Hết Chá: Pàng hội ngươn lang vằn hoá khòng phủ Tay Đón Mộc Châu

Pàng hội hết Chá đảy phủ Tay đón nẳng xã Đông Sang, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La tổ chức vạy chứ ờn ải mò dàu dà hóm bệnh hẳư côn dần cuồng bản mương. Toi lung Vi vằn Phịnh, côn hiềm chự pưng nen vằn hoá khòng pàng Hội Hết Chá nẳng nị hẳư hụ: “ Té chạu té lài, phủ Tay cọ cặt cung lài, lẹo kìn dú nẳng pưng bản phổng cuồng lắc cày, xương nặn cọ báu xáo hà đảy dà vạy dà bệnh. Pì nọng cọ hà ải mò ma xền phọn vạy côn chếp sáng mốc bàng chằư, pọm cắp kìn dà tay cọ choi pi nọng hóm bệnh. Pưng côn chếp hại sảy nào lằng chơ hóm bệnh cọ xò dệt lụk liệng ải mò vạy chứ ờn cồng khun ải mò dàu dà hẳư hóm bệnh.

          Pàng hội hết Chá khòng phủ Tay đón Mộc Châu lâng tổ chức cuồng bườn 3 dương lịch ( tư va bườn 2 âm lịch) hạng pì. Dan tổ chức lâng tổ chức cuồng pưng mự lả bườn 3. Mỏi họ xong chí ók nả tổ chức pì nưng cánh lâng đảy tổ chức nẳng hươn trưởng họ. Lung Vi Văn Phịnh hẳư hụ:

           “ Cuồng bản mi 4 họ xong cống sơ, pi nọng cứ pằn phiền cằn dệt. Xương pì nị chưa hươn nị dệt pì nả lỏ vạy chua hươn ứn dệt. Mi lài lụk liệng nhất lỏ sính Vi. Cứ họt bườn 2 lỏ dệt, pưng côn ứn cọ ma choi vịa hẳư côn tổ chức, tư va mi po lam choi vịa”.

          Pàng hội hết Chá mi 2 ngon: Ngon dệt hịt cánh pàng hội. Ngon dệt hịt đảy khặn khang cò chiềng nưng lỏ lăm mạy póng nhắư , xư cánh đảy hà mự đì vên chăn vạy mưa tắt àu ma. Mỏ cò chiềng đảy xắp xắư pưng xểm mạy nọi vạy tèo pưng tàng chương vạu ma puồng kìn đơi dú hạng mự xương: Vi, tồ nộc, tồ pà, tồ cốp, tồ mạ, tồ quai, hưa, hang tó, bók bàn, mák nuối đảy dệt té mạy, bài cánh pưng tàng chỉa, mày lài màu…Pọm cắp pưng tàng chương nặn cọ mi cá cọng cống, xảng chá. Cuồng nặn xảng chá mi 2 phú( Phú nhắư lỏ 2 cò hôm mi pưng khéo mạy póng nhắư to cằn; phú nọi hôm mi 8 cò mạy nọi xưa). Pưng côn chôm hặp dệt hịt nị hôm mi ải mò lỏ côn dệt chính, côn nưng páu pí cánh pưng côn chặư cuồng( hôm mi côn thảu, po tay bảo càn, phủ báo). Ngon nưng báu xương đằư đút thiếu đảy cuồng pàng dệt hịt ặn lỏ pan cống sơ cánh chương khòng cống sơ. Pản khảu cống sơ hôm mi té 2 họt 2 cần thóng khảu sàn, 2 bằư thuổi, 2 mằn ngơn bán, 5 tiên phẩng nọi, 2 tiên phẩng nhắư, 2 nuối sáy, 2 mạk láp pắc xắư 2 thuổi khảu sàn, mák nuối, cuồng nặn mi cá bók bàn…

          Tẳng cốc dệt hịt, ải mò cọ khắp cáo chà cắp pảu pú lạn căm ma tang vịa dệt Chá khòng tay hươn, pi nọng bản khuống chảu cuồng pì, mòng cong đảy cụm cuồm dệt dượn cựt đảy lang đì. Chơ cáo mơi pảu pú lông ma, bấng le nả vịa khặn khang hẳư pàng hội cánh chơ cống sơ lẹo, ải mò mơi trưởng bản cánh po me pi nọng hàm cò chiêng ma nẳng phiềng tó nả hươn vạy pọm cằn chôm hặp ỉn muôn cuồng pàng hội Hết Chá. Pọm cắp khắp Chá, cánh đảy dệt mộm lẹo san hịt khong cận hà ứn hư pưng lụk liệng cánh pưng côn chếp hại sảy nào đảy ải mò dàu dà hóm bệnh chắng đảy phép àu chương ma cống sơ.

          Lằng ngon dệt hịt, lỏ tổ chức pàng hội tổ chức pưng vịa dệt cuồng puồng kìn đơi dú khòng pi nọng xương mưa hỏm húa tồ pá, pày pắt pà, pày thày na cắp số côn chôm hặp té 20 họt 30 côn táo khửn. Chu côn pọm cằn khắp xe ỏm cò chiềng, ỉn muôn phọn nương:

           “ Tồ quai cứ pày tang xư, hụ thày hay, bàn na chảu chắng xường, va báu chí chùng pày khài nẳng chợ. Lít lông hẳư cỏng mi tồ xừa, lít khửn hẳư tênh mi tồ luông. Pày phít hư chếp co, pày dạk hư chếp bá”.

          Nọk nặn ók, pàng hội nhăng tổ chức ỉn pưng bai ỉn ngươn lang, vằn hoá, vằn nghệ khòng chu chựa côn. Hák va khù dệt hẳư lung Vi Văn Phịnh chau lò khạy nị pưng côn hụ tặt tánh pưng chương khòng cuồng pàng dẹt hịt cọ báu mi lài, Chảu tồ lung cọ khâng chằư chự hiềm, hák va pặc hanh cọ mi hạn thồi. Pưa xương nặn lung mòng cong địa phường cận mi kế hoạch, dòm ngơn cốc vạy chiên bók, sảng pành pưng chương khòng chuông hong hẳư pàng hội. Lung Vi Vằn Phịnh hẳư hụ:

           “ Phân lài lỏ phải ngơn vạy dòm sảng pành pưng ngon hắc pé, xương xự mày, chảng côn dệt. Cọ mi xương tổ chức tênh cá mự hẳư lụk làn ma pọm dệt, ặn cọ men luông bók xòn cánh hiềm chự. Xương nặn xum khỏi xò vay cận mi ngơn phí dòm xắư pưng vịa dệt nặn”.

          Pàng hội Hết Chá lỏ ngươn lang vằn hoá, mi ý nghịa cạt sàn chu chựa côn khòng pi nọng phủ Tay Đón Mộc Châu. Pàng hội Hết Chá lỏ dan vạy pi nọng tủm pua nghịa cạt sàn chu chựa côn bản tẳư na nừa, tẳng tánh puồng kìn đơi dú ím po./.

Thào Ly-Huyền dịch