Tsuv txo grêk tsơưs têx zak zưr vuôz tsuôz, kiêk nênhs hâur huôv tsar uô kôngz nuv

 Sơn La muôx 320 cxênhz ntâu ha ar liêx têz. Niêx shông, trơưk li sôr laov thôngz sâu, muôx 300 tênhr yuôx tâu sir zôngv tsuôs tuô têx đrox tsuôs hâur liêx têz thiêz muôx txix 35-40 tênhr têx hnaz tax, hưx zak zưr trâu yuôx tưz đhâu sir zôngv tsuv khơưk sâu, hlơưr por tsês chiê txo grêk tsơưs vuôz tsuôz, kiêk nênhs tênhx qơư. Đơưk uô têx kiêk nênhs, vuôz tsuôz viv hnaz tax, hưx zak zưr trâu yuôx li heik sâuv, hnuz 22/11/2021, ủy ban tso tơưv Quyết định 2858/QĐ lok cir đêx anr “Seiz car, khơưk sâu, hlơưr por tsês hưx zak zưr, hnaz tax trâu yuôx tsuôs tuô đrox, caz hmoz đhâu zôngv tas hâur thax tsav tỉnh ntu 2021-2025”. Cxuô cơ quan muôx vax huôv fuô kriê trâu tsôngv lax pêx xênhv đros khơưk sâu têx hưx zak zưr, hnaz tax yuôx tuô đrox đhâu sir zôngv, tsi muôz por tsês ntơưv têx uô kiêk nênhs, vuôz tsuôz tênhx qơư. Ciês ngênhx Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tưz tsưr tsix 300 lớp cơưv cxaz têx txux chi lês uô luôs hâux lưv heik sâuv, yax kriê gra siêz tsưr ziv jênhv pâuz trâu 10 cxênhz lênhx pêx xênhv lok seiz car, khơưk sâu, xưv lik hnaz tax, hưx zak zưr trâu yuôx tsuôs tuô đrox, tuô caz hmoz đhâu zôngv tas. Nhoz cxuô huyện, TP, qênhz yuôx, cxiv kho tsưr ziv njuôk hov qơư trâu têx vuôz tsuôz, kiêk nênhs heik co đhâu zôngv tas đros trâu fuô uô cê cxiv tsa jêx jok yiêz, huv đros tsênhv tsênhz nhoz yênhx thax tsav qơư. Txos nhiv no, tas nro tỉnh tưz cxiv uô tâu 5 cxênhz ntâu qơư trâu hnaz tax, hưx zak zưr trâu yuôx tsuôs tuô đrox, caz hmoz đhâu sir zôngv nhoz cxuô xã, jêx jok. Ntu txix 2017 txos kaz shông 2023, Chi cục tsêz chos kôngz thiêz por hưv đrox tsuôs tỉnh tưz khơưk sâu, hlơưr por tsês 80 tênhr hnaz tax, hưx zak zưr li heik sâuv. Nzênh shông 2024, Chi cục tsêz chos kôngz thiêz por hưv đrox tsuôs tsi tâu choz nhiêx txiêx fuô uô luôs hâux lưv xưv lik têx vuôz tsuôz, kiêk nênhs co, hâux lưv no zos Ủy ban cxuô huyện, TP lês uô. Txix ciês hâur shôngk shông, Chi cục tưz nhênhz chơưv trâu Sở Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz heik Ủy ban cxuô huyện, TP xeir tsov thiêz choz hâux lưv trâu iz taz viv seiz car têx qơư trâu chor hnaz tax, zak zưr vuôz tsuôz, kiêk nênhs ntơư lok sâuv khơưk sâu, fax thâux, xưv lik. Iz chas co, bax phênhz nhiêx txiêx fuô uô luôs hâux lưv khơưk sâu, hlơưr por tsês, xưv lik hnaz tax, hưx zưk zưr trâu yuôx tsuôs tuô đrox, caz hmoz hâur thax tsav trơưk cui tinhv.

