Dế mot tung rơnó krí kơphế. Tê yă kơnâ, kong tô lĕm pro pơxúa tơƀrê ‘na yă tê kơnâ mê kuăn pơlê ki pêt kơphế a ƀon Bu N’Doh, cheăm Dak Wer, Dak Rlâp, Dak Nông bô bố xuân phiu ro. Rơpŏng Điểu Suynh a ƀon Bu N’Doh ai 7 ha tơnêi pêt tiu, sầu riêng, mắc ca. Tung mê ai 4 ha kơphế dế hiăng tung pơla krí.

Hơnăm nah châ 10 tâ̆n kơphế kloăng, hơnăm kố tiô tối hdrối kô châ lối 13 tâ̆n. Rơnó hdrối, kơphế tê bu a kơlo 40 rơpâu liăn tung môi kg, la hơnăm kố yă hiăng tâk tơdế, vâ dâng 60 rơpâu liăn môi kg. Điểu Suynh ăm ‘nâi: To lâi hâi kố kơdrâi ngoh tro tơngê lo mơheăm dế pơlât a hngêi pơkeăng kong pơlê. Kong măng lăm a hngêi pơkeăng rak ngăn dêi kơdrâi, la kơxo má ngoh hiăng troh a chiâk vâ xoăng hnoăng, pơkuâ ngăn lối 10 ngế pêi cheăng krí kơphế ăm rơpŏng hngoh.

To lâi hơnăm kố, Điểu Suynh châ vâi krâ nhŏng o pôk bro ngế pơkuâ thôn Bu N’Doh mê mot tung rơnó krí kơphế, ngoh rế ai tơvâ ƀă mâu hnoăng cheăng: Xoăng hnoăng ăm vâi krâ nhŏng o gak ngăn kơdrum kơphế vâ mơdât mâu ngế ki tong hơvĕng kế tơmeăm; klêi mê nếo cho mơhnhôk vâi krâ nhŏng o krí kơphế ki tum vâ rak tơniăn dâi lĕm. Điểu Suynh ăm ‘nâi: tung pơlê ai troh 31 rơpŏng mung liăn dêi hngêi rak liăn vâ roê phon rơvât, rak ngăn kơphế.

Krê rơpŏng ngoh hdrối nah xuân ai rôh mung liăn dêi hngêi rak liăn lối 1 rơtal.La hiăng mơdrếo tâi, nôkố bu ối chĕn 400 rơpŏng liăn, tung pơla hngêi trăng, kơdrum deăng dêi on veăng kơnâ pá xôp lơ lối 15 rơtal liăn.

“Hngêi rak liăn Argibank Nhân Cơ pro tơ’lêi hlâu ăm ngin mung liăn kơjo sap ing hơnăm 2012 nah troh nôkố. Hdrối nah hên nhŏng o tá hâi châ mung liăn kơjo kố dêi Agribank, mê nhŏng o athế mung liăn pa gong ƀă liăn laih mơdrếo hên. Sap ing ai kơxô̆ liăn ăm mung dêi Agribank ngin hiăng ai liăn ‘no pêi cheăng, rak ngăn kơphế, kơxu. Ing mê ngin ai liăn mơnhông mơdêk cheăng kâ rơpŏng hngêi, veăng kum pro hơ’lêh ngiâ méa thôn pơlê”.

Ôh ti xê to a Dak Rlâp, mê vâi krâ nhŏng o hdroâng M’Nông a tơring kơpong hngế hngo, kơpong tơkăng kong Tuy Đức dêi kong pơlê Dak Nông xuân châ xúa kơxô̆ liăn mung dêi Agribank tơ’lêi hlâu. Tơdroăng kố ôh ti xê mơdât tơdroăng ki mung liăn pa gong mơdrếo laih hên mê ối kum vâi krâ nhŏng o ai liăn vâ roê pơkeăng xôh kơdê oâ hdrong, phon rơvât rak ngăn hdrê pêt tro rơnó.

Nôkố hiăng ai 237 rơpŏng hdroâng M’Nông châ mung 44 rơtal 800 rơtuh liăn a tíu pêi cheăng dêi hngêi rak liăn Agribank Tuy Đức vâ pêi cheăng kâ.Ngoh Điểu Jâng a Ƀon Diêng Ngaih cheăm Dak R’tih ăm ‘nâi: Kơtăn kố 2 hơnăm ngoh hiăng mung 500 rơtuh liăn vâ roê phon ƀă hdrê mắc-ca, sầu riêng vâ pêt a chiâk rơdâ 3 ha. Nôkố hdrê pêt kố hiăng kân lĕm, mơni kô ai plâi kơtốu hên tung la ngiâ.

“Sap ing ai kơxô̆ liăn mung kơjo dêi hngêi rak liăn Pêi chiâk deăng ƀă Mơnhông thôn pơlê, á hiăng pêt, rak ngăn kơphế, tiu, sầu riêng ƀă hên hdrê pêt ki ê. Ki hên á roê phon rơvât ăm tiu, kơphế, mắc-ca ƀă sầu riêng. Sap ing kơxô̆ liăn kố xúa hlo tơƀrê khât ăm ngin, liăn laih mơdrếo iâ mê vâi krâ nhŏng o hmiân tuăn”.

Pôa Thân Văn Chí, kăn phŏ pơkuâ Agribank a Dak Nông ăm ‘nâi: Agribank tíu pêi cheăng Dak Nông ai mâu tíu pêi cheăng a tâi tâng mâu tơring tung kong pơlê ƀă 14 to tíu pêi cheăng. Kăn ƀô̆ cheăng hlê plĕng tơring, mê ăm mung tro ngế ƀă vâi xúa kơxô̆ liăn mung mê tro tơdroăng, mơdêk tơƀrê. Troh nôkố hiăng ai 3.500 rơpŏng hdroâng kuăn ngo châ mung liăn dêi Agribank tíu pêi cheăng a Dak Nông ƀă kơxô̆ liăn mung tâk troh 570  rơtal liăn.

“Ing kơxô̆ liăn dêi tơná, ngin kum vâi krâ nhŏng o kơdroh iâ tơdroăng ki mung liăn mơdrếo laih hên pa gong mê ngin hlo tung pơla hdrối kố nah hiăng pro hên tơdroăng ki xơpá ăm mâu rơpŏng. Pakĭng tơdroăng ki kum liăn pêi cheăng, mê ngin pơkâ mâu tơdroăng cheăng tŏng kum rêh ối pơlê pơla, mơjiâng bro mâu hngêi ối ăm mâu rơpŏng ki ai tơdroăng rêh ối xơpá. Tung pơla hdrối nah ngin pêi pro tro troăng hơlâ tŏng kum kố. Ai hên rơpŏng hdroâng kuăn ngo hiăng châ bro hngêi vâ tơniăn pêi cheăng. Tung la ngiâ ah ngin kô pơtối mơdêk ki tơƀrê dêi mâu tơdroăng cheăng vâ djâ kơxô̆ liăn pêi cheăng troh hên vâi krâ nhŏng o tâ vâ kum vâi krâ nhŏng o ai tơdroăng rêh ối tơdroăng cheăng kâ rế hía rế tơniăn tâ”.