Phênhv: NÔNGX MÊNHX ZUÔR TSUV PÂUZ

                    Luk Hmôngz (số 9)

                    Hnuz nta suôz:    hli   shông 2017

Nhạc chuyên mục “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz”

Tsôngv pox nhuôs hmor yuô. Ciêz nhiv kruôr đhâu, pêz tưz piêr kriê trâu sơưr đơưk mnôngs tsưr ziv chos tâu nxư. Hnuz no, pêz hêik kriê sơưr đơưk mnôngs tsưr ziv muôz tâux uô zav nox trâu nhux đas txix tsưr ziv vâuv kâuz.

Tsưr ziv muôz tâux cxư vâuv kâuz uô zav nox trâu nhux đas

(Hlôngr suôz)

Tâux thâuv chos tâu hâur chêix ntux sor, txix 45 txos 60 hnuz. Thâuv tâux tưz muôx txix 6 txos 7 zak. Thâuv txiêr hlêik tâu lok, tâux tsênhv nhôngk, tsuv muôz jiêz cov njưk jos. Đhâu co, muôz tâux tsuôr cov lur, muôx 1-2 zas ntir têl. Chiê muôz tâux vâuv cov kâuz, tsuv muôz nzir njêr, hmôngr kok ntông, xuô blêx, men si-lô-gát. 100 cir tâux, tsuv zôngv muôx 4 txos 5 las njêr.

Chiê tâux kâuz jông, pox nhuôs zôngv hmôngr kok ntông nzir trâu txix 3-5%. Lok sik zôngv xuô blêx, cux txix 3-5% hâur ntu vâuv kâuz. Đros ntơư cux muôz men so-lô-gát, zuôr saz đrâuv têz qơưk lok, zôngv vâuv kâuz jâuz tâux. Zav men Si-lô-gát no, pox nhuôs zuôr tâu ntơưv chor tsênhv qơư tu zus tsiêx chox lok sir zôngv.

Nhạc ngắn

Khov lơưr chor nhux đas thiêz six hơưv sir zôngv zav nox tsês chiê trâu nhux đas, pêz zôngv cxuô zav chiê vâuv kâuz uô jâuz nox trâu nhux cov huv đros. Iz tuk nhux muôx 400 cir, tsuv nox tas 20 txos 25 cir jâuz hâur hnuz. Viv li, pox nhuôs tsuv njuôk xav chor nhux thiêz zav jâuz tâux muôx chiê vâuv kâuz cov huv đros. Pox nhuôs zuôr zôngv hnaz tax, lok sik khơưz kror thiêz puôk kror xi măng chiê vâuv kâuz. Têx hnaz tax chiê vâuv jâuz tâux tsik cxoz uô to thiêz ntuôs, thâuv vâuv ntơư jâuz thiêx tsik điv pa.

Đuô li, pox nhuôs cux zuôr khơưz tâu kror ar chiê vâuv kâuz jâuz tâux. Thâuv khơưz kror, pox nhuôs tsov cưv, qơư khơưz kror tsuv siêz kruôr, tsik chiê đêx nas ntuz. Kror lox lok zâu, khov lơưr chor jâuz tâux pox nhuôs zuôr tsês chiê trâu nhux tưv nox. Taz sik iz yiv kror xưv phaz xưv mênhv mak pox nhuôs vâuv tâu 700-800 cir tâux nhôngk. Tsưr ziv vâuv kâuz li đrav kaz: muôz iz chor tâux tuôz muôx iz đraz đok mak mfông iz chor njêr, xuô blêx trâu. Iz jiês tso tâux trâu mak tsuv muôz tsux cov ntov jông, đhâu co mfông njêr thiêz xuô blêx, lơưr co tror muôz tâux trâu uô li kuz.

Zos tiêk pox nhuôs zuôr tâu Men Si-lô-gát zos iz hâur chor zav men uô txix công nghệ jông yax nhiv no chiê vâuv kâuz zav nox trâu tu zus tsiêx, pox nhuôs zuôr zôngv tâu 0,5 cir men-Si-lô-gát no vâuv đros iz tấn jâuz tâux njuôz. Pox nhuôs cux zuôr zôngv  nzir tâu mê njil xuô blêx thiêz hmôngr kok ntông shơư đros. Uô ntêx pêz muôz chor Men Si-lô-gát tor đok shơư đros hnaz xuô blêx lok zos hmôngr kok, đhâu co zôngv chor hmôngr tưz tor men no mfông siz luôs trâu sâuv chor tâux. Muôz iz chor tâux mak mfông iz chor njêr, iz chor men si-lô-gát. Đhâu co, pox nhuôs ho zôngv tơư tsuv tâux iz jiês cov ntov. Ziv tsuv ntov jông mak qênhx shênhx vâuv kâuz hax zav jông. Đhâu co muôz luz hnaz khi cov ntov truôx.

Fênhx six mak vâuv muôx 30 hnuz, pox nhuôs zuôr zôngv tâu zav nox no trâu nhux nox. Zos muôz kriz, zos pov saz sâuv ndâux muôx iz chor hmôngr đơưk li tuôx pưv, tâux muôx njil đax, hniê hnor tsư kaz, kâuz tsư kaz taz sik tsik kâuz hênhr, co zos kaz tiv zix. Zav nox vâuv kâuz tsês chiê tâu ntêr.

Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz zos Đaix TNVN côngv đros tsênhv qơư cxơưz cxiz uô kôngz têz qơưk uô./.

(Lik Thox cxêik nhênhv)