Vâ chê 20 hơnăm xúa kơxô̆ liăn mung sap ing hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla, jâ Nguyễn Thị Tín, a thôn 3, cheăm Hòa Lễ, tơring kơpong hngế Krông Bông, kong pơlê Dak Lak hlê nhên ki kơnía dêi kơxô̆ liăn kố xúa kơnôm ai gá mê rơpŏng jâ hiăng mơ-eăm pêi kâ vâ hluăn ing kơtiê, tơdroăng rêh ối hiăng tơniăn.

Jâ Nguyễn Thị Tín tối: hơnăm 2005 nah, ing Khu ngăn mố đô̆i hơnăm hiăng krâ cheăm, jâ châ mung liăn kơjo vâ păn ro ƀă rak ngăn dêi kơphế. Kơnôm ing tơdroăng ki mơ-eăm pêi cheăng kâ, kơdĭng, rơpŏng jâ rế hía rế po rơdâ túa ki păn mơnăn, roê tơ’nôm klâng pêt báu. Kơtăn kố ai 3 hơnăm, rơpŏng jâ hiăng hluăn ing kơtiê ƀă hiăng mơdrếo tâi kơxô̆ liăn chĕn mung hdrối mê.

Jâ Nguyễn Thị Tín ăm ‘nâi, rơpŏng pơtối mung 40 rơtuh liăn ki kum ăm mâu rơpŏng ki nếo hluăn ing kơtiê vâ mơnhông mơdêk cheăng kâ.

“Ƀă kơxô̆ liăn kố gá tro khât ƀă mâu rơpŏng ki mung, mâu rơpŏng xơpá. Môi tiah apoăng á xuân kơnôm ing kơxô̆ liăn mung dêi Hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla mê rơpŏng á mơnhông cheăng kâ, ing mê pro tơ’lêi hlâu ăm mâu vâi kuăn ‘nĕng châ hriâm troh tui lui.

Á xuân vâ mung mơdêk kơxô̆ liăn vâ păn tơ’nôm mơnăn mơnoâ, po rơdâ păn mơnăn mơnoâ vâ mơnhông cheăng kâ rơpŏng hngêi châ tơniăn tâ”.

Cho môi tung mâu tíu pêi cheăng ki châ pơkâ thế mung liăn bă Hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla a tơring Krông Bông, Khu ngăn mố đô̆i hơnăm hiăng krâ cheăm Hòa Lễ dế ai 5 tôh kơdĭng ƀă mung liăn, tâi tâng liăn ăm mung vâ  chê 14 rơtal liăn.

Pôa Thiều Đình Long, kăn hnê ngăn Khu ngăn mố đô̆i hơnăm hiăng krâ cheăm Hòa Lễ ăm ‘nâi, ai hên liăn kơjo kum môi tiah:ăm rơpŏng kơtiê, vâ chê kơtiê rơpŏng nếo hluăn ing kơtiê mung; ăm mung liăn tăng cheăng pêi ƀă lăm pêi cheăng a kong têa ê; mung liăn ing tơdroăng têa krúa ƀă mơgrúa lĕm hyôh kong prâi a thôn pơlê; ăm rơpŏng mung pêi cheăng kâ tê mơdró ƀă mâu ngế ki xơpá a thôn pơlê xơpá; kum kuăn pơlê tơ’lêi châ mung. Khu ngăn mố đô̆i hơnăm hiăng krâ tơrŭm ƀă hngêi rak liăn đi đo lăm séa ngăn hnê mơhno vâ mâu rơpŏng xúa liăn mung tro tơdroăng.

“Mâu khu tơrŭm akố mê tôh trưởng cho to mâu chi hô̆i trưởng. Drêng hôp khu, mê vâi hmâ tối troh tơdroăng ki mung. Kuăn pơlê akố ki hên vâi xuân hlê plĕng ‘na kơvâ hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê, tơdroăng ki pêi rêm hâi dêi vâi, vâi mung ăm liăn laih, mơdrếo liăn laih mê nếo nâp liăn kơdĭng vâ xuân ‘nâi ƀă tơdroăng ki pêi pro mơdrếo liăn liah rêm khế vâi xuân pêi tro ‘ló. Mung liăn akố cho kuăn pơlê tơkŭm tung pêi chiâk deăng, păn ro kăn ăm ai kuăn lơ roê klâng chiâk, roê phon rơvât vâ mơnhông mơdêk cheăng kâ rơpŏng hngêi”.

Tiô pôa Nguyễn Xuân Điền, Kăn pơkuâ Ƀơrô cheăng Hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla tơring Krông Bông, vâ kuăn pơlê tơ’lêi hlâu châ mung liăn kơjo, pakĭng tơdroăng ki hơ’lêh túa pơkâ mung liăn, rêm khế tíu pêi cheăng kố tơkŭm po 14 rôh ăm mung ukố umê vêh troh a cheăm, pơlê kân. Kơnôm mê, tung pơla hdrối nah, lối 58.700 rơpŏng a tơring Krông Bông hiăng châ mung tiô 14 tơdroăng ki ăm mung, tâi tâng kơxô̆ liăn chĕn mung lối 523 rơtal liăn.

Pôa Nguyễn Xuân Điền xuân tối tiah kố, vâ mơdêk tơƀrê kơxô̆ liăn mung mê hnoăng cheăng dêi mâu tíu pêi cheăng ki châ pơkâ thế, mâu khu tơrŭm kơdĭng liăn – mung liăn cho kal khât. Kố cho tíu tơdjêp xŏn dêi hngêi rak liăn troh mâu cheăm hngế hngo, cheăm kơtiê xơpá, kum mơdât tơdroăng ki mung liăn xo liăn laih hên.

“Rêm hơnăm ƀơrô ăm mung liăn mê pơrá tơkŭm hnê hriâm ăm mâu tíu pêi cheăng ki châ pơkâ thế môi tiah cho mâu hô̆i râ cheăm, tôh trưởng tôh kơdĭng, mung liăn, Khu rak ngăn mâu thôn, pơlê. Mê ing kố xuân cho môi tơdroăng ki hnê tối vâ kuăn pơlê ‘nâi mung liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla ƀă hlê nhên vâ tơdroăng ki châ xo liăn, pêi pro. Hlá mơ-éa chêh bro mê pơrá châ hbru ăm tê kơtê, mê vâi krâ nhŏng o xuân châ xúa tơ’lêi hlâu, mê cho ki apoăng mung liăn xo liăn laih kơnâ a cheăm tơring ôh tá ai xếo”.

Tung lâp kong pơlê Dak Lak, hơnăm 2022 mâu hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla hiăng ‘no liăn lối 51.800 rơpŏng mung, tâi tâng kơxô̆ liăn ăm mung kố vâ chê 2 rơpâu ratal liăn. Mâu kơxô̆ liăn ki kơjo kum ăm rơpŏng kơtiê, rơpŏng vâ chê kơtiê mung, rơpŏng ki lăm pêi cheăng hngế vêh pơlê mung vâ pêi cheăng kâ tung rơpŏng hngêi, rak tơniăn tung tơdroăng rêh ối.

Kơxô̆ liăn kố hiăng pêi pro châ tơdroăng ki rơhêng vâ mung liăn dêi mâu rơpŏng, tơkŭm tung mâu cheăm kơpong hngế hngo, veăng kum tơƀrê tung hnoăng cheăng kơdroh kơtiê ƀă mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla a cheăm tơring.