Lâh 10 c’moo bhrợ ma nưih băn pa ăt p’niên k’tưi đhị trường vêy bâc p’niên năc ma nưih Cơ Tu, cô Trần Thị Bích Thu, giáo viên trường mầm non Hòa Bắc, chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng âi vêy bâc bh’rợ bhriêl g’lăng, zooi p’niên k’tứi Cơ Tu đơơh năl bài lâng chit ăt prá lâng p’rá Việt. Cô Thunăc âi đơơng âng văn hóa Cơ Tu moot ooy trường học lâng pr’đhang bh’rợ “ Gươl bhrợ pa k’tứi” căh câ “ Phiên chợ da ding ca coong” t’đang t’pâh bâc p’niên k’tứi Cơ Tu ting pâh.

Moon tươc đhr’niêng văn hóa âng Cơ-Tu coh da ding ca coong Quảng Nam, bâc ngai buôn k’noọ tươc apêê đhr’niêng bh’rợ cơnh xay xơ, đhr’niêng pâh a bhuym, bhuôih cáih…. N’đhơ cơnh đêêc cohh pr’ặt tr’mông âng ma nứih Cơ-Tu, vêy muy đhr’niêng pa bhlâng liêm pr’hay choom p’têệt pa zum ma nứih ặt ma mông liêm crêê. Muy coh bâc đhr’niêng bh’rợ n’năc nắc đoo bhrợ Rving (dzợ bơơn moon bhrợ đhiêr, tr’xăl t’ngay pa bhrợ) coh pr’ăt tr’mông công cơnh pa bhrợ ta têng. Bhrợ r’ving buôn ta bhrợ prang c’moo, cắh xay moon t’ngay c’xêê n’đoo, bh’rợ n’hâu.

Choom taanh zrăh lâng ơy vêy bấc rau bh’nơơn pr’đươi liêm cra, đhơ cơnh đêếc, bh’rợ t’naanh âng đhanuôr Cơ-Tu zr’lụ da ding ca coong tỉnh Quảng Nam căh lâh ha dưr. Cơnh lâng đhr’năng nâu, apêê chr’hoong da ding ca coong Đông Giang, Nam Giang lâng Tây Giang, đhị k’rong bấc ma nuyh Cơ-Tu ặt ma mông xoọc pa zay pa dưr bh’rợ ty đanh.

Tơợ đanh ma nưih Cơ-Tu ma mông truih da ding Trường Sơn vêy muy c’bhuh văn hóa truyền thông bâc cơnh, đơơng râu liêm crêê coh p’too moon acoon ma nưih. Lâh đhr’niêng bh’rợ lâng apêê bhiêc bhan p’têêt lâng bh’rợ đoàn kết đha nuôr, vel bhươl, ma nưih Cơ-Tu coh đâu dzợ vêy đhr’niêng bhrợ cooch tr’ngâl zư lêy vel pa bhlâng liêm chr’năp.

X’nur nắc đoo c’léh ma bhuy ma dang cắh choom cắh vêy cóh bhiệc bhan âng ma nứih Cơ Tu moon la lay lâng apêê c’bhúh đhi noo acoon cóh Trường Sơn – Tây Nguyên moon za zum. Cơnh lâng ma nứih Cơ Tu, x’nur bơơn lêy cơnh nắc poong a ngoọn p’têệt bhlưa lang a bhuy a bhô, dang brắh lâng lang acoon ma nứih đhị bh’rợ bhuốih cáih. X’nur dzợ nắc muy bh’nơơn bh’rợ coóch boóc liêm pr’hay âng ma nứih Cơ Tu.

Lâng c’lâng bh’rợ ting ăt đh’rưah lâng dưr vaih, muy c’bhuh lang p’niên acoon coh căh n’năl prá căh cậ căh lâh prá p’rá âng acoon coh đay. Đhr’năng n’nâu bhrợ ha bh’rợ zư lêy lâng pa dưr pazêng râu đơ chr’năp văn hoá ty đanh âng pazêng đhanuôr acoon coh ting t’ngay zr’năh k’đhap lâh mơ.

Ma mông coh m’pâng crâng ca coong, ma nưih Cơ Tu buôn pay acoon toọm k’ruung, da ding, n’loong ga măc… đoọng bhrợ cr’lă t’nil pac c’noong bhlưa vel n’nâu lâng vel n’tôh. N’đhơ căh vêy muy bha ar pa tơ n’đoo pac c’noong bhlưa apêê vel n’đhang cr’đhơợng xa nay căh vêy bha ar pa tơ n’năc bơơn đha nuôr chăp lêy lâng xơợng đươi tơợ k’ha riêng c’moo đâu.

Cr’chăl ha nua, zâp câp ủy Đảng, chính quyền chr’hoong Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng âi xay bhrợ bâc c’lâng bh’rợ đoọng ha dưr dal z’hai k’đhơợng xay, c’rơ bhrợ têng âng apêê cơ sở Đảng, pa bhlâng năc coh zr’lụ đha nuôr acoon coh. Pa bhlâng năc, tinh thần gương mẫu, lươt l’lăm coh zâp bh’rợ âng đảng viên acoon coh âi chroi đoọng pa dưr tr’mông tr’meh, pr’ăt tr’nơt zr’lụ vel bhươl da ding ca coong.

Pr’hat xa nul, tân tung da dă năc râu văn hóa tơợ lang ahay a hươn, năc bh’nơơn bh’rợ hơnh deh ooy pr’ăt tr’mông, loom luônh acoon ma nưih, ooy k’tiêc k’ruung, crâng ca coong. N’đhơ cơnh đêêc, đhị râu cr’đơơng âng cr’chăl xooc đâu, pr’hat xa nul, tân tung da dă âng apêê acoon coh r’dợ bil pât. Apêê chr’năp văn hóa pr’hat xa nul, tân tung da dă âng apêê c’bhuh acoon coh coh tỉnh Quảng Nam công căh mă g’đach râu cr’đơơng n’năc. Cr’chăl ha nua, apêê vel đong da ding ca coong Quảng Nam cơnh lâng bâc bh’rợ la lay cơnh đoọng t’bhlâng bhrợ pa dưr, zư đơc chr’năp văn hóa n’nâu, coh đêêc choom moon tươc bh’rợ âng apêê CLB pr’hat xa nul, tân tung da dă coh vel ma nang.

Nắc mọot ooy crâng pếêh căh cợ chơih p’lêê zuông ha tộ cung vêy đơơng chô k’zệt ức đồng đoọng ha zập hân noo zuông đanh tước bơr pêê c’xêê. Tu rau liêm choom xoọc tr’nơợp, vêy muy cr’chăl tơơm a’zuông đhị tỉnh Quảng Nam crêê ta col pa hư lưch. Đươi vêy bh’rợ zư lêy crâng đhị cr’chăl a hay, tơơm a’zuông nắc vêy bọong cơ p’lêê.