Côn Cơ Tu dọn ơn pá pu

Hâng hênh lẹo, pi nọng chựa côn Cơ Tu nẳng huyện đin pu Tây Giang, tỉnh Quảng Nam chắng đảy ỉn muôn pàng hội nháư cuông pi máư - khày pàng hịt xên tu xưả dọn ơn pá pu. Té hung chạu, lai côn thảu ké, trưởng bản cánh lai pi nọng Cơ Tu nẳng pưng bản lắc háng khòng phổng xùng Tây Giang cọ ma hôm hạu nẳng bản Pơ mu nẳng xã A Xan chôm hặp pàng hội. Lăng pàng xên tu xửa đảy dệt nẳng pá mạy bák, chu côn ỉn muôn khắp xe xo phạ đin chang đét chang phôn hảu khảu mạk mák pôi. Ải thảu A Lăng Đàn, dú nẳng bản A Rớt, xã A Nông nung sáư lăm mo chảu phừn xửa dệt té năng mạy ma ảng lai côn. Côn Cơ Tu té đàư ma kin dú pâng sáư pá, té ằn kin ằn nung pọm àu cá pá ma. Phừn xửa, khố nung pọm dệt té nằng mạy. Mự nị, ải thảu nung phừn xửa nị vạy cộn lau khong nung non té chạu khong côn Cơ Tu, tít tơn pun pan lan nóm mự nị lâng chăm chứ họt pá pu. Vạy mi phưn xửa té nằng mạy nị, ải thảu đảy khảu pá sáư hà năng mạy ma tặp mun, ták khô, soi ók pên xểm nọi lẹo sàn sáư căn pên phừn xửa mết dáo tuận nưng.

          Ải thảu A Lăng Đàn hảu hụ, hịt xên pá báu cọ khék hịa hịt xên tu xửa khong côn Cơ Tu mi té chạu té lài. Cón chơ khảu mua dệt kin máư, hươn  đàư, bản đàư cọ khâng dệt hịt xên pá. Hịt xên mi hày lảu xá, tô cáy, tô pà, khảu ón nửng, mák nuối...dắt sơ hảu chảu nặm chảu đin pá pu kin. Tô bẻ lỏ tàng tô chính báu đút thiếu đảy cuông vịa dệt hịt xên pá. Pưng pi bản mương pên xấc, hịt xên pá dặng xìa cánh báu hên pày toi pi bườn. Mự nị, huỵên tẳng có lau hịt nị cắp pàng dệt hịt nháư, ải thảu A Lăng Đàn cánh pi nọng Cơ Tu muôn lài.

          Bản Pơ Mu dú bản Arầng 1, xã Axan, huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam dú cang pá mạy bák mi cài 2 păn co đảy công nhẳn lỏ co mi té chạu té lài, lai co nháư hạng păn pi. Phổng pá mạy bák  dú xùng 1500 thứa vẹt sáư nặm bể cắp cài 450 héc ta đảy côn dân quén khơi khék hịa mương mạy bák. Ặn lỏ pá mi té chạu té lai nhăng đảy chự hiêm đảy nẳng Đông Nam Á. Mi đảy pá mạy nị quý hiếm nị, pi nọng Cơ Tu nẳng 2 xã An Xan cánh Tr’hy pảy chự phảu đù. Côn Cơ Tu đù pá xương hươn chảu, co mạy xương lụk - mặc pá pu xương mặc hươn chảu, xường co mạy xường lụk chảu.” Mỏi tưa àu sằng nẳng pá mạy pi nọng đảy mi quam xo chảu nặm chảu đin. Pẳm mạy ta va co nọi hư va cò nháư pọm đảy xo, họp dân cánh đảy dệt hịt xên xo chắng pẳm đảy. Ai Pơ Loong Plênh, côn Cơ Tu nẳng xã Lăng cọ hụ chảnh ma tang văn hoá chựa côn chảu hảu hụ, pá mạy bák nẳng Tây Giang cạt kiên cắp quam tô khong côn Cơ Tu. Té chạu côn thảu ké đàư hên co mạy nháư đàư đì lỏ pi nọng púk chư hảu, pẳm co mạy đàư va chảu pá hê xôm chàư hư chi pên chếp pên hại, chuốp bản khuống màư, pưa xương nặn lai pá quí cọ đảy chự hiêm tạu họt khạy.

          Lung Bh’riu Liếc, Bí thư huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam lâng chau lo cánh sáư hà chu luông vạy sảng tăm, pảy chự pưng pàng hội mi té mưa lang pàng chạu khong chựa côn chảu. Toi lung Bh’riu Liếc, toi hịt khong té chạu khong côn Cơ Tu, va hùa pi hê dệt hịt xên pá hư côn dân báu đảy cắp lẹk cạ khài cắp tang nọk, báu cọ púk bông chựa máư đảy xo phạ đin thánh thân. Luông ngắm nặn cọ chắp đẳn cuông mốc cuông chàư côn Cơ Tu, cá chua đơi cạt kiên kin dú cắp pá pu. Toi lung Bh’riu Liếc va hịa, vịa cộn lau cánh dệt hịt xên pá pu lỏ vạy pảy chự văn hoá khong chựa côn Cơ Tu./.

                                                          TTMT - Hạnh dịch