Kơtăn kố 70 hơnăm (hâi lơ 24/6/1954) mâu kăn ƀô̆, mâu lêng tơplâ rơtế ƀă mâu lêng ƀă kuăn pơlê mâu hdroâng kuăn ngo kong pơlê Gia Lai, ƀă “Hiâm tuăn khên tơnôu” hiăng môi tuăn tơplâ khên tơnôu tá xâu ki klâi, pơtối  rak tơdroăng ki lĕm ton nah dêi mâu ngế tơplâ khên tơnôu dêi pâ pôa, hiăng tơplâ kâi ƀlêi trâng pro tơleăng lĕm Đăk Pơ. Plâ ƀlêi trâng Đăk Pơ châ pơtih tơplâ Điện Biên Phủ dêi Liên khu 5, cho rôh tơplâ ki kân châ chêh tung hlá mơ-éa ƀă ai pơxúa kal khât.

Plâ ƀlêi trâng Đăk Pơ pơxiâm pro troăng prôk xiâm, veăng ai hnoăng plâ ƀlêi trâng rôh tơplâ kân ki ê a kơpong peăng mâ hâi lo Gia Lai - Kon Tum pro tơ’lêi hlâu tá ‘na tíu ƀă ivá vâ khŏm thế Pơhlăng kĭ tơhrâ Genève hơnăm 1954, vâ rĕng  klêi rôh tơplâ xâ Pơhlăng a tơnêi têa pin. Đăi tă, Tiê̆n sih Lê Thanh Bùi, Phŏ Viĕn trương Viê̆n Lịch sưh Lêng Việt Nam, tối:

“Plâ ƀlêi trâng Đăk Pơ kơdê tâi khu Binh đoân cơ động 100 dêi Xâ Pơhlăng a troăng 19 An Khê cho môi tung mâu  rôh plâ ƀlêi trâng kân dêi mâu lêng ƀă kuăn pơlê Tây Nguyên tung tơdroăng cheăng kâ rêh ối plâ 30 hơnăm tơplâ pro tơbleăng lĕm hdroâng mơngế. Ƀlêi trăng mê mơhnhôk thế xâ Pơhlăng kĭ tơhrâ Genève, pơtê tơplâ tơplong, mơnhên tơniăn lĕm hnoăng pơkuâ lâp tơnêi têa pin. Ƀlêi trâng mê chêh hdró hnoăng tơplâ dêi mâu lêng tơplâ, mâu lêng ƀă kuăn pơlê Liên khu 5. Luâ mâu hơnăm mơ-eăm ing ivá tơná, mơ-eăm tơplâ, mơ-eăm mơjiâng khu lêng rơdêi vâ  tơplâ kâi ƀlêi trâng pro tơbleăng lĕm”.

Pơtối rak vế pêi pro tiô tơdroăng ki lĕm tro ton nah dêi pơlê xiâm khên tơnôu, ƀă tơdroăng mơ-eăm khât dêi tâi tâng khu cheăng kal kí, tơring Đăk Pơ, kong pơlê Gia Lai hiăng pêi châ tơƀrê hên tơdroăng  tơxâng hak mơnê tung mơjiâng thôn pơlê cheăng kâ rêh ối tiô túa nếo. Pôa Nguyễn Viết Giảng, Kăn phŏ hnê ngăn Khu lêng hneăng hdrối tơring Đak Pơ hâk tơngăm tối, ing môi tơring xiâm cheăng kâ ôh tá kâi tơƀrê, troh nôkố hiăng hlo tơƀrê ‘na cheăng kâ - rêh ối tung tŭm tơdroăng, krá tơniăn. Tơdroăng rêh ối túa lĕm tro dêi kuăn pơlê đi đo mơnhông tơbrê,  ki pơxúa ‘na túa lĕm tro châ pơtối rak.

“Ngin hâk tơngăm ‘na rơxông vâi pâ vâi ngoh ki prôk hdrối, ƀă mâu hnoăng tơplâ ƀlêi trâng ki vâi pơ eăng lâp lu, malối cho plâ ƀlêi trâng Đăk Pơ. Pơtối rak vế pêi pro tơdroăng ki lĕm mê ngin pơtối mơjiâng tơnêi têa  ƀă mơjiâng dêi pơlê xiâm tơxâng ƀă tơdroăng hmâ pêi pro ki lĕm ton nah  mê’’.

Ƀă tơnêi rơdâ lối 500 km2, pơ’leăng mâ kuăn pơlê ai 42.000 ngế, ƀă 17 hdroâng kuăn ngo rơtế rêh ối tơdjuôm, mâu kăn tơring Đăk Pơ hiăng pơkâ mơnhông cheăng kâ tung tŭm tơdroăng. Pakĭng pơkâ rak ngăn kong, pơtối rak tơnêi kong vâ chê 20.000 ha, cho xiâm cheăng kâ dêi tơring nôkố cho mơnhông cheăng kâ pêi chiâk deăng ƀă mâu kơvâ cheăng pêi bă kŏng rơtế ƀă tơdroăng pêi cheăng túa ton nah dêi kuăn pơlê  ƀă kuăn ngo. Hơnăm nah tơring Đăk Pơ hiăng pêi châ luâ 19 tơdroăng pơkâ cheăng kâ - rêh ối ai pơkâ hdrối.

Tâi tâng kơxô̆ liăn châ xo ing pêi lo mê lối 2.700 rơtal liăn, tâk vâ chê 8% tâng pơchông ƀă hơnăm 2022. Xo liăn ngân nâp ăm hngêi rak liăn tơnêi têa châ lối 36 rơtal liăn.  Pêi lo liăn riân rêm ngế châ 44,7 rơtuh liăn.

Honăm 2024, tơring Đăk Pơ pơkâ mâu tơdroăng mơnhông cheăng kâ-rêh ối, mê cho: Tâi tâng kơxô̆ liăn châ xo dâng 3 rơpâu rơtal liăn; xo liăn ngân liăn tung kong nâp ăm hngêi rak liăn châ 33 rơtal liăn; pêi lo liăn riân ngế châ 48 rơtuh liăn; ai 3 pơlê tung hdroâng kuăn ngo châ mơnhên tối thôn pơlê rêh ối cheăng kâ tiô túa nếo; kơxô̆ rơpŏng kơtiê ối 5,17%.

Vâ ai tiô pơkâ, tơring Đăk Pơ, kong pơlê Gia Lai tơkŭm hnê mơhno pêi chiâk, pơ’lêh hdrê pêt, mơnăn păn tiô troăng pêi lo liăn; mơnhông pơ’lêh, xúa ki rơkê khoa hok kih thuât, cheăng ƀă kơmăi kơmok, tơdroăng rêh ối, tơmâng khât ‘na rah drê, kih thuât rak ngăn vâ mơnhông pêi châ tơƀrê mâu hdrê loăng pêt. Mơhnhôk, kum păn  ro, chu, í, pêap tiô tơdroăng păn tơkŭm hên; pêi tro tơdroăng hbrâ mơdât pơreăng ăm mơnăn păn. Tơdrêng amê, mơnhông hnoăng cheăng, tơkŭm pêi kơtăng ƀă pêi tơbrê mâu tơdroăng pơkâ tơnêi têa; pêi tro hnoăng cheăng pơ’lêh kơxô̆, pơ’lêi tơdroăng pro hlá mơ-éa, tơniăn pêi tro tiô tơdroăng púi vâ dêi kuăn pơlê.