Ken pí le - tàng nhạc ngươn lang khòng pi nong Giáy Lao Cài

          Cuông pưng mự dệt hịt khong khòng pi nọng Giáy nẳng xã bản Qua, huyện Bát Xát, tỉnh Lao Cài báu xương đaư đút thiếu đảy xiêng ken pí lè. Côn Giáy nẳng nỉ lâng ngắm xiêng ken pí le lỏ khòng vạy phủ côn tiện tô chà vạu cắp phạ đin, phi sang, pá pu, quam khòng lụk lan cắp ải êm, quam chà khong phủ báo cánh phủ xao. Lung Hoang A Hủ nẳng thôn Bản Vền hảu hụ; Lâng chơ mỏi thôn côn Giáy chi mi đội Pí Le nưng vạy chuông hong pưng vịa dệt văn hoá hảu côn dân. Đội Pí Le hôm mi 4 côn tánh bâng đù pưng Ken pí le, cống, pí thiu cánh séc be. Báu chư hịa phaư é chôm hặp đội Pí le cọ đảy, mi luông lựa chọn đi chăn chảnh thí cánh lỏ côn mi pặc hanh, đảy lài côn cuông bản khuôốn quý panh cánh cốc chính lỏ đảy mặc muôn nắt xương cắp xiêng ken pí lè.

          Ken pí lè lỏ tàng nhạc àu hơi páu hôm mi 3 ngon: nang tang hùa vạy páu, lăm ken cánh loa ken. Nang hùa vạy páu lỏ làu tong nọi xót sáư mạy hịnh cắp lăm ken. Lăm ken lỏ lau mạy môn, mi luông hy té 30 - 40 phân, păn pên 7 khỏ, păn pong to căn, mỏi khỏ đảy chi hụ môn nọi, nọk nặn ók mi hu nẳng tang lằng vạy chơ páu mi xương nghin ók xiêng dỏn. Loa ken đảy àu tong ma dệt xương duộc. Côn páu ken àu hơi tang hu lằng, àu ók tang xốp cài tang hu páu, lẹo hơi pày tỏng sáư pưng hu nọi nẳng lăm ken. Tam toi dệt hịt lák căn lỏ côn páu hák xủ kỹ thuật páu riêng, páu hơi pọm cắp nịu mư nện pày nện ma nẳng lăm ke vạy pên ók xiêng tển tắm xùng, dỏn mo lák căn. Ken le pék xương chi páu ngai hák va cọ dạk lài va côn đàư báu nan chàư, mặc muôn nắt xương cọ báu hụ páu:

          Khỏi mặc ép páu ken cánh páu ken, tặp cống xương nị vạy chự đảy ngươn lang văn hoá khòng pi nọng Giáy xum khỏi.”

          Ken pí le mi xương páu đảy lai xiêng lák căn. Mỏi xiêng cọ vạu khửn cuông chàư, ý nghịa lák căn xương cuông hịt cưới đòng hư páu muôn hòm, phọn nương, cuông hịt hiếu hong hư tộc puôn, báu cọ cuông pưng  pang hội hư phon nương, muôn mụa...Côn Giáy laâg ngắm pưng xiêng ken pí muôn nặn lỏ tàng vạy phủ côn vạu khửn luông muôn hom cọ xương tộc  puôn khòng chảu cắp phạ đin, pá pu, tang quam chà khòng lụk tảu cắp ải êm, lỏ quam tản khòng báo xao...Khù lák lỏ báu chư hịa chơ đaư cọ àu ken pí lè ók ma páu, đảy men dan, men mự nhương dệt hảu tang ken pí lè nị quý panh. Phaư é ép páu Pí le hư lằng 3 căm chiêng lỏ pày cá  hươn say hụ chang páu ken pí le xo say bók hảu. Lung Nguyễn Văn Tâm, Phó chủ tịch Uỷ ban dân mương xã Bản Qua, hảu hụ; Cắp pi nọng Giáy vạu chung cánh côn Giáy nẳng bản Qua vạu riêng mi lai khò nen văn hoá mi lài tang lài dong, cuông nặn mi pưng xiêng ken pí lè. Kho nen văn hoá nị mi nả vịa xút ty cận hà cuông puông kin luông dú khòng pi nọng, lỏ ngươn lang văn hoá mi té mưa lang pang chạu, đảy pảu pú chiên cái hảu chua lụk đơi lan.

          “ Xã  bản Qua cọ nhọng nho tít tơn pưng đội Pí le chiên cái hảu pun pan lan nóm vạy mả khày pưng đội pí lè nị.”

          Khạy nị puông kin luông dú mi lài khù piến thái, mi lài nhạc máư, hák va té đàư ma pi nọng Giáy nẳng Bát xát, lao cài lâng đu Pí lè lỏ tàng nhạc mi té mưa lang pàng chạu báu xương đàư đút thiếu đảy cuông puông kin luông dú khong chựa côn chảu, mỏi côn cận chự hiêm cánh xứp tam ngươn lang văn hoá nị./.

                                                                   Thanh Thuỷ - Hạnh dịch