala lơh broă kwang bàng ala măt dờng ngan rơlao jơh bơh làng bol dê; ai geh nùs nhơm pin dờn dờng ngan tŭ jăt sền neh kis tàm rài kis làng bol dê, kơlôi rơcang tàm jơnau kơlôi rơcang làng bol dê, ờ sŭk bal mờ ală nùs nhơm ờ sŭk bơh làng bol dê.