Chiê txo grêk tsơưs sir zôngv têx hnaz tax, hưx zak zưr hâur huôv tsar uô kôngz, hnuz 18/7/2022, Bộ Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz muôx Quyết định sôr 2711/QĐ-BNN-KHCN tso tơưv tsưr ziv txo grêk tsơưs, khơưk sâu, phênhz thiêz tror sir zôngv têx zak zưr đhâu zôngv tas hâur ngênhx kôngz nuv uô đuô lưv zav.

Đros trâu têx li heik co, hâux lưv tso tơưv ntu 2022 txos shông 2025 hâur huôv tsar uô kôngz, tsơưs zôngv txos têx hnaz tax, zak zưk 15%; khơưk sâu, phênhz tâu hnaz tax, zak zưr tsơưs tsơưs 60% thiêz tror sir zôngv uô lưv zav tâu tsơưs yax 12% chor hnaz tax, zak zưr. Hâur ngênhx por hưv đrox tsuôs txo grêk tsơưs sir zôngv 20% têx zak zưr. Lok sâuv ngênhx tu zus mak tsơưs zôngv txos 30% têx zak zưr; khơưk sâu, phênhz tâu tsơưs tsơưs 80% thiêz tror zôngv uô đuô lưv zav tâu nhos 25% têx zak zưr. Sir jos 100% doanh nghiệp tsiv uô, zuôr muôs hax huv ngênhx kôngz nuv tâu pâuz cxix cxuô têx cui tinhv, tsênhv chei cik txos seiz car hnaz tax, zak zưr vuôz tsuôz, kiêk nênhs đhâu zôngv tas; 50% canr bôv seiz car ngênhx kôngz nuv tâu cơưv cxaz lok têx cui tinhv, tsênhv chei cik txos têx li heik sâuv hâur huôv tsar uô kôngz nuv; 50% pêx xênhv tâu cơưv cxaz têx tsưr ziv jênhv pâuz lok cui tinhv, tsênhv chei cik txos hnaz tax, zak zưr heik co.

Chiê uô tâu luôs hâux lưv tso tơưv, cxuô bộ, ngênhx, ntơưv qơư thiêz pêx xênhv tsuv hlôngr jux juk sir zôngv têx zav uô hur tênhx qơư, tsơưs zôngv txos chor zak zưr, hnaz tax uz no; uô trơưk têx tsưr ziv kriê hâur huôv tsar uô kôngz chiê txo grêk tsơưs sir zôngv zak zưr; sir jos tror sir zôngv têx kuôr blêx, kuôr cưk uz no uô hur tênhx qơư hlôngr viv zak zưr; cxiv tsa tsưr ziv huôv tsar uô nox truôx tuk thiêz jông chiê txo grêk tsơưs hưx, têik zak zưr; sir zôngv têx zav uô hur tênhx qơư hâur ngênhx kôngz nuv; iz chas ntơư khơưk sâu, phênhz thiêz tror sir zôngv têx zak zưr uô đuô lưv zav phưx vưv huôv tsar uô kôngz nuv.

Đros trâu têx hnaz tax trâu qir, yuôx tsuôs tuô đrox, caz hmoz, yuôx kho moz tsiêx cxu....tsuv khơưk sâu chox muk hlơưr por tsês; yax kriê, gra siêz cxuô tsưr tsix, lênhx nênhs tsưr ziv jênhv pâuz, txơưx jênhv lok seiz car, tsiv uô, sir zôngv hnaz tax, têik, hưx zak zưr hâur huôv tsar uô kôngz nuv; fuô uô cê têx tsênhv njiêz yax kriê lok seiz car, phax tar, txo grêk tsơưs, khơưk sâu, phênhz thiêz tror sir zôngv têx zak zưr uô lưv zav chuôz zênhx đros trâu têx tsaz yênhx cxiz kôngz-jôngr-đêx nuv; yax kriê gra siêz tsưr ziv jênhv pâuz lok hnaz tax, zak zưr sir zôngv iz jiês têx tsi jông uô ruôr hiêv txos kôngz nuv, chiv xênhz đrox tsuôs, đêx hiêr, tênhx qơư, lênhx nênhs đas jos./.

Bích Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv