Qơư jông chiê nênhs trâus moz cxuô zav moz ka tuôx seiz njuôs thiêz kho moz nhoz Sơn La

           Niêv lâuk Quàng Thị Tiêng nhoz jos Lù, xã Chiềng Lương, huyện Mai Sơn, Sơn La moz o txiê Basedow thiêz tso jis kaz jiz zuôr xar 2 shông no. Txix thâuv trâus moz, luz hli tưs niêv lâuk cux muk tsêr kho moz Nội tiết tỉnh Sơn La chiê tâu seiz njuôs, heik kriê thiêz zuôr yuôx lok kho moz.

          “Hâur cxuô jiês tuôx seiz njuôs thiêz kho moz ntơưv tsêr kho moz no cur pov têx y bác sĩ nhoz no lok six jông siêz, cur truôx siêz chơưv kho moz ntơưv no”

          Chiê phưx vưv luôs hâux lưv seiz njuôs thiêz kho moz trâu nênhs moz sâuv thax tsav tỉnh, tsêr kho moz Nội tiết tỉnh Sơn La tưz tâu yưv pênhr cxiv tsa đar jông đuô đros muôx 120 luz txax trâu nênhs moz pư, ntâu chuôz zênhx yiêz li meir sinh hóa, meir liv nyar, meir njuôs siv cuô jis, seiz njuôs plơưr, máy sêiz tsov cxuô zav moz….Đhâu co tưz paz chôngz nênhs moz tuôx seiz njuôs thiêz kho moz tâu zos đrêiv tsưr ziv siêz xar,  paz phênhv txu grês têx moz hnhar…

          Pos Lò Thị Điện, nhoz jos Khiếng, xã Chiềng Chăn, huyện Mai Sơn tsênhv kho moz ntơưv tsêr kho moz no puz pâuz:

          “Cur nhoz tsêr tês tơư yênh yênh tsi muôx jos, tuôx ntơưv no seiz njuôs bác sỹ hêik pâuz tiêk trâus moz nội tiết thiêz tso jis kaz jiz, viv li cur nhoz no kho moz. Tâu têx bác sĩ tsoz phưz jông, cur pov muôx đas jos jux juk”.

          Chungz fênhx iz hnuz Tsêr kho moz Nội tiết tỉnh Sơn La tos 150 lênhx nênhs moz tuôx seiz njuôs thiêz kho moz. Đrâuv têx lênhx nênhs trâus moz tso jis kaz jiz, muôx ntâu lênhx trâus siz mêx siêz, tsêr kho moz tsuv ciêr chênhr chơưv kho moz, tsi chiê trâus moz hnhar nzir.

          Txix hâur shôngk shông txos nhiv no, tsêr kho moz tưz seiz njuôs thiêz kho moz trâu 22 cxênhz ntâu lênhx nênhs moz, hâur co, muôx zuôr xar 2 cxênhz lênhx moz tuôx nhoz hâur tsêr  kho moz chiê chơưv kho. Bác sĩ Lê Thị Thu Hường, Phó khoa seiz njuôs, tsêr kho moz Nội tiết tỉnh Sơn La puz pâuz, zos tỉnh tox siêz, nênhs moz tuôx seiz njuôs thiêz kho moz phênhv ntâu zos tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs, txux chi kik; viv li, hâur iz jiês lênhx nênhs moz kho jông moz thiêz tâu tso muk tsêr, têx bác sĩ puôr lênhx heik kriê tsưr ziv nox hâuk, xênhz huôx hâur niêx hnuz….chiê nênhs moz muôx jông đas jos, tsik chiê muôx yưv moz hnhar nzir:

          “Nênhs moz nội tiết tsuv nox hâuk cov huv đros, tsik hâuk chơưr, bia, tsik hâuk zênhz gaz ntơưr thiêz tsuv nox cxaz nzir jâuz, cxuô zav txir ntông”.

          “Nênhs moz kho moz ntơưv tsêr kho moz, phênhv ntâu nênhs moz cux txu grês nox têx zav hmôngr. Tiv 2 zos nox ntâu jâuz, txir ntông thiêz tsi hâuk chơưr, bia, cà phê thiêz zênhz caz ntơưr”

          Bác sĩ Hứa Thị Thu Hằng, Phưv giám đốc Tsêr kho moz puz pâuz:

          “Iz cxiê nênhs moz pêz kho moz ntơưv no zos moz sâur yar ndê siêz, tso jis kaz jiz, tiv zix zos moz tso jis kaz jiz uô huôv moz hnhar uô hlê tơưr, o vôngs xiz tơư… Tiv zix, têx moz muôx lênhx coaz txos ka mak pêz tưz sir jos chơưv kho tsik chiê nênhs moz muk trâu têx tsêr kho moz thênhv siêz”.

          Bác sĩ Hằng cux puz pâuz, têx nhênhz chơưv tso pov, nênhs moz têx zav moz lok ka muôx muôx nhos 30%, hâur co zos chor nênhs muôx txix 18-65 shông, nênhs moz chuôz ndê lơưr hov hnuz nhôngs thiêz pox niêv khênhr njiz trâus đuô. Têx zav moz ka tsi yuô tâu tsov cưv txos chiê njuôs siv zos 20-60% hâur tas nro têx lênhx nênhs trâus moz, uô hâux lưv seiz njuôs thiêz kho moz ziv phêv liv đuô; ntâu lênhx thâuv tưz hlôngr trâu ntu moz hnhar thiêx li pâuz.

          Chênhr viv li, thâuv njuôs xav trâus têx zav moz muôx lênhx coaz txos ka, pox nhuôk tsuv muk seiz njuôs đas jos ziv nzor ziv jông, viv tsênhz mênhx, têx zav moz ka zos tâu qênhz pov thiêz chơưv kho nzor cux zuôr kho tâu jông moz./.

                                       (Thu Thùy-Txâur vax cxeik nhênhv)