Mờr 20 nam đềt mềr mờ tiah nhàr lơgar, Thiếu tá, ƀak sìh ồng Nguyễn Văn Quốc Trí bal mờ ală ling geh griăt tơlir Pôs đồng Sền gàr tiah nhàr lơgar Tr’hy, kơnhoàl Tây Giang neh hòi jà, mblàng yal làng bol Cơ Tu rơhời tơngguh uă gĭt wă bè bơta gơ aniai bơh jơnau pin dờn bu ba, bơngơl gơ la dê, rơhời sang tĕ ală bơhiàn bơngơl gơla ờ gam kwơ tai tàm mpồl bơtiàn.

Deh mờ dờng tàm kơnhoàl Núi Thành, càr Quảng Nam. Tơnơ̆ tŭ jơh bơsram Hìu bơsram Đại họk Lơh sơnơm tơm ba Huế (Đại họk Huế) ƀak sìh Nguyễn Văn Quốc Trí rê lơh broă tàm Pôs đồng Sền gàr tiah nhàr lơgar Đăk Pring (kơnhoàl Nam Giang). Tus nhai 05 nam 2021, ƀak sìh Trí geh ntrờn sồr tus lơh broă tàm Cơldŭ kham Uă gah ling klàng làng bol lơh sơnơm Axan, Pôs đồng Sền gàr tiah nhàr lơgar Tr’hy kơnhoàl Tây Giang, kham, sơm kòp ai làng bol puan sàh tiah nhàr lơgar kơnhoàl Tây Giang dê in mờ jơh bal bàr pe ƀòn rềp nhàr bơh lơgar bơyô Lào dê. Bơh uă nam đềt mềr mờ tiah do, Thiếu tá, ƀak sìh Nguyễn Văn Quốc Trí bal mờ ală cau ling geh griăt tơlir neh hòi jà, mblàng yal làng bol kòn cau Cơ Tu bàr đah tiah nhàr lơgar in tơngguh uă gĭt wă bè bơta gơ aniai bơh bơta pin dờn bu ba, bơngơl gơla, rơhời sang ală bơhiàn bơngơl gơla ờ gam kwơ tai tàm mpồl bơtiàn.

20 nam đềt mềr mờ làng bol tiah nhàr lơgar, khăt tơngai lơi, tŭ geh cau tàm ƀòn kòp jê, lơbơn ñam ño, khih bơsềt, nha ngón, òng sồc, bơs khih kăp, ngan là tŭ deh kòn…làng bol ndrờm dòn kơnờm, jòi tus ƀak sìh Nguyễn Văn Quốc Trí lơm. Rềp ndo ngan rlau jơh, tàm mang mrềt noăt ngan, kơno yal dồ nă ùr bun kòn cau Cơ Tu tàm gùng lòt deh den bơcah dà se, gơtìp jê ndul ngan gĭt lơh, ờ gơtùi pơn jăt tai đìh rơndeh măy nàng jun tus cơldŭ kham. Ƀak sìh Nguyễn Văn Quốc Trí bal mờ cau lơh broă bal sơrbăc mhar tus tơn tàm anih do bơsong di tŭ, dồ nă oh ùr dềt geh deh, bàr nă mè mờ kòn ndrờm pràn kơldang.

Tơngkah kir sơnrai bơh ală nam lơh broă tàm tiah jơnhoa gơ wèt mờ ƀak sìh Trí mờ cau lơh broă bal ngai sơlơ uă. Khi gơgơs anih kơnờm pin dờn bơh làng bol dê. Ƀak sìh Nguyễn Văn Quốc Trí yal: “Tiah mpồl lơh broă lơh pôs đồng là tàm sàh AXAN tiah jơnhoa kơnhoàl Tây Giang, càr Quảng Nam dê, làng bol tàm do ndrờm là cau làng bol kòn cau Cơ Tu ơm kis, rài kis lơh sa mờ gĭt wă bơh làng bol gam ờ hềt wil tơl den tàng gam geh sơl ờ dồ êt bơhiàn pin dờn bơngơl gơla ờ gam kwơ tai. Broă lơh mblàng yal mờ hòi jà làng bol rơhời sang ală bơhiàn mờng kwèng bơngơl gơla ờ gam kwơ tai geh bol hi ai lài sền gròi, rơhời jơnau gĭt wă làng bol dê geh tơngguh tai loh làng. Tàm ală nam pa do, añ neh tìp ờ dồ êt ală cau kòp is ồn ngan, bè cau kòp gơtìp bơs kăp, khih bơsềt, hơ̆ sồng ùr geh bun deh kòn tàm gùl gùng. Tàm hơ̆, añ neh dong kờl mhar ai uă cau in sơrlèt bơta sơbơng roh".

