Pái Tòng – Hịt khong cốc chính cuồng pàng cưới đòng khòng côn Dạo Khâu
Hịt ók nả khòng côn Dạo khâu lâng đảy chấp năm té 7 chơ họt 12 chơ tênh cưn cuồng mự cưới đòng. Vạy khặn khang hẳư hịt ók nả hư tang hươn trai chi khặn khang khẳng pan nưng, àu vạy nẳng hỏng chằm pan sơ. 3 phượng pan, tang cuồng cánh 2 xảng mỏi phái đảy vạy khẳng tắng hy nưng. Nẳng pan mi thuổi khảu nưng, tang tênh đảy pắc 2 thuồng bók ngơn; thuổi nhứa mù tổm nưng, 2 khẳng lè nhắư, té 8 – 10 đồi thú, 8-10 khẳng chén, 100 mịt khảu li. Cỏng pan, pi nọng dài phương sắư lẹo pù 2 khẳng phụk đồi, 2 phừn pha đảy chíp nọi khảu mưa vạy nẳng bón lụk khười cánh lụk pặư vạy dệt hịt.
Cón chơ dệt hịt ók nả, lỏ vịa dệt “Não hùng tòng” tư va lỏ dệt hẳư pàng cưới phọn nương khửn. Tang trai chi lựa àu 12 làn trai còng 12 pì khảu mưa năng nẳng tắng ỏm pan. Đội páu nhạc páu bai “Não hùng tòng”, pưng làn nọi chi bẻo hịa kìn lảu kìn khảu, tênh chiều dỏn dệt hẳư pàng cưới phọn nương. Mết nhạc, pưng làn nọi ók ma xìa. Chơ nị me lam chắng dệt chăn hẳư lụk pặư, lụk khười. Pả Tẩn Mý Xoang, me lam nẳng xã Tả Phìn, huyện Sìn Hồ hẳư hụ: “Nọk tháo xuổng xửa cưới nung cón nặn, lụk pặư nhăng mi tứm 2 xểm phải đành hy dáo 4 thứak, pặt té bá nị sắư bá năư lẹo phúk pền thuồng bók nưng nẳng phượng sảng, xểm phải xưa hy lông họt đìn. Xểm phải đành nưng tển xưa đảy hạng ỏm èo lẹo phúk nuống xìa, 2 nang hẳư hy lông họt tà tìn. Lụk khưởi hư đảy nung tứm xửa hy màu khèo. Tang tênh cọ đảy păn pưng xểm phải đành xương lụk pặư, hùa tư khằn đành đảy pắc thuồng bók nưng tang nả. Lụk pẳư đảy tư khẳng pan mạy nọi nưng đảy chắp pưng xểm pui tang tênh đảy pốc piếng phải đành đảy xồn xéo lai bók lai hoà, khẳng pan mạy nị cọ đảy tư hẳư lụk pặư té cón chơ dú té hươn nhinh pày họt hươn trai họt chơ khảu mưa cuồng hỏng pặư hỏng khưởi chắng đảy pốt lông. Họt chơ dệt hịt ók nả hư đảy tư khửn mắư”.
Cuồng chơ dệt chăn hẳư lụk pặư lụk khười, xiềng nhạc cọ đảy dỏn khửn toi tựng dan, tênh mi ý nghịa tít tờn, tênh páo quam hẳư pi nọng cuồng bản khuống hụ lỏ pàng cưới đàng chi họt chơ ók nả.
Lằng chơ dệt chăn hẳư lụk pặư lụk khười lẹo, lụk pặư cánh lụk khười mỏi côn chi khắm khằn môn nưng, lụk khười xông tang sại pan xơ cánh lụk pặư chi xông chằm lụk khười, 2 phượng chi mi 2 nhinh xông toi, tênh mết pọm táo nả sắư pan sơ. 2 nhinh xào khay nị chi mi vịa dệt lỏ bón hẳư lụk pặư khiệu vạy tạu kháu cổm hùa lạy cánh tứn khửn toi lụk khười.
Cuồng hịt ók nả khòng côn Dạo Khâu vịa dệt khòng lung thư ký lỏ cận hà lài pưa côn dệt thư ký lỏ côn hụ xiêng ma tang hịt khong ók nả mắư. Lung thư ký chi đảy năng phảu lâng chơ nẳng khẳng pan vạy uồn pa vịa ók nả té cốc họt pài xương: khék côn ma năng nẳng pan mạy vạy nhẳn lạy, bók đội nhạc páu pí páu ken, biền mài số tưa tạu kháu lạy khòng pặư khười, bók đội nhạc dặng páu. Lung Tẩn A San, dú nẳng xã Phăng Xô Lin, lâng đảy côn dần nhơ dệt thừ ký cuồng pàng cưới đòng hẳư hụ tứm ma tang pưng vịa dệt cuồng hịt ók nả cánh luông tính: “lạy cuồng hịt cưới đòng lák cắp lạy cuồng vịa dệt ứn báu cọ cuồng pàng hiếu hòng. Luông tạu kháu xương lằng: lụk khười, mư khoà khắm khằn môn, dơ 2 mự ók, khắt 2 mư tó nả ấc, nho khửn họt nả lén, cổm lông hẳư hùa cánh mư piêng cằn, lẹo xư tồ khửn, ngậng nả khửn, xòng mư vang lông họt pùm, lẹo vang 2 mư ók, xông xư dú. ặn lỏ xông lạy. Lằng nặn lỏ tạu kháu lạy cọ dệt xương xông lạy. lụk khười xông lạy 3 tưa, tạu kháu lạy 3 tưa, lẹo lụk pặư hư cọ dệt pék xương lụk khười”.
Hịt ók nả tẳng cốc dệt, pan cốc khoẹ lỏ lạy pảu pú lạn căn, lụk pặư lụk khười đảy lạy 7 tưa. Pan thứ 2 lỏ lạy ải êm 2 phái, po xứ me lam. Số tưa lạy tàm toi số côn đảy năng cuồng pan. Pan thứ 3 lỏ lạy khék. Pưng côn nhẳn lạy lỏ côn nọk, tư va lỏ pi nọng cuồng bản khuống, bạn phương, nọng pi… hák va pưng côn nị đảy mi phùa mi mia, đảy lạy côn ứn lẹo, chơ nặn chắng chi mi quyên khảu cuồng pan nưa năng vạy nhẳn lạy. Pan thứ 4 cánh pan thứ 5 cọ pék xương pan thứ 3 tạu họt chơ đằư mết số côn nhẳn lạy.
Chơ hịt ók nả đảy dệt lẹo, lung thanh thuỷ chi dệt hịt cưới đòng hẳư đồi phùa mia nóm. Lung xắng xòn phùa mia nóm đảy chằm chứ cồng khun ók sình cánh liệng xùng chùng nhắư khòng ải êm, đảy chóng hanh pền phủ hụ côn đì, sắc mắn dệt dượn. Chôm hẳư đồi phùa mia chi kìn dú xút chạt mạt đơi, mi nhinh lài trai xọn…
Hịt ók nả khòng côn Dao Khâu nẳng Sìn Hồ mi ý nghịa xương nặn pưa xương nặn cọ đảy pi nọng đù đì cánh lỏ hịt khong nưng báu xương đằư đút thiếu đảy cuồng pàng cưới đòng khòng pi nọng./.
Chẻo Thu – Thành dịch
Viết bình luận