Xang 10 c’moo bhrợ têng liêm ma mơ bấc c’lâng bh’rợ, ta la tranh pa xiêr đha rứt cóh chr’hoong k’coong ch’ngai Tây Giang, tỉnh Quảng Nam nắc ơy vêy bác râu liêm chr’nắp. Đợ mơ pr’loọng đha rứt xiêr tơợ 84% bêl c’moo 2003 nắc dzợ mơ 32% c’moo 2020. Bấc pr’loọng đông dzợ p’niên nắc xrặ đơn nhăn glúh đắh pr’loọng đha rứt đoọng râu zooi zúp ha pêê zr’nắh k’đhạp lấh mơ. Nâu đoo nắc bh’rợ chr’nắp liêm cóh đhanuôr k’coong ch’ngai nâu.

Với mong muốn giữ gìn nghề truyền thống của đồng bào mình, nhiều năm nay, ông A Vô Cưa, 70 tuổi, ở thôn Dỗi, xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế luôn nỗ lực duy trì nghề đan lát. Các sản phẩm đan lát của ông như gùi, giỏ, các loại mâm đựng vật dụng trong gia đình… luôn được bà con trong vùng và nhiều du khách yêu thích.

K’rong pa zum râu liêm chrnăp bhlâng tơợ lâh 10 râu z’nươu coh crâng bhơi, piêng âng đha nuôr Cơ Tu da ding ca coong Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế đơơng âng râu đha hum yêm la lay căh đhị ooy choom vêy.

K’ha riêng cán bộ, chiến sỹ c’bhuh vũ trang căh xay boo đhí, t’ngay ha dum p’zay chơơc lêy ma nưih bil tic tu hr’lang k’tiêc coh vel 1, chr’val Trà Leng, chr’hoong da ding ca coong Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam. Ca er c’bhuh chơơc lêy trông dâc ma nưih, bâc pr’loọng đong coh đâu âi đơc đọong đong ăt âng đay ha pêê a dêy bộ đội, công an đươi dua. Boo tuh đanh bhrợ k’đoong c’lâng, pr’ăt tr’mông dzợ bâc râu zr’năh k’đhap, n’đhang đha nuôr dzợ đơơng âng ch’na đh’năh tươc uh zêệ đoọng ha c’bhuh cán trông dâc ma nưih. Coh zr’năh k’đhap, loom luônh quân đha nuôr bh’nhăn liêm tr’ang.

Mô hình du lịch cộng đồng Tà Làng xã Bha Lêê, huyện miền núi Tây Giang, tỉnh Quảng Nam chính thức đón khách vào tháng 1/2020. Đầu năm nay, sau nhiều tháng “đóng cửa” do dịch Covid -19, trận lũ quét xảy ra mới đây đã cuốn trôi nhiều vườn tược, cây cối cùng nhiều công trình dân sinh, khiến cuộc sống của bà con nơi đây hết sức khó khăn. A Lăng Lợi, PV Đài TNVN tại miền Trung có cuộc trò chuyện với ông A Lăng Sen, Trưởng thôn kiêm Phó Bí thư và cũng là một trong những hộ tham gia mô hình du lịch cộng đồng của thôn Tà Làng, xã Bha Lêê, huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam về nội dung này.

Tây Giang nắc muy coh pazêng chr’hoong da ding ca coong zr’năh k’đhap bhlầng âng tỉnh Quảng Nam lâng 8/10 chr’val k’noong k’tiếc. 95% đhanuôr coh đâu nắc ma nuyh Cơ Tu, pr’ặt tr’mông dzợ bấc zr’năh k’đhap. Pazêng c’moo hay, chr’hoong Tây Giang ơy bhrợ têng bấc c’lâng bh’rợ pa dưr tr’mông tr’meh, ta bil ha ul, pa xiêr đha rựt, lơi râu j’niêng căh liêm ta nih, pa dưr pr’ặt tr’mông văn hoá t’mêê… Tr’mông tr’meh da ding ca coong nâu xoọc ting t’ngay ting ha dưr liêm lâh. Bh’nơơn liêm choom âng Tây Giang t’ngay đâu vêy chroi k’rong âng k’bhuh t’cooh bhươl, trưởng cr’noon, ma nuyh vêy chr’năp dal ta luôn tợơp bhrợ coh zập bh’rợ k’rong t’pâh đhanuôr, bhrợ pa dưr pr’ặt tr’mông t’mêê, pa dưr kinh tế âng vel đong.

Đươi 4 râu p’rá Kinh, Cơ Tu, Ve, Tà Riềng đoọng xay truih ha dưr dal c’nă; đha nuôr coh bh’rợ zêl lâng cha groong pr’luh Covid-19 năc đoo cơnh bhrợ bhriêl g’lăng âng cán bộ chiế sĩ công an chr’hoong da ding ca coong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam.

Coh pr’ăt tr’mông âng đha nuôr Cơ Tu, lâh apêê bhiêc bhan ty đơnh cơnh: đăh t’rí, cha ha roo t’mêê, moot Gươl t’mêê căh câ xay xơ ma nưih, t’ngay bhiêc bhan pr’hat xa nul… năc apêê bh’rợ prá pr’ma, bhrợ bh’nooch công chr’năp coh pr’ăt tr’mông đha nuôr Cơ Tu. Prá pr’ma, bhrợ bh’nooch năc bh’rợ tr’ơơi lâng boop coh pr’ăt tr’mông âng ma nưih Cơ Tu….

Đối với đồng bào Cơ Tu ở các huyện miền núi Nam Giang, Tây Giang, Đông Giang, tỉnh Quảng Nam, chiếc gùi (Zong)là vật dụng không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Đây là nét văn hóa đặc trưng trong sinh hoạt cộng đồng của bà con nơi đây.

Ma nưih Cơ Tu coh chr’hoong da ding ca coong Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế bơơn lâh 70% đợ đha nuôr âng chr’hoong. Bơơn râu k’rang lêy âng Đảng lâng Nhà nước, bâc c’moo đăn đâu, pr’dưr pr’dzoọng da ding ca coong coh đâu ting t’ngay ting bơơn tr’xăl liêm; pr’ăt tr’mông âng đha nuôr tr’xin bơơn ha dưr dal zâp n’đăh. N’đhơ cơnh đêêc, apêê chr’năp văn hóa cơnh p’rá, chữ xră, nghệ thuật ty đanh, đhr’niêng cr’bưn liêm chr’năp… âng đha nuôr Cơ Tu xooc ăt đhyị đhr’năng bil pât. Đoọng zư đơc văn hóa ty đanh, zâp cấp, zâp ngành chr’hoong Nam Đông lâng apêê ngai chăp kiêng văn hóa coh apêê vel bhươl xooc t’bhlâng t’bơơn chơơc lêy, zư đơc đợ pr’đươi pr’dua, chr’năp văn hóa ty đanh âng đha nuôr Cơ Tu, tr’nơơp âi chô đơơng bâc đợ bh’nơơn choom hơnh deh.