Ôh ti xê kum rơpŏng kơtiê kơdroh hên, mê Dà K’Nàng ối rĕng pêi klêi cheăm thôn pơlê nếo ƀă dế pơtối mơjiâng cheăm thôn pơlê nếo mơdêk.

3 hơnăm achê kố,  kơnôm pơ’lêh tơnêi pêt kơphế hiăng krâ,  ôh tá châ xo hên pơ’lêh pêt loăng yâu păn hdrong, tơdroăng cheăng kâ dêi rơpŏng hngêi pôa K’Bát, ối a thôn Păng Dung, cheăm Dà K’Nàng, tơring Dam Rông hiăng pơ’lêh nhên. Pôa K’Bát ăm ‘nâi, hdrối nah bú pêt to kơphế mê rêm hơnăm châ xo bú 1 hdrôh, sap ing pêt loăng yâu păn hdrong khế ki lâi xuân châ xo dêi liăn chía hên.

Ôh tá xê to rơpŏng hngêi a mê hên rơpŏng hngêi  kuăn pơlê ki ê a kố xuân khên pơ’lêh túa pêt loăng plâi tiô troăng rơhlâ ki mâu cheăm, tơring hnê, ing mê, tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê hiăng xông tơƀrê tâ hdrối nah.

 “ Hdrối nah, hâi xúa khoa hok tung pêi chiâk hâi pêt kơphế,  tơmeăm pê lo ôh tá ‘nhó hên, tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê xơpá. Sap hâi xúa khoa hok kih thuât tung pêi chiâk pêt loăng plâi, pơ’lêh hdrê pêt, pơ’lêh môi iâ ƀă tơnêi ki pêt kơphê pêt loăng yâu păn hdrong ƀă mâu drê loăng plâi kâ ki ê kuăn pơlê châ xo dêi liăn hên iâ. Tơdroăng cheăng kâ dêi rơpŏng hngêi tối krê, kuăn pơlê tối tơdjuôm hiăng mơnhông tơƀrê hên tâ hdrối nah’’.

Môi tiah pôa Lơ Mu Ha Bình, ối a thôn Dạ Min, cheăm Dà K’Nàng hiăng mơnhông cheăng kâ dêi rơpŏng hngêi châ tơƀrê kơnôm pơ’lêh tah dêi 2ha kơphê ki hiăng krâ  pêt loăng mắc-ca nếo. Pôa Bình ăm ‘nâi rôh apoăng, tô tuăn ó la xuân kơnôm ai kăn ƀô̆ ngăn ‘na pêi chiâk hnê kuăn pơlê túa rak ngăn kơdrum loăng đi đo xông dâi lĕm. Tung rơnó kố nah, kơdrum loăng mắc-ca hiăng châ xo 2 tâ̆n plâi rơpŏng hngê tê châ xo dêi liăn rơkâ vâ chê 200 rơtuh liăn. Pôa Lơ Mu Ha Bình tối:

  “Pêt loăng mắc-ca tơƀrê ‘nâng, châ lo liăn tơniăn, tơ’lêi pêt, rak ngăn ôh tá pá iâ ‘no hnoăng po nhâ, iâ kơxô̆ liăn ‘no apoăng môi tiah kơphế. Sap hâi pơ’lêh pêt loăng plâi kố, tơdroăng cheăng kâ dêi rơpŏng hngêi hiăng xông tơƀrê  nhên. Mơnê kơ Đảng ƀă tơnêi têa hiăng mơhno troăng kum kuăn pơlê pơ’lêh hdrê pêt, pro pơxúa cheăng kâ ăm rơpŏng hngêi”.

Nôkố pakĭng deăng pêt 3.200 ha kơphế, Dà K’Nàng hiăng pêt tơvât châ 885 ha loăng plâi mắc-ca, hrĭng ha loăng plâi kâ ƀă păn hdrong xo prế, 60 ha pêt kơchâi reăng tŭm túa tiô troăng rơhlâ pêi cheăng ƀă kơmăi ki dâi lĕm. Pakĭng mê, ối ai mâu deăng mơnúa pêt loăng nhâ pơkeăng ƀă rôh apoăng ăm hlo tơ tro a tơnêi tíu. Ki vâ tối, priêt laba Dà K’Nàng hiăng châ mơnhên OCOP ƀă hiăng châ tê ăm mâu kong têa tung kơpong. Tơdroăng cheăng kâ mơnhông tơƀrê tâng riân rêm ko mơngế xuân tâk troh 45 rơtuh liăn/ngế/hơnăm, kơxô̆ rơpŏng kơtiê dêi Dà K’Nàng xuân hiăng rĕng châ kơdroh hên sap 17% chu ối 5% tiô pơkâ ki nếo hên troăng.

Pôa Kon Sơ Ha Wớp, krâ pơlê ối a thôn Dà K’Nàng, cheăm Dà K’Nàng tối ăm ‘nâi, tơdroăng cheăng kâ hiăng pơ’lêh kơnôm kuăn pơlê hiăng hlê iâ. Ngế ki lâi xuân kơhnâ mơ-eăm pêi cheăng kâ, ôh tá tơkôm tơngah a Tơnêi têa tŏng kum. Ing mê, Khu tơrŭm môi tuăn thăm rế tơ’nôm tơngah pơtối rak vế kring tơniăn kal kí ƀă tơniăn pơlê pơla. Kuăn pơlê xuân hlê rơtế veăng mơjiâng pơlê kro mơdrŏng.

 “Hdrối nah hâi ai troăng hơlâ prôk lăm, hâi ai hngêi trung, hngêi pơkeăng, nôkố hiăng ai tâi, hiăng tơƀrê tâ hdrối nah hên. Lâp tung cheăm pin hdrối nah pêt kơphế, ôh tá pêt tơvât loăng plâi ki ê tung kơdrum kơphế nôkố hiăng pơ’lêh, pêt loăng yâu păn hdrong. Pơtih rêm hngêi păn 1 kơhôp hdrong tê dêi ah châ xo 12 rơtuh liăn/khế, phá tâ pêt kơphế.  Vâ tối hdrối nah kuăn pơlê ôh tá ’nâi ki klâi tung tơdroăng pêi cheăng kâ, pái pŭn hơnăm hiăng hlo tơ ê hlối, kuăn pơlê hiăng ‘nâi hriăn tơmiêt xêh  ‘nâi mơ-eăm kơhnâ pêi cheăng. Ôh tá kơnôm tơngah xếo a tơnêi têa, tah ki ôh pá tro ƀă mơ-eăm pơ’lêh nếo’’.  

Cheăm Dà K’Nàng  ai vâ chê 2.000 rơpŏng, tung mê kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo châ lối 45%. Tiô pôa Nguyễn Bá Nhân, Kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm Dà K’Nàng , kơnôm troăng rơhlâ ki tro ‘ló dêi rêm râ Đảng ƀă mâu kăn kong pơlê tung tơdroăng pơ’lêh hdrê  loăng plâi tiô pơkâ mơdêk ki pơxúa tơmeăm pê lo, Dà K’Nàng hiăng chiâng mâu kơpong pêt loăng plâi ki xiâm ƀă hlối tơtro tung rêh ối.

Kơnôm ing mê, drêng tung lâp tơnêi têa trâm pá puât xua pơreăng COVID-19 mê Dà K’Nàng  xuân chôa pơlâng pêi cheăng châ tiô pơkâ thôn pơlê nếo a hơnăm 2021.

Pôa Nguyễn Bá Nhân, tối:

  “ Dà K’Nàng pơtăm tơpah hơnăm hdrối cho pêt to loăng kơphế, cheăm hiăng khên tơnôu pơ’lêh hên hdrê loăng, pro pơxúa tơƀrê cheăng kâ. Pê lo liăn riân rêm ko mơngế hiăng tâk; sap ing  kơxô̆ rơpŏng kơtiê dâng 17% nah nôkố ối pá 5,3% tiô pơkâ hên troăng. Mơngế kuăn ngo ai hên rơpŏng ki mơ-eăm pêi cheăng tơdroăng rêh ối hiăng tơƀrê, thăm nếo ai rơpŏng ki ‘nâ hiăng kro mơdrŏng. Nôkố cheăm pin dế tơ pơtối mơjiâng thôn pơlê nếo xông tơƀrê, mơnhông djâ cheăm Dà K’Nàng rế ton rế xông tơ brê’’.

Rơtế ƀă tơdroăng pơ’lêh hdrê pêt mơjiâng mâu kơpong pơ’lêh pêt loăng plâi tơkŭm ƀă tơrêm túa hdrê loăng pêt tơtro, Dà K’Nàng  dế mơdêk mơjiâng mâu tơdroăng tơrŭm pêi ƀă hlối rôe tơmeăm pê lo, tơniăn pê lo tơmeăm dêi pơlê cheăm. Ƀă troăng prôk mê, mơni Dà K’Nàng kô pê klêi pơkâ cheăm thôn pơlê nếo mơdêk hơnăm 2024 môi tiah tơdroăng hiăng pơkâ.