Đhr’niêng bhrợ ga nâu nắc mưy ooy đợ đhr’niêng chr’nắp liêm văn hoá âng đhanuôr Cơ Tu bhrợ p’cắh loom luônh chắp nhêr, hơnh déh ta mooi lâng pr’ắt bh’rợ đoàn kết, tr’pác âng đhanuôr. Lướt zi lấh cr’chăl t’ngay, râu văn hoá chr’nắp liêm nâu dzợ zư đợc đoọng ha zâp lang t’tưn.

Bh’lô bh’la âng ma nuyh Cơ Tu đhị apêê chr’hoong da ding ca coong tỉnh Quảng Nam vêy rau chr’năp lalay âng đay. Ma nuyh truih bh’lô Cơ Tu năc ma nuyh z’hai lâng bh’ươr pr’hay năc vêy choom đui bh’lô. Ha dợ nâu kêi m anuyh choom truih bh’lô Cơ Tu căh dzợ bấc. T’ruih bh’lô Cơ Tu ặt đhị đhr’năng ha vil lơi?

Coh t’ruih t’ngay đâu, đha nuôr lâng pr’zơc xơợng g’luh prá xay cơnh lâng pr’đơc “Đông Giang pa dưr bh’rợ chr’năp âng t’cooh vel, ma nưih bâc ngai chăp coh zư đơc văn hóa Cơ Tu” đoọng năl ghit lâh mơ ooy râu t’bhlâng âng chính quyền vel đong lâng đha nuôr coh đâu đhị bh’rợ zư đơc văn hóa.

Bhơriu năc muy tô gộ âng acoon coh Cơ Tu, ăt ma mông bâc coh apêê chr’hoong Tây Giang, Đông Giang, Nam Giang, tỉnh Quảng Nam lâng apêê chr’hoong Nam Đông, Alưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. Cr’chăl zêl a râp Pháp lâng Mỹ, tô gộ Bhơriu năc đợ apêê lươt l’lăm ting Cách mạng, t’đang t’pâh apêê tô gộ n’lơơng đh’rưah ting pâh zêl pruh a râp zư lêy vel coh da ding ca coong c’noong k’tiêc Tây Giang…

Công cơnh apêê đhi noo acoon coh n’lơơng, ma nưih Cơ Tu coh tỉnh Quảng Nam, tr’pay diic điêl căh muy năc râu chr’năp liêm bhlâng coh lang ma nưih năc dzợ bh’rợ chr’năp âng tô gộ, vel ma nang. Đhị apêê đhr’niêng xay xơ âng ma nưih Cơ Tu pa căh râu bhriêl choom, pr’hay chr’năp âng muy c’bhuh ma nưih coh crâng ca coong Trường Sơn.

Pazêng c’moo đăn đâu, pr’ặt tr’mông âng đhanuôr acoon coh Cơ Tu đhị apêê chr’hoong da ding ca coong tỉnh Quảng Nam ơy vêy bấc rau liêm choom, đhr’năng têệm ngăn coh vel đong bơơn zư nhâm mâng. Bh’nơơn năc đoo vêy rau chroi k’rong pậ pa bhlầng âng k’bhuh t’cooh bhươl, trưởng cr’noon, ma nuyh vêy chr’năp dal coh zr’lụ đhanuôr ặt ma mông. Pazêng c’rơ pa zay âng apêê năc ơy zooi đhanuôr vêy bấc rau tr’xăl liêm choom coh pr’ặt tr’mông, vel đong ta luôn tệêm ngăn.

Người Cơ Tu ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Nam có nhiều giá trị văn hóa đặc sắc góp phần làm cho nền văn hóa cộng đồng các dân tộc Việt Nam thêm đậm đà, phong phú. Các giá trị văn hóa đó không chỉ thể hiện trong văn hóa vật thể mà còn thể hiện trong văn hóa phi vật thể. Trong đó, nhiều lễ hội truyền thống thể hiện tình cảm giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên. Mỗi lễ hội đều mang ý nghĩa sâu sắc, chứa đựng tất cả các yếu tố gắn với cuộc sống của người Cơ Tu.

Coh pr’ăt tr’mông văn hóa âng đha nuôr Cơ Tu coh apêê chr’hoong: Nam Giang, Tây Giang lâng Đông Giang, tỉnh Quảng Nam, pr’hat xa nul năc râu văn hóa đơơng ghit c’leh ty đanh, bhrợ t’vaih râu liêm la lay âng đha nuôr Cơ Tu n’đăh Tây tỉnh Quảng Nam.

Tơợ ahay a’hươn, đhanuôr Cơ Tu cóh zâp chr’hoong k’coong ch’ngai Nam Giang, Đông Giang, Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ta luôn lêy chắp bhiệc bhuốih crâng đoọng zước nhăn đắh a’bhô dang bêl k’noọ bhrợ ha rêê. Lâng cr’noọ bh’rợ “Bhiệc zước đắh a’bhô dang k’tiếc, crâng quyết định tước pr’ắt tr’mung âng đhanuôr” nắc j’niêng bh’rợ bhuốih bhrợ buôn lêy pazao ooy t’coóh vel, manứih ma bhưy chr’nắp cóh vel bhrợ têng.