Ƀak sìh Nguyễn Văn Quốc Trí sùm tus tơl thôn, ƀòn nàng sền swì pràn kơldang să jan, bơto pơlam, pơlam làng rơcăng lài mờ sơm kòp ờ sa priă làng bol in. Mơkung bơto pơlam làng bol bơta chài rơcăng pleh ală bơta kòp bơtờp, sền gàr sàng goh tiah ơm kis mờ tam uă ală bơta chi lơh sơnơm kwơ nàng sền gàr pràn kơldang să jan tàm hìu. Ồng Bling Mưr ơm tàm thôn A Banh 1, sàh Tr’hy, kơnhoàl Tây Giang ki ngàm ngan, đơs: “Ƀak sìh Nguyễn Văn Quốc Trí sùm bơto pơlam jơh nùs jơh tồr, sền cau kòp ndrờm bè cau hìu bơnhă sơl. Geh ală tŭ ƀak sìh lòt tiă gan dà croh tus thôn, ƀòn nàng dong kờl sơm cau kòp jê in, cau kra rài kis kal ke ờ geh tơl bơta tus ală hìu sơnơm dờng nàng kham, ală kòp kơn jơ̆. Bơdìh mờ kham sơm kòp, ƀak sìh Trí gam mblàng yal bơta chài ngui ală broă lơh pleh bun ai ală yô ùr bơklau in bè broă lơh rơcăng kơryan kòp bơtờp”.

Kờp bal pah nam, Cơldŭ kham Uă gah ling klàng làng bol lơh sơnơm Axan dờp bơh 6 rbô tus 8 rbô nă cau kòp tàm ù tiah 4 sàh bơh kơnhoàl Tây Giang, càr Quảng Nam dê mờ ală ƀòn rềp nhàr lơgar bơh kơnhoàl Kà Lừm, càr Sekong, lơgar bơyô Lào dê tus kham mờ sơm kòp. Bơh nam 2016 tus tŭ do, cơldŭ kham geh sền gròi lơh bal mờ bơta ơnàng ngai sơlơ ơnàng rlau, crăp ơn uă phan ngui măy mŏk gah lơh sơnơm pa ngan bè măy cùp X-kwang măy mŏk sồ, măt xét nghiệm siñ hoá măy mŏk lơh is, măy lơh gơlik ô xi măy mŏk lơh is, măy jồp dà màñ gơlòt mờ đèng 2 ding, jơnờng lơh ram kòn se pa deh, 10 nơm jơnờng ai cau kòp in ơm bĭc mờ rơndeh sơnơm nàng jun hờ hìu sơnơm dờng ai cau kòp in tŭ gơjal. Thượng tá ồng Bùi Văn Đức, Lam bồ Pôs đồng Sền gàr tiah nhàr lơgar Tr’hy, đơs: “Bi Nguyễn Văn Quốc Trí tơnggŏ geh gơnoar broă kơnòl broă là krơh àng bơh mpồl cau ling sền gàr tiah nhàr lơgar càr dê đơs bal kung bè bơh mpồl lơh broă dê đơs is. Làng bol tàm do dồ bơnah gĭt wă gam uă bơta ờ hềt wil tơl, tài bơta phan bơna gùng lòt kal ke, dilah bè dong kờl mhar ờ thàn mờ jun tus hìu sơnơm hơđang den roh bơh 2 tus 3 jiơ hơ̆ sồng tus hờ hìu sơnơm kơnhoàl. Tài bè hơ̆, dilah ờ geh ƀak sìh Trí ờ dong kờl sơm di tŭ den sơbơng roh ngan tus màng kis. Bi Nguyễn Văn Quốc Trí là krơh àng bơh mpồl lơh broă dê kung bè bơh mpồl Cau ling sền gàr tiah nhàr lơgar càr Quảng Nam dê đơs bal”.

Ală broă lơh bềng bơta kwơ bơh ƀak sìh Nguyễn Văn Quốc Trí dê neh tơnggŏ nùs nhơm, bơta tam klăc, đềt mềr đah ling klàng mờ làng bol, lơh geh bơta pin dờn jrô ơnàng tàm nùs làng bol tàm kơnhoàl ù tiah nhàr lơgar. Ală cau lơh sơnơm “griăt tơrlir” bè ƀak sìh Trí neh pơgồp bơnah lơh pơnrơ tai bơhiàn pơnrơ dờng ngan bơh ală cau ling Wa Hồ dê tàm tiah nhàr lơgar càr Quảng Nam.