Tsưr ziv phax tar moz ơưk buô Châu Phi

1. Têx xor mông lok moz ơưk buô châu Phi

          Zos iz zav moz cik tiv caz moz Myxovirus muôx AND uô moz.

           Moz muôx ntâu têx moz yưv

           Têx tsiêx cxu trâus moz thiêz tuôs siêz (100%).

           Moz uô phênhv ntâu tơưr greix xiêr tas, tơưv poz liêz sâuv plaz hnhur, trâuv...

          Thâuv muôx moz khênhr yênhx fâuv moz lox thiêz lax tir tar tâu.

          Caz moz huôv xênhz zov chênhr, sei: hâur nyar zos 6 shông (tâu uô txiêk), hâur po zos 2-2,5 shông, hâur qir zos 122 hnuz, cuô jik zos 45 hnuz.

          Caz moz nyei têx tsơưr li: Formol 2%; NaOH3-4% thiêz têx yuôx tsuôk nzuôr guôx tu zus.

          2. Cxuô zav caz moz ơưk

           Buô tu zus lok sik buô têz puôr lênhx trâus moz.

          Buô tso kuk zôngx ziv trâus moz đuô

          Moz huôv xênhz yênhx shông.

          Moz huôv xênhz sâuv cxuô hov hnuz nhôngs.

          3. Caz moz uô muôx yưv

          Thâuv trâus cik moz, fênhx yax cxôngx 5-10 hnuz thiêx li pov moz huôv tuôx.

          Cuz sor 41-42 tưv, truz ntêr tsi so hâur 4 hnuz.

          Đhâu co buô gênhs gênhs, tsi muôx jos, lax uô pa, mul tsi tâus cêr...

          Kror njêx, plaz, ndêx puôz, co tơư pov xiêr tas thiêz lưx.

          4. Thâuv tsiêx tuôs pov muôx yưv li

           Kror ndâux, kror njưk, kror kuôr lok nyar.

           Plơưr lok nyar

           Po o, lok nyar.

           Plaz lok nyar.

           Hnhur, trâuv, jeik jik o thiêz lok nyar...

          5. Tsưr ziv phax tar moz muôx chex cuk

          Chuôz tsar tsuôk yuôx tuô caz moz hâur guôx, iz buôk ndis guôx tu zus, cêr mul lok qơư tu zus...

          Qơư muôv muôs buô tsuv muôx kror tsuôk yuôx, meir tsuôk yuôx tuô caz moz, tsuv muôx qơư hlôngr đêx hâur niêx hnuz.

          Yêz thâux tsiêx cxu mul lok tsuv tâu tsuôk yuôx cov jông thâuv lok hâur qơư tu zus.

          Lênhx nênhs tsi mul lok thâuv tsi zuôr trâus. Thâuv mul đhâu qơư tsuôk yuôx tuô caz moz, tsuv zôngv yuôx phongx nzuôr chêr thiêz muôx six hơưv cêv kuôk tsơưs tiv zix 24 six hơưv thiêx li tâu mul qơư tu zus.

          Chuôz tsar tsoz phưz jông paz buô, phax tar moz cxôngx vacinne đros têx zav moz li: thox plaz, tơưv ndâux hlê trâu, moz vưv....chuôz tsar đas jos trâu buô, moz nox cxaz vitamin C, vitamin B, beta glucan...

          Zuôr buô tu zus tsuv pâuz tsênhz hâur pâus, tsuv muôx qơư cêv kuôk trâu buô nhiv kruôr zuôr lok, chiê seiz njuôs đas jos, uô trơưk cui tênhv zuôr buô. Seiz car jông paz buô hâur niêx hnuz, chiê muôx tsưr ziv yưr lir ciês thâuv pov buô njuôs xav trâus moz.

          Muôx tsưr ziv tsuôk yuôx tuô caz moz, tsuôk hâur guôx tu zus. Tsi chiê đêr, yưk, keiz, ok mul hâur guôx tu zus buô./.

(Thanh Thủy- Txâur Vax cxeik nhênhv)